قمرالملوک وزیری (۱۲۸۴ تاکستان – ۱۴ مرداد ۱۳۳۸ تهران) خواننده آوازهای سنتی ایرانی بود که در دورهٔ خود بسیار شهرت یافت.وی نخستین زن خواننده ایرانی بود که صدایش ضبط شد و نخستین زنی بود که در ایران بدون حجاب روی صحنه رفت. مهم ترین عامل موفقیت شتابنده او نیاز زمانه به نو شدن و دگرگونی بود. وی در نوع دوستی و بخشش زیاده روی داشت، چنان که اواخر عمر خود را به تنگ دستی گذراند.
قمرالملوک وزیری در سوره سینما
یادی از قمر، غزل خوان باغ آزادی
جای پای قمر در جامعهٔ هنری ایران
شیرزنی خوش صدا و گشاده دست
جمع مستان
قمر: نخستین فمینیست ایران؟
ظهیرالدوله (ردیف ۶۷۴)
قمری در آسمان موسیقی ایران
یادی از قمرالملوک وزیری ایزدبانوی آواز ایران....
تصنیف امان از این دل
آلبوم نرگس مست و آلبوم آثار قمر
نمونه هایی از آثار (تصنیف دوم احتمالاً نمونه اصلی نیست، بلکه نمونه بازخوانی شده توسط هنگامه اخوان است)
فرهمند، مهرداد، چرا قمر غریب مرد؟، بی بی سی فارسی، ۱۶ مرداد ۱۳۹۵
گزارش سازمان ملل محدودیت بر هنرمندان
قمرالملوک وزیری در سازمان ملل ثبت شد
ویدیو نام قمر در وبسایت سازمان ملل
قمرالملوک وزیری که نام شناسنامه اش پیش تر «قمرخانم سید حسین خان» بود، نخستین زن در دوران تاریخ معاصر ایران بود که بی حجاب به خوانندگی در حضور مردان پرداخت. از وی به عنوان پرآوازه ترین خواننده زن آوازهای سنتی ایران یاد می شود.
در جلد نخست کتاب سیمای هنرمندان ایران که بیش از یکصد و سی صفحه از قمرالملوک نوشته است، به "نقل از جهان شاه صارمی در آدینه شمارهٔ ۳۷" آمده است: «قمر در ۱۲۸۴ خورشیدی در تاکستان چشم به جهان گشود. پدرش سید حسن چهار ماه پیش از تولد او درگذشته بود. از دامان مادرش که طوبی نام داشت بیش از هشت ماه بهره مند نشد و از هشت ماهگی تحت تکفل و سرپرستی مادربزرگش خیرالنساء ملقب به افتخارالذاکرین قرار گرفت». در هجده ماهگی مادرش به دلیل ابتلا به بیماری حصبه درگذشت و از این زمان تحت سرپرستی مادربزرگش که روضه خوان زنانه حرم ناصرالدین شاه بود قرار گرفت. او در جایی گفته است: «من مدیون تربیت اولیهٔ خودم هستم، چراکه همان پامنبری کردن ها به من جرئت خوانندگی داد.»
در جوانی پس از آشنایی با مرتضی نی داوود با ردیف موسیقی ملی آشنا شد و راهش را برای کسب تجربیات از استادان دیگر هموار ساخت. کار پیش رفت قمر در مدتی کوتاه به آن جا رسید که کمپانی «هیز ماسترز ویس» به خاطر ضبط صدای او دستگاه صفحه پُرکُنی به تهران آورد. بعد از آن کمپانی «پولیفون» هم آمد. به گفته ساسان سپنتا و امیرجاهد ۲۰۰ صفحه از قمر ضبط شده است.
قمرالملوک وزیری در سوره سینما
یادی از قمر، غزل خوان باغ آزادی
جای پای قمر در جامعهٔ هنری ایران
شیرزنی خوش صدا و گشاده دست
جمع مستان
قمر: نخستین فمینیست ایران؟
ظهیرالدوله (ردیف ۶۷۴)
قمری در آسمان موسیقی ایران
یادی از قمرالملوک وزیری ایزدبانوی آواز ایران....
تصنیف امان از این دل
آلبوم نرگس مست و آلبوم آثار قمر
نمونه هایی از آثار (تصنیف دوم احتمالاً نمونه اصلی نیست، بلکه نمونه بازخوانی شده توسط هنگامه اخوان است)
فرهمند، مهرداد، چرا قمر غریب مرد؟، بی بی سی فارسی، ۱۶ مرداد ۱۳۹۵
گزارش سازمان ملل محدودیت بر هنرمندان
قمرالملوک وزیری در سازمان ملل ثبت شد
ویدیو نام قمر در وبسایت سازمان ملل
قمرالملوک وزیری که نام شناسنامه اش پیش تر «قمرخانم سید حسین خان» بود، نخستین زن در دوران تاریخ معاصر ایران بود که بی حجاب به خوانندگی در حضور مردان پرداخت. از وی به عنوان پرآوازه ترین خواننده زن آوازهای سنتی ایران یاد می شود.
در جلد نخست کتاب سیمای هنرمندان ایران که بیش از یکصد و سی صفحه از قمرالملوک نوشته است، به "نقل از جهان شاه صارمی در آدینه شمارهٔ ۳۷" آمده است: «قمر در ۱۲۸۴ خورشیدی در تاکستان چشم به جهان گشود. پدرش سید حسن چهار ماه پیش از تولد او درگذشته بود. از دامان مادرش که طوبی نام داشت بیش از هشت ماه بهره مند نشد و از هشت ماهگی تحت تکفل و سرپرستی مادربزرگش خیرالنساء ملقب به افتخارالذاکرین قرار گرفت». در هجده ماهگی مادرش به دلیل ابتلا به بیماری حصبه درگذشت و از این زمان تحت سرپرستی مادربزرگش که روضه خوان زنانه حرم ناصرالدین شاه بود قرار گرفت. او در جایی گفته است: «من مدیون تربیت اولیهٔ خودم هستم، چراکه همان پامنبری کردن ها به من جرئت خوانندگی داد.»
در جوانی پس از آشنایی با مرتضی نی داوود با ردیف موسیقی ملی آشنا شد و راهش را برای کسب تجربیات از استادان دیگر هموار ساخت. کار پیش رفت قمر در مدتی کوتاه به آن جا رسید که کمپانی «هیز ماسترز ویس» به خاطر ضبط صدای او دستگاه صفحه پُرکُنی به تهران آورد. بعد از آن کمپانی «پولیفون» هم آمد. به گفته ساسان سپنتا و امیرجاهد ۲۰۰ صفحه از قمر ضبط شده است.
wiki: قمرالملوک وزیری