کلمه جو
صفحه اصلی

سدیم

فارسی به انگلیسی

sodium

عربی به فارسی

مه کم , بخار , ناصافي ياتيرگي هوا , ابهام , گرفته بودن , مغموم بودن , روشن نبودن مه , موضوعي (براي شخص) , متوحش کردن , زدن , بستوه اوردن , سرزنش کردن


مترادف و متضاد

sodium (اسم)
سدیم، فلز نرم ومومی شکل نقره فام

فرهنگ فارسی

( اسم ) فلزیست نقره یی رنگ دارای جلای فلزی ولی در مجاورت اکسیژن هوا بزودی سطح آن مکدر میگردد و آن چنان نرم است که با چاقو باسانی بریده میشود . وزن اتمی ان ۲۳ و شماره اتمی ۱۱ . سدیم از آب سبکتر است و در سطح آن شناور میشود و در ۹۷ / ۵ درجه گداخته میشود . در طبیعت بحالت آزاد یافت نمیشود در آب دریاها و معادن بصورت کلرور سدیم یا نیترات سدیم موجود است .
لفظ عمق سدیم را به وادی کشف یا محل زراعت یا وادی قله ها یا وادی جفصین ترجمه نموده اند .

فرهنگ معین

(سُ یُ ) [ فر. ] (اِ. ) فلزی است نقره ای ، دارای جلای فلزی ولی در مجاورت اکسیژن خیلی زود کدر می گردد و آن چنان نرم است که با چاقو به آسانی بریده می شود و از آب سبک تراست .

لغت نامه دهخدا

سدیم . [ س َ ] (ع ص ، اِ) مردبسیارذکر. (منتهی الارب ). || میغ و ابر. (ناظم الاطباء). میغ تنک ، یا عام است . (منتهی الارب ).


سدیم. [ س َ ] ( ع ص ، اِ ) مردبسیارذکر. ( منتهی الارب ). || میغ و ابر. ( ناظم الاطباء ). میغ تنک ، یا عام است. ( منتهی الارب ).

سدیم. [ س ُ ی ُ ] ( فرانسوی ، اِ ) سدیوم.فلزی است نقره ای بی رنگ دارای جلای فلزی ، ولی در مجاورت اکسیژن هوا بزودی سطح آن مکدر میگردد، و آن چنان نرم است که با چاقو به آسانی بریده میشود. علامت اختصاری آن «Na»، وزن اتمی 23، شماره اتمی آن 11. سدیم از آب سبکتر است و در سطح آن شناور می شود و در 97/5 درجه سانتی گراد گداخته میگردد و در طبیعت بحالت آزاد یافت نمیشود. در آب دریاها و معادن بصورت کلرور سدیم یا نیترات سدیم موجود است. ( فرهنگ فارسی معین ).

سدیم. [ س ِدْ دی ] ( اِخ ) لفظ عمق سدیم را به وادی کشف یا محل زراعت یا وادی قله ها یا وادی جفصین ترجمه نموده اند. علی الجمله سدیم وادیی است که در حکایت جنگ کدر لاعومر و سلاطین متعاهد مذکور است. گویند که وادی مرقوم دارای چاههای قیر بود و شکی نیست که وادی عمیق سدیم در محلی بوده است که فعلاً آن را بحیرةالموت گویند. ( سفر پیدایش 14:3 ) ( قاموس کتاب مقدس ).

سدیم . [ س ِدْ دی ] (اِخ ) لفظ عمق سدیم را به وادی کشف یا محل زراعت یا وادی قله ها یا وادی جفصین ترجمه نموده اند. علی الجمله سدیم وادیی است که در حکایت جنگ کدر لاعومر و سلاطین متعاهد مذکور است . گویند که وادی مرقوم دارای چاههای قیر بود و شکی نیست که وادی عمیق سدیم در محلی بوده است که فعلاً آن را بحیرةالموت گویند. (سفر پیدایش 14:3) (قاموس کتاب مقدس ).


سدیم . [ س ُ ی ُ ] (فرانسوی ، اِ) سدیوم .فلزی است نقره ای بی رنگ دارای جلای فلزی ، ولی در مجاورت اکسیژن هوا بزودی سطح آن مکدر میگردد، و آن چنان نرم است که با چاقو به آسانی بریده میشود. علامت اختصاری آن «Na»، وزن اتمی 23، شماره ٔ اتمی آن 11. سدیم از آب سبکتر است و در سطح آن شناور می شود و در 97/5 درجه ٔ سانتی گراد گداخته میگردد و در طبیعت بحالت آزاد یافت نمیشود. در آب دریاها و معادن بصورت کلرور سدیم یا نیترات سدیم موجود است . (فرهنگ فارسی معین ).


فرهنگ عمید

فلزی نرم، سست، سفیدرنگ، و سبک تر از آب که در طبیعت به صورت ترکیب یافت می شود و در لامپ های گازی، رآکتورهای هسته ای و نیز در پزشکی کاربرد دارد، ناتریم.

دانشنامه عمومی

سُدیم یا ناتریم یک عنصر شیمیایی جدول تناوبی است که نماد آن Na و عدد اتمی آن ۱۱ است. سدیم یک فلز واکنش دهنده نرم و مومی شکل است که به گروه فلزات قلیایی که از نظر ترکیبات طبیعی فراوان هستند (بویژه آب نمک و هالیدها) تعلق دارد. این عنصر بسیار واکنش دهنده است و با شعله زرد رنگی می سوزد در آزمایش های مربوط به هوا اکسید می شود و به شدت با آب واکنش می دهد از این رو باید همیشه در زیر نفت یا روغن نگهداری شود.نبو
سدیم در دمای معمولی اتاق آنقدر نرم است که با چاقو بریده می شود. رنگ سدیم سفید مایل به نقره ای است و درهوای آزاد واکنش داده و تیره رنگ می شود. سدیم عنصری بسیار واکنش دهنده است و از این جهت هرگز به صورت آزاد در طبیعت یافت نمی شود. سدیم در آب غوطه ور شده و آن را تجزیه کرده هیدروژن آزاد می کند و هیدرواکسید می سازد. سدیم در آب فوراً آتش می گیرد ولی در آزمایش های مربوط به هوای معمولی در دمای زیر ۳۸۸ کلوین آتش نمی گیرد. رنگ سدیم در فشار بالا تغییر می کند، در فشار ۱/۵ بار سیاه رنگ، در فشار ۱/۹ بار به یک ماده قرمز شفاف تبدیل می شود و پیش بینی می شود برای تبدیل شدن به ماده ای کاملاً شفاف به فشار ۳ بار ی نیاز است. دگرشکلی سدیم در فشار بسیار بالا اتفاق می افتد.
سدیم در حالت فلزی عنصر لازم برای ساختن استرها و ترکیبات آلی است. این عنصر قلیایی بوجودآورندهٔ ترکیب حیاتی نمک طعام (سدیم کلرید یا NaCl) نیز هست. کاربردهای دیگر عبارت اند از:
استفاده در برخی از آلیاژها برای بهبودی ساختارشاناستفاده در ساخت صابون و ترکیبش با اسیدهای چربNaK آلیاژ سدیم و پتاسیم یک ماده مهم منتقل کننده حرارت است.

دانشنامه آزاد فارسی

سُدیُم (sodium)
سُدیُم
عنصری فلزی، به رنگ سفید نقره ای، نرم و مومی شکل، با نماد Na، عدد اتمی ۱۱، و جرم اتمی نسبی۲۲.۹۸۹. از فلزات قلیاییاست و چگالی بسیار پایینی دارد. آن قدر سبک است که روی آب شناور می ماند. ششمین عنصر و چهارمین فلز فراوان در پوسته زمین است. شدیداً واکنش پذیراست و در معرض هوا سریعاً اکسید می شود. به شدت با آب واکنش می دهد. ترکیب بسیار آشنای آن کلرید سدیم(نمک خوراکی) است که به صورت طبیعی در اقیانوس ها و رسوبات نمکی به جای مانده از دریاهای خشکیده یافت می شود. ترکیبات دیگر سدیم، که در صنعت کاربرد دارند، عبارت اند از هیدروکسید سدیم(سودسوزآور، NaOH)، کربنات سدیم(سود رختشویی، Na۲CO۳)، هیدروژن کربنات سدیم(بی کربن سدیم، NaHCO۳)؛ نیترات سدیم(شوره، NaNO۳، که به منزلۀ کودشیمیایی به کار می رود) و تیوسولفات سدیم(هیپو، Na۲S۲O۳، که داروی ثبوت عکاسی است). سالانه هزاران تن از این مواد تولید می شود. فلز سدیم به میزان کم در طیف سنجی و لامپ های نئون، و به شکل آلیاژ با پتاسیم، به صورت واسطۀ انتقال گرمادر رآکتورهای هسته ایبه کار می رود. شیمی دان انگلیسی، هامفری دیوی، در ۱۸۰۷ آن را از سود سوزآور جداسازی کرد.


کلمات دیگر: