چرخ خیاطی

چرخ خیاطی یا در حقیقت «ماشین خیاطی» (به فارسی تاجیکی: ماشین دوزندگی) یک ماشین است که برای دوختن با استفاده از پارچه، چرم و غیره بکار می رود.چرخ خیاطی در دوره انقلاب صنعتی جهت کم کردن کار دستی و سرعت بخشیدن به امر تولید اختراع شد.با اختراع چرخ خیاطی از حدود سال ۱۸۷۰ تا به امروز، تغییرات بسیار زیادی در صنعت دوخت و تهیه لباس انجام شد.
اختراع های آمریکایی (تا پیش از ۱۸۹۰)
چرخ خیاطی از اجزای زیر تشکیل شده است.
ماسوره:قرقره کوچکی است که در بخش زیرین چرخ خیاطی قرار دارد.
ماکو: وسیله ای در ماشین بافندگی است که ماسوره بر روی آن قرار می گیرد؛ میله ای در چرخ خیاطی که قرقره بر روی آن قرار می گیرد.

چرخ خیّاطی
اولین چرخ خیّاطی سینگر، 1851
دستگاهی برای دوخت مکانیکی پارچه، چرم و مواد دیگر با سوزن. این دستگاه با دست، رکاب پایی یا تسمه و الکتروموتور کار می کند. در ۱۸۳۴، والتر هانت و در ۱۸۴۶، الیاس هاو امریکایی چرخ خیاطی با بخیۀ معمولی را، که دو نخ دارد، مستقل از هم اختراع کردند. ماشین چرخ خیاطی هاو مبنای ماشینی بود که مخترع امریکایی، آیزاک سینگر، در ۱۸۵۱ به ثبت رساند. در چرخ های خیاطی مدرن، که با ریزپردازنده کنترل می شوند، می توان با فشار دکمه حدود ۲۵ طرح بخیۀ گوناگون را انتخاب کرد. شایعاتی از این دست که چرخِ خیاطی به هنگامِ دوخت، لبه های البسه را می خورد و می شکافد، سبب شد که خیاطان (← خیاطی) در بادیِ امر استفاده از چرخ خیاطی را برنتابند. نخستین چرخِ خیاطی در اواسط قرن ۱۳ق وارد ایران شد. واردکنندۀ چرخ خیاطی، عتیقه فروشی ارمنی بود که دکانش در انتهای خیابان لاله زار، جنب خیابان رفاهی، قرار داشت. نامِ کارخانۀ سازندۀ این چرخ خیاطی گُلدفینگر، در اصطلاحِ عامه گُل فینگل، بود. به فروش رفتنِ این چرخِ خیاطی و زان پس شماری دیگر از چرخِ خیاطی های ساختِ این کارخانه سبب شد که کارخانۀ سازنده به فکر تأسیس کارخانه ای جهت فروش مستقیمِ محصولات خود در تهران بیفتد. نخستین فروشگاه عرضۀ مستقیمِ چرخ خیاطی در تهران، در ابتدای بازارِ مرغی ها تأسیس شد. این فروشگاه برای تسهیل در استفاده از چرخ خیاطی معلمانی نیز به کار گماشت. پس از آن که کارخانۀ گُلدفینگر در ایران موفقیتِ عام یافت، کارخانه هایی دیگر نیز به فکرِ واردکردن مصنوعات خود به ایران افتادند. مشهورترین چرخ خیاطیِ وارداتی، چرخ خیاطی ای موسوم به سینگر بود.