دارابگرد

دارابگرد نخستین پایتخت ساسانیان و نام یکی از پنج ایالت پارس در ایران قدیم بوده است. به آن داراگِرد یا 'دارابجرد نیز گفته می شده است.
کورهٔ اصطخر که پایتخت آن استخر بود و تخت جمشید در آن قرار داشت.
کوره داراب گردکه پایتخت آن شهر دارابگرد بود.
کورهٔ اردشیر یا اردشیرخوره که پایتخت آن شهر جور (فیروزآباد فعلی) بود.
کورهٔ شاپور یا شاپورخوره که پایتخت آن شهر شاپور (۱۸ کیلومتری کازرون فعلی) نام داشت.
کورهٔ قباد یا قبادخوره که پایتخت آن شهر ارگان یا ارجان (در نزدیکی بهبهان کنونی) بود.
در مجموعه چند جلدی دانشنامه جهان اسلام (جلد۱۶، ص ۶۶۴) در خصوص توابع داراب گرد آمده است:«دارابگرد، کوره و شهری قدیمی و یکی از پنج کوره ایالت فارس بود که بخشی از نواحی میانی، جنوب و جنوب شرقی استان فارس کنونی یعنی کمابیش محدوده شهرستان های داراب، زرین دشت، فسا، جهرم، استهبان، نیریز و لارستان را را شامل می شد.»
در خصوص مرزهای دریایی دارابگرد، در فصلنامه تاریخ اسلام (سال هشتم، شماره مسلسل ۲۹، ص ۳۳–۶۵ بنادر ایرانی خلیج فارس در قرون میانی اسلام) صراحتاً آمده است که شرقی ترین سواحل فارس از آن کوره دارابجرد بود که در مجاورت کرمان قرار داشت و دو شهر «لار» و «سورو» از بنادر دارابگرد در قرون میانی اسلامی معرفی شده اند.
در کتاب «فرهنگ واژه های فارسی در زبان عربی» تألیف شوشتری نیز شهر هرمزد کهنه (حوالی میناب) از بنادر بزرگ داراب نامیده شده است.

دارابْگِرْد
شهر قدیمی (یا: دارابجرد) شهر ساسانی در استان فارس و در نزدیکی شهر داراب کنونی. هرچند دارابگرد را شهری ساسانی نامیده اند؛ اما قدمت آن به اشکانیان می رسد و در شمار شهرهای گرد و مدور اشکانی است که پیرامون آن ها حصاری خشتی چنبره می زد. در پیرامون حلقۀ دارابگرد، بازمانده های خندقی دراز و نیز ویرانه های پایه ای پل دروازه ورودی شهر به چشم می خورد. در مرکز شهر، صخره ای بلند قرار دارد.