کلمه جو
صفحه اصلی

مغالطه ممارات

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مغالطه ممارات، یکی از اقسام مغالطه لفظ مرکب بوده است و در اصطلاح منطق مغالطه ای است که بر اثر ترکیب الفاظ حاصل می شود.
مغالطه لفظی به مغالطه لفظ مفرد و مرکب تقسیم می شود، مغالطه ممارات یک نوع مغالطه لفظ مرکب است. واژه "ممارات" در لغت مصدر باب مفاعله و از ماده «مری» به معنای شک و ریب مشتق شده است و در اصطلاح منطق مغالطه ای است که در نفس ترکیب حاصل می شود؛ یعنی این که یک یک الفاظ و کلمات و مفردات این جمله، هیچ کدام ابهام و ایهامی نداشته و معانی آن ها واضح و روشن است و لکن ترکیب آن ها با یک دیگر و ساختن یک جمله از آن ها موجب اشتراک و اشتباه گردیده مانند: "ضَرَبَ زیدٌ بکراً فَضَرَبْـتُه" که در ضمیر " ضربته " دو احتمال وجود دارد:۱. مرجع ضمیر لفظ زید باشد یعنی من "زننده" را زدم؛۲. مرجع ضمیر لفظ بکر باشد یعنی من هم "کتک خورده" را زدم؛و از این طریق امر بر مخاطب مشتبه می شود.
اقسام مغالطه ممارات
مغالطه مماراتی سه قسم دارد: استخدام، توریه و مغالطه تردد ضمایر.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مظفر، محمدرضا، المنطق.• علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.


کلمات دیگر: