نام دسته ای از جانورانند که حشرات الارض نیز می نامند چون مار و سوسمار و جز آن .
خزندگان
فرهنگ فارسی
شاخه‌ای از سلسلۀ جانوران خونسرد که همگی بدنی پوشیده از فلس دارند
فرهنگ معین
(خَ زَ دَ ) (اِ. ) جِ خزنده ، در اصطلاح حیوان شناسی به جانورانی که به دلیل کوتاهی دست و پا شکمشان روی زمین کشیده می شود گفته می شود. بعضی هم دست و پا ندارند.
لغت نامه دهخدا
خزندگان. [ خ َ زَ دَ / دِ ] ( اِ ) نام دسته ای از جانورانند که حشرات الارض نیز می نامند چون مار و سوسمار و جز آن. ( از ناظم الاطباء ). خستر. رجوع به خستر شود.
خزندگان از نظر جانورشناسی :
خزندگان در جانورشناسی به آن دسته از حیواناتی اطلاق میشود که «خون سرد» و تخم گذار می باشند. این حیوانات اصولا خاک زی اند ولی در آب هم می توانند مدتها زیست کنند خصوصاً نوع سوسمارهای این دسته ( چه دیده شده آنها مدتهای زیاد در زیر آب گذرانده اند ) پوست آنها از نوعی فلس های جلدی تشکیل شده و گاهگاه در بعضی از انواع این حیوانات این فلسها بسیار مستحکم میشوند چون لاکهای لاک پشتها و یا پوستهای سوسمارهای بزرگ. طرز قرار گرفتن این فلسها نیز به یک نحو نمی باشند چه در بعضی آنها فلسها در پشت یکدیگر و در بعض دیگر فلسها بروی هم قرار دارند. پوشش پوستی در خزندگان نیز به یک نهج نیست مثلاً در مارها این پوشش بسیار نرم و لطیف است و در طول عمر این حیوان نیز چندین بار عوض میشود در پاره ای از این حیوانات یک جفت یادو عضو می توانند موجب شوند که حیوان حرکت بسیار سریع انجام دهد ( نظیر سوسمارها ) ولی اغلب این عضوها بسیار لاغر و ظاهری نحیف دارند. این حیوانات در راه سپاری مثل سایر حیوانات پیش می روند جز گروه مارها که بر روی زمین می خزند یعنی با حرکت دادن پهلوهای خود پیش می روند. خزندگان همواره گوشتخوارند جز در موارد بسیارنادری ، این حیوانات به کمک فک های قوی و مری های خاص خود میتوانند غذاهای خود را بدون زحمت ببلعند و رنجی نبرند. در نزد گروه زیادی از این حیوانات هضم غذا به آرامی و یک نوع بیحسی و خواب همراه است پاره ای از خزندگان چون افاعی و مارهای عینکی زهر دارند و زهر آنها برای انسانها مضر و کشنده است. این حیوانات در مقابل ناملایمات بسیار مقاوم اند چه اغلب دیده شده که بدون مردن تحمل رنج فراوان قطع عضوی از اعضای خود را می نمایند. خزندگان در روی کره ارض پراکنده و زیادندو چون بطرف استوا رویم انواع آنها بسیار می شوند و اندازه طول های آن ها تغییر بسیار می نمایند در عین آنکه بعضی از خزندگان برای بشر مضرند بعضی دیگر نیز مفیدند مثلاً مارمولک ها و مارهای بی زهر، باغ و خانه را از وجود حشرات مضر پاک می کنند و نیز تیماج سازان از پوست بعضی از سوسمارها و مارهای بزرگ تیماجهای قیمتی میسازند. خزندگان به چهار طایفه زیر تقسیم میشوند: 1- سوسماران 2 - مارها 3 - لاک پشتها 4 - تمساحها . || ج ِ خزنده. ( از ناظم الاطباء ). رجوع به خزنده شود.
خزندگان از نظر جانورشناسی :
خزندگان در جانورشناسی به آن دسته از حیواناتی اطلاق میشود که «خون سرد» و تخم گذار می باشند. این حیوانات اصولا خاک زی اند ولی در آب هم می توانند مدتها زیست کنند خصوصاً نوع سوسمارهای این دسته ( چه دیده شده آنها مدتهای زیاد در زیر آب گذرانده اند ) پوست آنها از نوعی فلس های جلدی تشکیل شده و گاهگاه در بعضی از انواع این حیوانات این فلسها بسیار مستحکم میشوند چون لاکهای لاک پشتها و یا پوستهای سوسمارهای بزرگ. طرز قرار گرفتن این فلسها نیز به یک نحو نمی باشند چه در بعضی آنها فلسها در پشت یکدیگر و در بعض دیگر فلسها بروی هم قرار دارند. پوشش پوستی در خزندگان نیز به یک نهج نیست مثلاً در مارها این پوشش بسیار نرم و لطیف است و در طول عمر این حیوان نیز چندین بار عوض میشود در پاره ای از این حیوانات یک جفت یادو عضو می توانند موجب شوند که حیوان حرکت بسیار سریع انجام دهد ( نظیر سوسمارها ) ولی اغلب این عضوها بسیار لاغر و ظاهری نحیف دارند. این حیوانات در راه سپاری مثل سایر حیوانات پیش می روند جز گروه مارها که بر روی زمین می خزند یعنی با حرکت دادن پهلوهای خود پیش می روند. خزندگان همواره گوشتخوارند جز در موارد بسیارنادری ، این حیوانات به کمک فک های قوی و مری های خاص خود میتوانند غذاهای خود را بدون زحمت ببلعند و رنجی نبرند. در نزد گروه زیادی از این حیوانات هضم غذا به آرامی و یک نوع بیحسی و خواب همراه است پاره ای از خزندگان چون افاعی و مارهای عینکی زهر دارند و زهر آنها برای انسانها مضر و کشنده است. این حیوانات در مقابل ناملایمات بسیار مقاوم اند چه اغلب دیده شده که بدون مردن تحمل رنج فراوان قطع عضوی از اعضای خود را می نمایند. خزندگان در روی کره ارض پراکنده و زیادندو چون بطرف استوا رویم انواع آنها بسیار می شوند و اندازه طول های آن ها تغییر بسیار می نمایند در عین آنکه بعضی از خزندگان برای بشر مضرند بعضی دیگر نیز مفیدند مثلاً مارمولک ها و مارهای بی زهر، باغ و خانه را از وجود حشرات مضر پاک می کنند و نیز تیماج سازان از پوست بعضی از سوسمارها و مارهای بزرگ تیماجهای قیمتی میسازند. خزندگان به چهار طایفه زیر تقسیم میشوند: 1- سوسماران 2 - مارها 3 - لاک پشتها 4 - تمساحها . || ج ِ خزنده. ( از ناظم الاطباء ). رجوع به خزنده شود.
فرهنگ عمید
جانورانی مهره دار و خون سرد، با پوستی فلس دار و دست وپای کوتاه یا بدون دست وپا که هنگام حرکت شکمشان بر روی زمین کشیده می شود، مانند تمساح، سوسمار، مار، و لاک پشت.
دانشنامه عمومی
خَزَندِگان از آب پرده داران هستند. سطح بدنشان از پوست خشک و شاخی پوشیده شده است. بدن پوشیده از پولک، یا قطعات و صفحات استخوانی متنوع است. اسکلت خزندگان کاملاً استخوانی است. قلبشان در اغلب موارد چهارحفره ای با دیوارهٔ ناقص و در برخی موارد مانند کروکودیل ها چهار حفره ایِ کامل شده است. از آنجا که آرایه قدیمی «خزندگان» یک گروه فراگیر نیست، در سال های اخیر کمتر استفاده می شود. طبقهٔ سنتی «خزندگان» (منطقه سبزرنگ در شکل) یک گروه نافراگیر شامل همه آب پرده داران (Amniota) به جز پستاندران و پرندگان است. بر خلاف آن، کلاد آب پرده داران خودش یک گروه فراگیر است.
بی کاوان (Anapsida)
دوکاوان (Diapsida)
نیای خزندگان از دوزیستان به شمار می آیند. خزندگان اولین جانورانی هستند که توانسته اند زندگی در خشکی را به طور کامل تحمّل نمایند.
در قلب آن هادهلیزها کامل و در بطنها دیوارهٔ بین آن ها اغلب کامل نیست. جنین از چهار پردهٔ درون شامه amnion، برون شامه Chorion، کیسه زرده و آلانتوئیس پوشیده می شود. مارها، مارمولک ها، تمساح، کروکودیل و سوسمار، لاک پشتها جزء رده خزندگان هستند. طبقه بندی خزندگان بر اساس حفره های ناحیهٔ گیجگاهی است که به شکل تاق و کمان هستند. خزندگانی که در جمجمه، خود دو حفره کمانی دارند دوکمانان (دیاپسید) نامیده می شوند. آن هایی که بدون حفره کمانی هستند بی کمانان (آناپسید) و گروهی که یک حفره درهم جوشیده دارند هم کمانان (سیناپسید) نام دارند.
خزندگان از یک دودمان دوزیستی ابتدایی پدید آمدند که در نتیجهٔ تکامل تخمی که می توانست در محیط خشکی رشد کند، از وابستگی به آب آزاد شده بود. خزندگان بسرعت شاخه-شاخه شدند و در تمام محیط هایی که توسط پسر عموهای دوزیستی بزرگشان اشغال شده بود، گسترش یافتند و شکارچیان و رقبای موفقی گردیدند. دوزیستان بزرگ در اواخر دورهٔ تریاس به تدریج از میان رفتند.
بی کاوان (Anapsida)
دوکاوان (Diapsida)
نیای خزندگان از دوزیستان به شمار می آیند. خزندگان اولین جانورانی هستند که توانسته اند زندگی در خشکی را به طور کامل تحمّل نمایند.
در قلب آن هادهلیزها کامل و در بطنها دیوارهٔ بین آن ها اغلب کامل نیست. جنین از چهار پردهٔ درون شامه amnion، برون شامه Chorion، کیسه زرده و آلانتوئیس پوشیده می شود. مارها، مارمولک ها، تمساح، کروکودیل و سوسمار، لاک پشتها جزء رده خزندگان هستند. طبقه بندی خزندگان بر اساس حفره های ناحیهٔ گیجگاهی است که به شکل تاق و کمان هستند. خزندگانی که در جمجمه، خود دو حفره کمانی دارند دوکمانان (دیاپسید) نامیده می شوند. آن هایی که بدون حفره کمانی هستند بی کمانان (آناپسید) و گروهی که یک حفره درهم جوشیده دارند هم کمانان (سیناپسید) نام دارند.
خزندگان از یک دودمان دوزیستی ابتدایی پدید آمدند که در نتیجهٔ تکامل تخمی که می توانست در محیط خشکی رشد کند، از وابستگی به آب آزاد شده بود. خزندگان بسرعت شاخه-شاخه شدند و در تمام محیط هایی که توسط پسر عموهای دوزیستی بزرگشان اشغال شده بود، گسترش یافتند و شکارچیان و رقبای موفقی گردیدند. دوزیستان بزرگ در اواخر دورهٔ تریاس به تدریج از میان رفتند.
wiki: چاپ سنگی از هنرمند هلندی موریس اشر است که نخستین بار در مارس ۱۹۴۳ چاپ شده است. این اثر میز تحریری را به تصویر می کشد که بر روی آن یک طراحی دوبعدی از الگوی موزائیک کاری شده از خزندگان و شش ضلعی ها قرار دارد. در یک گوشهٔ طراحی، خزندگان به واقعیت های سه بعدی تبدیل می شوند، جان می گیرند، و به نظر می رسد روی مجموعه ای از اشیاء نمادین (از جمله کتابی در مورد طبیعت، یک مثلث هندسی، یک هشت وجهی منتظم، یک کاسهٔ مفرغی شامل قوطی کبریت و جعبه سیگار) می خزند تا در نهایت از سوی دیگر باز وارد نقاشی شوند. خزندگان، با اینکه به کوچکی مارمولک هستند، چنگ های تمساح گونه دارند و از سوراخ های بینی خزنده ای که روی هشت وجهی است مانند اژدهایان دود بیرون می زند.
مانند دیگر کارهای اشر، این اثر معنایی گنگ و مرموز دارد. مفسران خزندگان را نماد انسان می دانند که از فکر در دو بعد زاده می شود با کسب خرد و دانش در طول زندگی خود موجودی سه بعدی می شود.
مانند دیگر کارهای اشر، این اثر معنایی گنگ و مرموز دارد. مفسران خزندگان را نماد انسان می دانند که از فکر در دو بعد زاده می شود با کسب خرد و دانش در طول زندگی خود موجودی سه بعدی می شود.
wiki: خزندگان (موریس اشر)
فرهنگستان زبان و ادب
{Reptilia} [زیست شناسی- علوم جانوری] شاخه ای از سلسلۀ جانوران خونسرد که همگی بدنی پوشیده از فلس دارند
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] خزندگان (قرآن). خداوند متعال آفرینش حیوانات را در گونه های متفاوت نشانه قدرت مطلق خود می داند.
آفرینش حیوانات خزنده، نشانه قدرت خداوند:• «والله خلق کل دابة من ماء فمنهم من یمشی علی بطنه... یخلق الله ما یشاء ان الله علی کل شیء قدیر؛ و خداوند هر جنبنده ای را از آبی آفریده، پس برخی از آنها بر روی شکم می رود (مانند مار و ماهی و سایر خزندگان) و برخی بر دو پا می رود (مانند انسان و پرندگان) و برخی بر چهار پا می رود. خداوند هر چه بخواهد می آفریند، حقّا که خداوند بر هر چیز تواناست.»
حرکت بر روی شکم
حرکت برخی حیوانات، بر روی شکم:• «والله خلق کل دابة من ماء فمنهم من یمشی علی بطنه...؛ و خداوند هر جنبنده ای را از آبی آفریده، پس برخی از آنها بر روی شکم می رود (مانند مار و ماهی و سایر خزندگان) و برخی بر دو پا می رود (مانند انسان و پرندگان) و برخی بر چهار پا می رود. خداوند هر چه بخواهد می آفریند، حقّا که خداوند بر هر چیز تواناست.»
خزندگان در قرآن
خداوند متعال در بعضی از آیات قرآن به نام خزندگان اشاره کرده است.
← حیه
...
آفرینش حیوانات خزنده، نشانه قدرت خداوند:• «والله خلق کل دابة من ماء فمنهم من یمشی علی بطنه... یخلق الله ما یشاء ان الله علی کل شیء قدیر؛ و خداوند هر جنبنده ای را از آبی آفریده، پس برخی از آنها بر روی شکم می رود (مانند مار و ماهی و سایر خزندگان) و برخی بر دو پا می رود (مانند انسان و پرندگان) و برخی بر چهار پا می رود. خداوند هر چه بخواهد می آفریند، حقّا که خداوند بر هر چیز تواناست.»
حرکت بر روی شکم
حرکت برخی حیوانات، بر روی شکم:• «والله خلق کل دابة من ماء فمنهم من یمشی علی بطنه...؛ و خداوند هر جنبنده ای را از آبی آفریده، پس برخی از آنها بر روی شکم می رود (مانند مار و ماهی و سایر خزندگان) و برخی بر دو پا می رود (مانند انسان و پرندگان) و برخی بر چهار پا می رود. خداوند هر چه بخواهد می آفریند، حقّا که خداوند بر هر چیز تواناست.»
خزندگان در قرآن
خداوند متعال در بعضی از آیات قرآن به نام خزندگان اشاره کرده است.
← حیه
...
wikifeqh: خزندگان_(قرآن)
پیشنهاد کاربران
موجودات خزنده یا مخزه
Reptiles
⬇️
به معنای خزندگان
مار، کروکدیل، سوسمار و . . .
🐍، 🐊، 🦎
🍀🍀
⬇️
به معنای خزندگان
مار، کروکدیل، سوسمار و . . .
🐍، 🐊، 🦎
🍀🍀
کلمات دیگر: