کلمه جو
صفحه اصلی

نوع متوسط

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] نوع متوسط، یکی از اصطلاحات علم منطق بوده و به معنای نوعی است که بین دو نوع دیگر قرار داشته باشد.
نوع کلی ذاتی ای است که تمام حقیقت مشترک ما بین جزئیات و مصادیقی است که در ماهیت، متحد، و در عدد و خصوصیات فردی مختلف اند، و در جواب سؤال ما هو می آید. یکی از اقسام نوع، نوع متوسط است. نوع متوسط نوعی است که هم در مرتبه بالاتر از آن نوعی دیگر قرار گرفته باشد و هم در مرتبه پائین تر از آن نوع یا انواع مختلفی تحقق داشته باشد، مانند حیوان و جسم نامی.برای مثال امر سلسله انواع را از انسان پی بگیریم و به طرف بالا برویم بلاتر از آن نوع حیوان قرار دارد که خود نوعی در کنار انواع دیگر نطیر نبات قرار می گیرد و در عین حال حیوان در مرتبه بالاتر از خود تحت نوع دیگری بنام جسم نامی قرار گرفته در سلسه مذکور حیوان که از طرفی بالاتر از انسان و از طرف دیگر و مرتبه پائین تر از جسم نامی قرار گرفته است نوع متوسط است و به انسان که هیچ نوع در تحت آن نیست، نوع سافل می گویند و در جهت بالای این سلسله نیز نوعی که بعد از جنس الاجناس قرار می گیرد، نوع عالی نامیده می شود.«و اگر اخصّ باشد از عالی و اعمّ از سافل، نوع متوسط خوانند چون حیوان و جسم نامی».
شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق)، ص۳۸.
۱. ↑ شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق)، ص۳۸.
منبع
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «نوع متوسط»، تاریخ بازیابی۱۳۹۸/۳/۱۰.
...


کلمات دیگر: