ثروت ملل

ثروت ملل یا «تحقیقی پیرامون ماهیت و اسباب ثروت ملل» (به انگلیسی: An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations) عنوان مهم ترین اثر آدام اسمیت اقتصاد دان و فیلسوف اسکاتلندی که در سال ۱۷۷۶ (میلادی) توسط انتشارات W. Strahan and T. Cadell, London چاپ گردید.
نظریه عواطف اخلاقی
آدم اسمیت در سفری به فرانسه با روح نظریات فیزیوکراتها آشنا شد و در بازگشت به کشور خود کتاب ثروت ملل را که در آن به ماهیت و علل افزایش ثروت ملل پرداخته بود.
کلاسیکها قوانین اقتصادی را تابع نظم و قوانین حاکم بر طبیعت محسوب داشته چنانچه اعتقاد بر این بود که هیچ گونه دخالتی از سوی دولت در امور اقتصادی جامعه مجاز نیست زیرا انسان به طور غریزی به دنبال نفع شخصی است، به عبارتی اگر انسان در فعالیت های اقتصادی خود آزاد گذارده شود خواهد توانست از مجموع فعالیت های فردی خود نفع اجتماع و سعادت آن را تأمین کند دقیق تر اینکه نظام حاکم بر بازار آزاد و عملکرد قیمت ها قادر خواهد بود تعادل عمومی اقتصاد را ایجاد کند.
بعدها با وقوع جنگ بین فرانسه و بریتانیا در سال ۱۸۱۵ (میلادی) میلادی و بحران اقتصادی مرتبط با آن شامل وضع بد کارگران به تدریج تأملی را در خصوص این مکتب به وجود آورد.

(عنوان کامل: پژوهش در سرشت و علل ثروت ملل) کتابی در اقتصاد، نوشتۀ آدام اسمیت، به زبان انگلیسی، در ۵ مجلد، منتشرشده در ۱۷۷۶. نویسنده در این کتاب با تفکیک فعالیت اقتصادی از فعالیت اخلاقی، به توصیف همۀ مکاتب اقتصادی تا روزگار خود پرداخته است. این تفکیک ظریف مبتنی بر این اعتقاد است که مثلاً از سودجویی قصابان است که گوشت به دست آدمیان می رسد، نه خیرخواهی آنان. اسمیت با فراتررفتن از نظریات فیزیوکرات ها، منشأ سرمایه را کار می داند و نه زمین. به نظر اسمیت، آنچه سبب افزایش بهره وری فزایندۀ اقتصادی می شود تقسیم کار است. پول محصول تعمیم مبادله است و کسی که با پول تأمین معاش می کند، ارزش تولید می کند. اسمیت میان ارزش مبادله و ارزش استفاده تمییز قائل شده است. اقتصاد در اثر او به علمی مستقل از اخلاق بدل می شود. حُسنِ کار اسمیت آن است که تفکیک اقتصاد از اخلاق را به گونه ای انجام می دهد که این دو در تقابل با هم قرار نمی گیرند. با این همه، می توان او را به رغم همۀ نظریات نوینی که مطرح می کند، هنوز یک فیزیوکرات دانست؛ به ویژه آن جا که بازگشت به زمین را برای مردم انگلیس تبلیغ می کند.