ناظم الاسلام کرمانی

میرزا محمد پسر علی معروف به ناظم الاسلام کرمانی (زاده ۱۲۸۰ (قمری/ ۱۲۴۱ خورشیدی) در کرمان درگذشته ۱۳۳۷ (قمری / ۱۲۹۸ خورشیدی) در کرمان) نویسنده، روزنامه نگار، مدیر روزنامه های نوروز و کوکب دُرّی (روزنامه نوروز، از سال سوم (۱۳۲۵ قمری / ۱۲۸۶ خورشیدی) به نام کوکب دُرّی منتشر شد) و قاضی عصر مشروطه ایران است.نبو
او بیشتر به دلیل نگارش کتاب تاریخ بیداری ایرانیان که به تاریخ نهضت مشروطیت ایران می پردازد معروف است. وی در کرمان از محضر تکاپوگران ضد استبدادی چون میرزا آقاخان کرمانی بهره برد. همچنین پیروی از اساتید همشهری خود، امثال میرزا آقاخان کرمانی و میرزا احمد مشرف کرمانی و شیخ احمد روحی در راه قانون خواهی گام نهاد.ناظم الاسلام به آموزش از محضر شیخ هادی نجم آبادی اشاره کرده و اظهار می دارد که از او فواید کلی برده است.
او از ۱۳۰۹ قمری برای تحصیل به تهران آمد و تا ۱۳۳۰ قمری که به کرمان بازگشت در این شهر زندگی می کرد و ارتباط نزدیکی با فعالان جنبش مشروطه داشت. ناظم الاسلام پس از تأسیس مدرسه اسلام توسط محمدصادق طباطبایی در این مدرسه مشغول به تدریس شد و به انتخاب رئیس مدرسه و فرمان علی اصغر اتابک صدراعظم وقت به ناظم الاسلام ملقب شد.
او پس از سال ۱۳۳۰ به کرمان برگشت و ریاست دادگاه تجدیدنظر این شهر را بر عهده گرفت و در ۱۳۳۷ قمری به دلیل ابتلا به آنفلوآنزا درگذشت.

ناظم الاسلام کرمانی (۱۲۸۰ـ۱۳۳۷ق)
از روحانیون و نویسندگان آزادیخواه ایران . وی در کرمان به دنیا آمد و از هفت سالگی به خواندن و نوشتن و فراگیری مقدمات علوم دینی و دروس متداول حوزوی در کرمان پرداخت و منطق و حکمت را از میرزا آقاخان کرمانی آموخت . در ۱۳۰۹ق برای ادامۀ تحصیل به تهران آمد و در درس بزرگانی چون میرزا حسن آشتیانی ، حاج شیخ هادی نجم آبادی و سید محمد طباطبائی شرکت کرد. ورود او به تهران مصادف با آغاز قیام تنباکو در ایران به رهبری آشتیانی بود که نمایندگی میرزای شیرازی را داشت . او در تهران ، مخفیانه با محافل آزادیخواهان مرتبط شد و ضمن حضور در درس فقه و اصول و حکمت طباطبایی ، جزو یاران و دوستان بسیار نزدیک او شد و نظارت «مدرسه اسلام » طباطبایی را که در ۱۳۱۷ ق تأسیس شد برعهده گرفت و به «ناظم الاسلام» ملقب گردید. او تا آغاز جنبش مشروطه به ادارۀ مدرسه و تدریس ادبیات عرب در آن پرداخت . در جریان جنبش مشروطه در کنار طباطبایی به فعالیت های سیاسی روی آورد و به تأسیس روزنامۀ کوکب درّی و نگارش مقاله و تاریخ نگاری وقایع جنبش پرداخت که بعدها با نام تاریخ بیداری ایرانیان (تهران ، ۱۳۳۲ش ) انتشار یافت . پس از ۱۳۳۰ق به کرمان بازگشت و به شغل قضاوت در عدلیه پرداخت . او در سخنرانی های خود از منظر اندیشه های تجدد خواهانه اش ، به نقد بسیاری از باورهای مردم می پرداخت و از اینرو مورد طعن برخی از بزرگان کرمان قرار داشت . او سرانجام در بیماری عام آنفلوآنزا در کرمان درگذشت و در مقبرۀ سید علویه آن جا دفن شد. کتاب علائم الظهور از اوست .

میرزا محمد پسر علی معروف به ناظم الاسلام کرمانی (زاده ۱۲۸۰ (قمری/ ۱۲۴۱ خورشیدی) در کرمان درگذشته ۱۳۳۷ (قمری / ۱۲۹۸ خورشیدی) در کرمان) نویسنده، روزنامه نگار، مدیر روزنامه های نوروز و کوکب دُرّی (روزنامه نوروز، از سال سوم (۱۳۲۵ قمری / ۱۲۸۶ خورشیدی) به نام کوکب دُرّی منتشر شد) و قاضی عصر مشروطه ایران است.
• «باری چون قانون جاری نیست اگر امروز مردم به کاری اقدام کنند، فردا کسی دیگر آن کار را خراب خواهد کرد. به این جهت مردم امنیت و اطمینان ندارند. حالا اگر قانون بود و مجازات و مکافات می دادند و نمی گذاردند پول مردم تفریط شود، چقدر شرکت ها و انجمن های تجارتی تشکیل می یافت.» -> تاریخ بیداری ایرانیان