شرفنامه

wikifeqh: انساب طوایف کرد، حاکمان و والیان کردستان ، حکام و امراء دیار بکر و حریره و دینور و شهره زوال وفضلویه و لرکوچک و مصر و شام و اردلان، عمادیه و چمشکزک و پالو و جرموک و پازوکی و زنگنه و بدلیس و غیره پرداخته است. این کتاب توجه بسیاری از محققان اروپایی را از اوایل قرن نوزدهم میلادی به خود جلب کرد. به گفته برخی از ایشان «شرفنامه» معتبرترین، مهم ترین و قابل ملاحظه ترین بخش تاریخ کرد است. این کتاب حاوی جزئیاتی است که در هیچ جای دیگر ذکر نشده اند مثل سنت ها ، آداب و رسوم، روایات تاریخی افواهی یا وصف وقایعی که خود مؤلف شاهد آنها بوده است و از این بابت منبعی است با ارزش که اهمیت آن در وصف نمی گنجد. علی الخصوص که در زمینه تاریخ کرد، صرف نظراز شرفنامه، چیزی جز اطلاعات پراکنده در آثار مورخان در اختیار نیست و این اطلاعات هرچند که واقعا بس فراوان هستند، هیچ چیز کاملی عرضه نمی کنند و به کمک آنها هرگز نمی توان موفق به تدوین یک تاریخ منسجم ملت کرد، که به طوایف و قبایل بسیار منقسم می شود، شد. لذا شرف که در کتاب خود علاوه بر آن چه توانسته بود از کتب عربی، فارسی و ترکی برگیرد مقدار قابل توجهی اطلاعات کاملا تازه گردآورده و خلا بسیار بزرگی از تاریخ ملت های آسیا را پر کرده است.
ویژگی ها و معایب
ویژگی کتاب، ارزش علمی آن است چرا که حدود سیصد سال است که این کتاب وجود دارد و تاکنون هیچ کتاب دیگری که در خور مقایسه با آن باشد تالیف نشده است. همچنین در این کتاب مقادیر قابل توجهی اطلاعات کاملا تازه گردآمده و بر حسب ترتیب قبیله ای منظم گشته است. اما دو عیب عمده را می توان در این کتاب مورد اشاره قرار داد: ۱- مؤلف در نقل وقایع و اطلاعاتی که از آثار نویسندگان قبل ازخود برگرفته است، احتیاط و هوشیاری کمتری به کار برده است. او گاهی وقایع را بدون نظم و ترتیب درهم می آمیزد، در نقل و ضبط اسامی خاص اشتباه می نماید و گرفتار اشتباههای تاریخی آشکار می شود. ۲- درباره سبک نگارش کتاب هم باید گفت هر چند که ساده و مفهوم است اما چنانچه استعمال مفرط ابیات شعری و نیز شماری اندک از جملات مدعیانه و مطنطن باب سلیقه مردم مشرق زمین را از آن کنار بگذاریم، اصلا پرورده و سخته نیست.
نسخه شناسی
...