دشت مغان

دَشت مُغان (در اصل جلگهٔ مغان) نام جلگه ای است در شمالی ترین قسمت استان اردبیل در شمال باختری ایران.مغان جلگه ای است در ساحل جنوبی رود ارس و غرب دریای خزر که قسمت عمده آن در جمهوری آذربایجان و بخشی نیز در شمالی ترین قسمت استان اردبیل در شمال غربی ایران واقع است.
شاهسون
اردبیل
ایل
مشکین
دشت مغان از شش شهر اسلام آباد، بیله سوار، پارس آباد، جعفرآباد، گرمی و اصلاندوز تشکیل شده است که قدیمی ترین بخش آن گرمی می باشد. طبق منابع یک سوم این دشت در ایران قرار دارد و مابقی در جمهوری آذربایجان است. از سال۱۳۵۲ مرکزیت آن گرمی هست؛ و دوران اوج مغان نیز در شهرستان مغان زمانی بود که کشت و صنعت در اوج رونق اقتصادی بود؛ که پس از جدا شدن از مشگین شهر توانست کم کم بر امکانات خود بیفزاید. بعد از انقلاب اسلامی در ایران، مغان به سه شهرستان مغان(گرمی)، پارس آباد و بیله سوار تقسیم شد. هم اکنون کشت و صنعت های شهرستان پارس آباد مغان زبانزد عام و خاص است. در میان این سه شهرستان، گرمی کهن ترین شهر می باشد. اما طبق تحقیقات باستان شناسان تاریخ شهر گرمی مربوط به هزاران سال پیش است و وجود اشیای تاریخی بسیار که اکنون در موزه های شهرهایی همچون تبریز و اردبیل و … موجود می باشند گواهی بر این مدعاست که این شهر دارای پیشینه بسیار بالایی است. همچنین آب و هوای مناسب این شهرستان نیز نه تنها در استان بلکه در منطقه آذربایجان نمونه است. خاک هر سه شهر مغان بسیار ارزشمند است و طبق اظهار نظر کارشناسان کشاورزی محصول دهی خاک این شهرها از دیگر مناطق بیشتر است. همچنین پارس آباد نیز زمین های حاصلخیز و مناسبی برای کشت دارد و از این رو نام و آوازه کشت و صنعت و دامپروری مغان در همه جا پیچیده است.
موقعیت جغرافیایی منطقه مغان و شهرستان پارس آباد:در قسمت شمالی جلگه مغان قرار گرفته و با مساحت ۱۵۵۴ کیلومترمربع، شمالی ترین شهرستان استان می باشد؛ که از لحاظ موقعیت ریاضی بین ۳۹درجه و۲۰دقیقه تا ۳۹درجه و۴۲دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۳۰دقیقه تا۴۸درجه و۱۰دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ واقع شده و از سطح دریا به طور متوسط ۴۵ متر ارتفاع دارد. این شهرستان از شمال به رودخانه ارس و جمهوری آذربایجان، از غرب به شهرستان کلیبردر استان آذربایجان شرقی، از شرق به جمهوری آذربایجان و از جنوب و جنوب غربی به شهرستان های بیله سوار و گرمی محدود می گردد.شهرپارس آباد در۳۹درجه و۳۹دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۵۴ دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ قراردارد. فاصله این شهراز مرکز استان اردبیل، ۲۲۰کیلومتر بوده و دارای ۳بخش می باشد.
چهره زمین و ناهمواری ها:

دشت مُغان
دشت مُغان
دشتی در شمال استان اردبیل و جنوب بخش سفلای رود ارس. نواحی شمالی دشت مغان، که در شمال رود ارس قرار دارد، به جمهوری آذربایجان وابسته است و بخش جنوبی آن به کشور ایران تعلق دارد. زمستان های معتدل و تابستان های گرم و سوزان دارد و پوشش گیاهی آن در فصل بهار قابل توجه است. خاک مغان، که متشکل از نهشت های آبرفتی رودخانۀ کورا است، از آبادترین نواحی ایران محسوب می شود. سازمان عمران دشت مغان، که در ۱۳۳۰ تأسیس شد، کانال ها و شبکه های آبیاری وسیعی در آن ایجاد کرده و حدود ۲۰ هزار هکتار از اراضی آن را به زیر کشت برده است. پنبه، غلات، و دانه های روغنی از عمده ترین فرآورده های کشاورزی آن است. توجه به کشاورزی، دامداری را از رونق انداخته است.