حمام کردشت

مختصات: ۳۸°۵۲′۲۰٫۵″ شمالی ۴۶°۱۴′۵۷٫۶″ شرقی / ۳۸٫۸۷۲۳۶۱°شمالی ۴۶٫۲۴۹۳۳۳°شرقی / 38.872361; 46.249333
حمام کردشت یکی از آثار تاریخی روستای کردشت در بخش مرکزی شهرستان جلفا می باشد. این بنا سالانه پذیرای هزاران نفر از گردش گران داخلی و خارجی است. روستای کردشت از بخش سیه رود از توابع شهرستان جلفا می باشد.
این روستا و حمام کردشت، در ساحل جنوبی رودخانه ارس و در امتداد رودخانه در جهت غرب به شرق کشیده شده است. آب و هوای آن معتدل با زمستانهای ملایم و تابستانهای گرم و از قسمت شمالی بتوسط کوه های کشور همسایه ارمنستان و از قسمت جنوبی بتوسط کوه های کمتال احاطه شده و در ناحیهٔ شرقی شهرستان جلفا واقع شده است. در گذشته این روستا جزو محال دیزمار ارسباران (خاروانا) بوده و در سال ۱۳۷۲ خورشیدی به همراه دهستان سیاری (سیه رود) از خاروانا جدا و جزو بخش سیه رود شهرستان جلفا قرار گرفت.
قدمت این بنا به اواسط دورهٔ صفویه و زمان سلطنت شاه عباس صفوی (سومین و قدرتمندترین پادشاه صفوی) می رسد. این بنا در دورهٔ قاجاریه مرمت گردیده است و محل سکونت عباس میرزا پسر فتحعلی شاه قاجار بوده که با روس ها جنگ میکرده است در این منطقه و از آن به بعد به شکل فعلی باقی مانده است.این مجموعه متعلق به خاندان خلفاء بوده است که در سال۱۳۸۳ توسط میراث فرهنگی استان آذربایجان شرقی خریداری و به یک مجموعه تاریخی-تفریحی تبدیل شده است.اسناد متعلق به این مجموعه و باغات اطراف آن در زمان رضا شاه پهلوی و قبل از آن به نام اسماعیل خان (معروف به خانلار اقا در زبان ترکی و بزرگ خاندان خلفا که در قید حیاط نیستن )ثبت شده بوده است.

حمّام کُردَشْت
در روستای کُردشت در ۲۷ کیلومتری شمال خروانق در کنارۀ رود ارس از دورۀ قاجار. باقی ماندۀ قلعۀ کردشت یا عباس آباد ساختۀ عباس میرزا نایب السلطنه حکمران آذربایجان است. قلۀ کردشت که بخشی از برج آن باقی مانده است، ظاهراً بر ویرانه های قلعه ای قدیمی ساخته شده بود. در دورۀ قاجاریه به عنوان قلعه ای نظامی استفاده می شد. حمام کردشت از یک هشتی ورودی و سربینۀ (رختکن) هشت ضلعی با هشت ستون سنگی با سرستون های مقرنس کاری و یک گنبد بزرگ گچ بری شده تشکیل شده است. طاق های سکوهای رختکن ضربی است و در کنار رختکن هشتی کوچک دیگری قرار دارد که در گذشته ورودی حمام بوده است. سربینه با یک راهرو و یک هشتی دیگر به گرمخانه تشکیل می شود که از چهار ستون سنگی هشت ضلعی مستطیل بزرگ و یک اتاق گنبد وار تشکیل شده است. در گذشته روزنه های نورگیر سربینه و گرمخانه را قطعات مرمر نازک و شفاف می پوشانده است. خزینۀ حمام با گچ بری های زیبا و مفصل گل و بوته و پرنده و نقش های دیگر تزئین شده و یک اتاق سراسر گچ بری در کنار آن قرار دارد.