معلقات

معلَّقات (به عربی: المُعَلَّقات) از مشهورترین نوشته ها و گفتاره های عربِ پیش از اسلام در شعر فصیح است. قصایدی بسیار زیبا، پربار و پرمعنا که هر یک از آنها معنی ویژه ای در بر دارد. گویندگانِ این قصاید به «شعراء المُعَلَّقات السَبع» یعنی اصحاب معلقاتِ سبع معروف هستند؛ و اصحاب معلقاتِ سبع هفت تن از شاعرانِ روزگار جاهلیت عرب بودند که هر یک قصیده ای غرّا سروده اند. ماجرای آویختن این اشعار از دیوار کعبه ادعای بی دلیلی است، و به دلیل این که این مدعا بسیار آهنگین و خیال انگیز است به سرعت مشهور شده است. و همین قصاید است که در «السنه» ی اهل علم به سبعه ی معلقه و معلقات سبع مشهور است. گویند وجه تسمیه ی این قصاید به المعلقات از آنجاست که مانند گوهری گران بها در گوش و ذهن شنونده ی آن معلق می شده است.
قفا نبک من ذکری حبیب و منزلِ، «امرؤالقیس بن حُجر الکِندی».
هل غادر الشعراء من متردمِ، «عنترة بن شداد العبسی».
أمن أم أوفی دمنة لم تکلم، «زهیر بن أبی سلمی المزنی».
ألا هبی بصحنک فاصبحینا، «عمرو بن کلثوم التغلبی».
آذتنا ببینها أسماء، «حارث بن حلزه یشکری».
عفت الدیار محلها ومقامها، لبید بن أبی ربیعه عامری».
لخولة أطلال ببرقة ثهمد، «طرفه بن العبد».
المُعَلَقات نام «هفت قصیده» از شاعران فصیح و بلیغ عرب است که از روی تفاخر بر دروازه ی کعبه آویخته بودند تا صادر و واردِ هر دیار مشاهده نمایند.عرب بر آن است که در عهد جاهلیت هفت قصیده از هفت شاعر مقبولِ همگان بود و آن هفت بر جمیع اشعارِ دیگر شاعران رجحان داشت و در حقیقت معرف روح و نشاط حیات عرب بود. از این رو آنها را نوشته و بر خانه ی کعبه آویختند، و بدین مناسبت آنها را «معلقات سبع» و گاه «سبع طِوال» نامیده اند. همچنین بعضی از مورخان به «ده قصیده» نیز اشاره نموده اند، و آن را «معلقات عَشر» نامیده اند.
گویند: اولین کسی که این قصاید را جمع آوری نمود حماد راویه بود، وی بعد از جمع آوری قصاید، آن ها را «القصائد السّبع الطِّوال» نامید. همچنین گویند: آنها را «المُعَلَقَات» نامید. روایت است که وی گفته این اشعار زیباترین اشعاری است که تاکنون عرب گفته است و عرب دوران جاهلیت چنین قصایدی را «المعلقات یاالسموط» می نامیده اند. ادیبان و نویسندگان عرب برآن اند که این قصاید در اصل «دَه قصیده» بوده است، ولی بعضی از نویسندگان و کتاب ها، گاهی نام قصیده ای آورده اند، و گاهی نام قصیده ی دیگری را رها کرده اند، بنابراین در کتب قدیمه از هفت قصیده نام برده شده است، چنان که «ابن الکلبی» و «ابن عبد ربه» صاحب کتاب عقد الفرید می گوید. بنابرابن در کتب قدیمه از «سبعه معلقات» یاد شده است، در این باب نویسندگان در حیرت افتاده اند، به این سبب که کسانی گفته اند «سبعهٔ معلقات»، و کسانی دیگر نوشته اند «عشرة معلقات». (تاریخ الأدب العربی).
این قصاید بارها چاپ شده است و شرح های بسیار بر آنها نوشته اند، و هر قصیده از قصاید معلقات شامل ۸۱ تا ۱۰۰ بیت است.