جمال الدین واعظ اصفهانی

سید جمال الدین واعظ اصفهانی ملقب به صدرالواعظین و صدرالمحققین (۱۲۷۹ قمری - ۱۳۲۶ ق) از رهبران جنبش مشروطه ایران و پدر محمدعلی جمال زاده، نویسندهٔ ایرانی بود.نبو
فتحعلی شاهمحمدشاهناصرالدین شاهمظفرالدین شاهمحمدعلی شاه
۱۱۷۵–۱۱۶۱۱۲۱۳–۱۱۷۶۱۲۲۶–۱۲۱۳۱۲۷۵–۱۲۲۶۱۲۸۵–۱۲۷۵۱۲۸۸–۱۲۸۵
جمال الدین به خاندان صدر تعلق داشت که تبار لبنانی داشتند و در اصفهان مقیم بودند. در یک سالگی پدرش را از دست داد و همراه مادرش به تهران و سپس به شیراز رفت اما در بیست سالگی به اصفهان برگشت و وارد فعالیت های سیاسی و فرهنگی گردید. در آن ایام به سفارش محمد حسین کازرونی کتاب لباس التقوا را با هدف تبلیغ پارچه های وطنی به نگارش درآورد. با اوج گیری عدالت خواهی و مشروطه طلبی مردم به تهران آمد و در آنجا اقامت گزید.

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
عالم و واعظ. ملقب به صدرالواعظین و صدرالمحققین. در همدان به دنیا آمد. در «تاریخ انقلاب مشروطیت ایران»، تولد وی 1289 ق در اصفهان ذکر شده است. او برادرزاده ی آیت اللَّه سید اسماعیل صدرعاملی اصفهانی است. در کودکی پدرش را از دست داد و به همراه مادر به تهران آمد. پس از تحصیلات ابتدایی به اصفهان رفت و به تهران آمد. پس از تحصیلات ابتدایی به اصفهان رفت و به فراگیری مقدمات عربی و فلسفه و عرفان پرداخت.
او در اصفهان مشغول وعظ و تبلیغ گشت و در اندک زمانی از وعاظ مشهور شد. به علت جو استبدادی که ظل السلطان در اصفهان برقرار کرده بود، سید جمال در 1319 ق به تبریز رفت و در مورد اهمیت قانون و مزایای حکومت قانونی خطابه هایی ایراد نمود. در بازگشت به اصفهان پس از انتشار کتاب «رویای صادقه» با همکاری شیخ احمد مجدالاسلام کرمانی و میرزا نصراللَّه ملک المتکلمین، مورد کینه ی ظل السلطان قرار گرفت.
بار دیگر به تبریز رفت و در آنجا مورد توجه محمدعلی شاه ولیعهد قرار گرفت. سپس به تهران آمد و به تشویق محافل آزادیخواهان شبها در مسجد شاه (مسجد امام خمینی) به وعظ و خطابه پرداخت. وی در اوایل مشروطیت در مساجد و انجمن ها به طرفداری از مشروطه سخنرانی می کرد و به همین جهت مورد توجه مردم واقع شده بود. پاره اش از سخنرانی های او به صورت روزنامه ای به نام «الجمال» چاپ شد. در زمان به توپ بستن مجلس به شاه عبدالعظیم رفت و از آنجا به قصد عتبات عازم همدان شد. وی به واسطه سابق دوستی، ورود خود را به میرزا محسن خان مظفرالملک، حاکم همدان ابلاغ کرد. او نیز این مساله را به دربار تهران گزارش داد.
لذا امیر افخم همدانی حاکم بروجرد از طرف دربار مأمور شد تا سید جمال الدین را به بروجرد ببرد. سید جمال مدتی در بروجرد زندانی بود و عاقبت توسط عمال محمدعلی شاه قاجار مسموم و خفه گردید و در قبرستان یخچال این شهر دفن شد. بعدها این قبرستان به جمالیه معروف گردید. در «کارنامه ی بزرگان» سال درگذشت وی 1336 ق ذکر شده است. از دیگر آثار وی: «لباس التقوی»؛ مقالاتی که در روزنامه «حبل المتین» کلکته و جراید مصر چاپ می شد.