سمفونی

سَمفونی (به فرانسوی: symphonie)، از کلمهٔ یونانیِ Συμφωνία‏ (symphonia) به معنی هم صدایی و هم آوایی گرفته شده است.
موومان چهارم می تواند ترکیبی از سه قسمت قبلی باشد و به عنوان نقطه اوج سمفونی برای پایان در نظر گرفته شود.
سمفونی در موسیقی کلاسیک به قطعه ای ارکسترال گفته می شود که از چند بخشِ مجزّا به نام موومان تشکیل شده باشد و موومان اول دارای فرم سونات است. فرم سمفونی درحقیقت همان فرم چهاربخشی یا چهارموومانه است و فرمی سازی است و به ندرت در فرم آوازی (مانند قسمت چهارم سمفونی نهم بتهوون) ساخته می شود.
قدمت سمفونی به سدهٔ هجدهم میلادی در اروپا بازمی گردد. یوزف هایدن، ولفگانگ آمادئوس موتسارت، و به ویژه لودویگ فان بتهوون در شکل گیری آن تأثیر به سزایی داشته اند.
امروزه سمفونی رایج ترین اجرای هم نوازی در ارکستر سمفونیک است. این فرم از اوایل سدهٔ قرن هجدهم از اوورتور های اپرا ریشه گرفته و حدود نیم قرن پس از آن به عنوان یک اثر مستقل تحول و گسترش یافته است. هر سمفونی قطعه ای بلند و دارای حجم زیاد برای ارکستر است و معمولاً چهار موومان (قسمت) مجزا دارد و در میانِ اجرای کل اثر، ارکستر به خاطر تأکید بر جداییِ هر یک از قسمت ها، به مدتِ چند ثانیه بازمی ایستد و موومانِ بعدی را آغاز می کند. گاه نیز، بسته به نظرِ آهنگساز، بلافاصله موومان بعدی اجرا می شود. قسمت اول یا بیش از یک قسمت، فرم سونات دارد. فرم سونات چنان عمومیتی در موومان اولِ سمفونی ها و دیگر آثار یافته است که گاهی این فرم را «فرم موومان اول» می نامند.

سَمْفونی (symphony)
ساختۀ موسیقایی پیچیده و مفصل برای ارکستر، که طبق سنت از چهار موومان جداگانه اما مرتبط تشکیل شده است . سمفونی از فرم هایی ساخته شده است، همچون فرم سونات ، اوورتور ایتالیایی ، و کنسرتو گروسّو. هایدن فرم تمام عیار سمفونی را پدید آورد، که موومان های آهسته ، منوئه ، و آلِّگرو داشت . موتسارت و بتهوون (که به جای منوئه از اسکِرتسو استفاده کرد) این فرم را گسترده تر ساختند، و سمفونی پس از تغییرهای گوناگون و یافتن جوهره ای نمایشی به صورت آثار نیمه برنامه ای برامس ، چایکوفسکی، بروکنر، آنتونین دوورژاک، مالر، سیبلیوس ، وون ویلیامز، والتر پیستون ، پروکوفیف، شوستاکوویچ درآمد.