کلمه جو
صفحه اصلی

تکلیف عقلی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تکلیف عقلی به تکلیفِ ناشی از ادراک عقل نسبت به حُسن یا قبح چیزی اطلاق می شود.
تکلیف عقلی، مقابل تکلیف شرعی و عقلایی بوده و عبارت است از تکلیفی که برخاسته از ادراک عقل به بایسته بودن و نبایسته بودن کاری است؛ بنابراین، تکلیف عقلی همان ادراک عقلی است، زیرا عقل امر و نهی ندارد، و این ادراک زمینه ساز انجام یا ترک کاری در خارج می گردد.
نکته
در مواردی که عقل ملاک های شرع را به طور قطعی درک می کند، می تواند به کمک آن به حکم شرعی پی ببرد؛ قاعده «کل ما حکم به العقل حکم به الشرع» اشاره به همین نکته دارد. اما در مواردی که عقل به ملاک های شرع ظن دارد، چنین کشفی وجود ندارد.


کلمات دیگر: