قرض

دِیْن یا قرض عبارت از آن چیزی است که به کسی مقروضند. معمولاً این قرض شامل دارایی ها است اما ممکن است که الزامات دیگری را نیز دربربگیرد. وقتی در مورد دارایی ها سخن می گوییم، دین ابزاری برای استفاده از قدرت خرید آینده در حال است قبل از این که پولی به دست آید.
بدهی
دین هنگامی به وجود می آید که قرض دهنده توافق می کند تا مقداری از دارایی اش را به قرض گیرنده وام دهد. در جوامع مدرن دارایی ها با تعریف بازپرداخت ازپیش تعیین شده قرض داده می شوند که در بسیاری از اوقات بهره ای نیز به مبلغ قرض داده شده اضافه می شود. در صورتی که بهره ای در کار نباشد، به این نوع قرض، قرض الحسنه می گویند.
قرض تعریفی مشابه بدهی دارد اما کلی تر از آن است. درحالی که بدهی تنها بر روی دارایی است، قرض (دین) می تواند چیزهای دیگری به غیر از دارایی را نیز در بر بگیرد.
http://en.wikipedia.org/wiki/Debt

قَرض
در اصطلاح حقوق، یکی از عقود معیّن است که احکام آن از فقه امامیه اخذ و در قانون مدنی ایران آمده است. مادۀ ۶۴۸ قانون مدنی در تعریف قرض می گوید «قرض عقدی است که به موجب آن احد طرفین مقدار معیّنی از مال خود را به طرف دیگر تملیک می کند که طرف مزبور مثل آن را از حیث مقدار و جنس و وصف رد نماید و در صورت تعذّر ردّ مثل، قیمت یوم الرّد را بدهد». قرض دهنده را مُقرض و قرض گیرنده را مُقترض گویند. مال موضوع قرض در قانون مدنی مشخص نشده و فقیهان نیز مصادیق آن را تعیین نکرده اند و قرض هرگونه مال مِثلی رواست مانند گندم یا طلا یا وجه نقد، و در قرض، شرط است که قرض گیرنده مثل آن را به قرض دهنده رد کند. امروزه، موضوع قرض اغلب وجه نقد است. اگر در قرض پول شرط شود که علاوه بر اصل پول، مبلغ اضافه ای مسترد شود ربا و حرام است و در قرض سایر اموال نیز اگر سودی شرط شود، حرام است. قرضی را که در آن شرط سود و زیان نباشد قرض الحسنه گویند. قرض از عقود جایز است (← عقد) و هریک از طرفین می تواند آن را فسخ نماید، مگر این که طرفین به نحو التزام آوری خود را متعهد کرده باشند، مانند مادۀ ۶۵۱ قانون مدنی که می گوید «اگر برای ادای قرض به وجه ملزمی اجلی معیّن شده باشد، مُقرض نمی تواند قبل از انقضای مدت، طلب خود را مطالبه کند». عناصر عقد قرض عبارت اند از ۱. تملیک مال موضوع قرض به قرض گیرنده. زیرا هدف از قرض آن است که قرض گیرنده بتواند مال را مصرف کند و سپس مثل آن (و نه عین آن) را مسترد کند؛ برخلاف عاریه که باید اصل مال موضوع عاریه، به عاریه دهنده مسترد گردد؛ ۲. رد مثل مال به قرض دهنده. قرض در اموال مثلی مصداق دارد و قرض گیرنده مکلف است مثل مال را در موعد مقرر، به قرض دهنده مسترد نماید. منظور از رد مثل آن است که مثل مال از حیث مقدار و جنس و وصف باید به قرض دهنده رد شود و اگر متعذر شود، باید قیمت یوم الرّد را بپردازد. مع ذلک قرض گیرنده ضامن نقصان یا ترقی قیمت نیست و باید مثل مالی که قرض کرده، رد کند هرچند قیمت آن ترقی یا تنزل کرده باشد (مادۀ ۶۵۰ قانون مدنی)؛ ۳. شرط قبض (تحویل). از آن جا که هدف از قرض استفاده و مصرف مال موضوع قرض است، علاوه بر ایجاب و قبول، تحویل دادن آن شرط صحت است. طبق مادۀ ۶۴۹ قانون مدنی اگر مالی که موضوع قرض است بعد از تسلیم تلف یا ناقص شود از مال مقترض است.

[ویکی فقه] قرض عبارت است از تملیک کردن مالی به دیگری به این شکل که پرداختن عین آن مال، یا مثل آن و یا قیمت آن بر عهده او باشد.
قرض دادن به فرد با ایمان یکی از مستحبات مؤکد است، به خصوص به کسانی که احتیاج دارند. پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: کسی که به برادر مسلمان خود قرض دهد، در برابر هر درهمی که قرض داده، هموزن کوه احد، حسنات خواهد داشت و اگر برای وصول آن مدارا به خرج دهد، از پل صراط همچون برق جهنده بدون حساب و عذاب خواهد گذشت و کسی که برادر مسلمانش از وضع خودش پیش او شکایت برد و به او قرض ندهد، خداوند در روزی که نیکوکاران را پاداش می دهد، او را از بهشت محروم خواهد ساخت.

سخن امام خمینی درباره قرض
بنیانگذار جمهوری اسلامی- حضرت امام خمینی قدس سره درباره قرض الحسنه فرمود:
قرض الحسنه از اعمال بسیار خوب است و بهتر از (انفاق و) همین طور پول دادن است، شاید یکی از نکته هایش این باشد که قرض الحسنه فعالیت به دنبال دارد و پول دادن مجّانی شاید گدا درست کردن باشد، کسی که قرض می کند، به فعالیت می افتد تا در وقت خودش بتواند قرضش را ادا کند و با مازادی که پیدا کرده به کار خود ادامه دهد، ولی آن کس که کنار کوچه نشسته و از مردم چیز می خواهد، هیچ وقت در فکر این نیست که کاری بکند؛ برای این که دیگر کسی نمی تواند از او مطالبه کند.
مبادا آن بیچاره ای که آمده قرض بگیرد با تلخی با او روبرو شوید، این خیلی اهمیت دارد. ممکن است یک نفر قرض الحسنه بدهد، امّا با ترشرویی قلب قرض گیرنده را آزرده کند و این قلب محل تجلّی خداست.

کراهت قرض در صورت عدم نیاز
توجه به این نکته مهم است که اسلام، مسلمانان را از این که در حال بی نیازی، تن به قرض دهند تا وسعت بیشتری در زندگی پیدا کنند، بر حذر داشته و آن را مکروه می شمارد، چنانچه در روایتی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
«اعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الْکُفْرِ وَ الدَّیْنِ قیلَ یا رَسوُلَ اللَّه اتَعْدِلُ الدَّیْنَ بِالْکُفْرِ؟ قالَ: نَعَمْ از کفر و بدهی به خدا پناه می برم، گفته شد ای رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آیا بدهی را در کنار کفر قرار می دهی؟ فرمود: بلی.
قرض گرفتن در صورت بی نیازی مکروه است و در صورت احتیاج، کراهت آن کاهش می یابد و هر چه میزان نیاز کمتر باشد به همان نسبت کراهت شدت می گیرد.

موارد وجوب قرض
...

[ویکی شیعه] قَرْض اعطای بخشی از مال به دیگری است، به صورتی که قرض دهنده، آن مال یا مثل و یا قیمت را باز پس گیرد. واژه قرض به صورت «قرض حسن» در قرآن آمده و در روایات اهل بیت(ع) برای قرض دادن، فضیلت بسیاری ذکر شده و حتی بهتر از صدقه شمرده شده است. در فقه اسلامی احکام و شرایط قرض بیان شده است. از مسایل مرتبط با قرض، مسئله ربا است.
قرض اعطای بخشی از مال به دیگری است، به صورتی که قرض دهنده آن مال یا مثل و یا قیمت را باز پس گیرد. قرض از نظر لغوی به معنای بریدن و قطع کردن است و گویا قرض دهنده، آن مال را از بقیه اموالش بریده است.
قرض الحسنه اصطلاحاً بین مردم به وام گرفتن معروف است که برای آن نباید سود پرداخت کنند و آن را از مصادیق دینی می دانند.

[ویکی اهل البیت] «قرض» قراردادی است که بر اساس آن کسی مالی را به ملکیت دیگری درمی آورد و در برابر، طرف مقابل متعهد می شود که همان مال، یا مثل و یا قیمت آن را (به او) برگرداند.
قرض دادن از کارهای مستحبی است که در آیات قرآن و اخبار درباره آن زیاد سفارش شده است؛ قرآن کریم در مقام تشویق مسلمانان به وام دادن، آن را وام دهی به خداوند دانسته، می فرماید: «مَنْ ذَاالَّذی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ اجْرٌ کَریمٌ؛ کیست که به خداوند وام نیکو دهد تا خداوند آن را برای او چندین برابر کند؟ و برای او پاداش پرارزشی است».
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «مَنْ اقْرَضَ مَلْهُوفاً فَاحْسَنَ طَلِبَتَهُ اسْتَأْنَفَ الْعَمَلَ وَاعْطاهُ اللَّهُ بِکُلِّ دِرْهَمٍ الْفَ قِنْطارٍ مِنَ الْجَنَّةِ؛ هر کس به درمانده ای وام دهد و (در وصول آن) با او خوش رفتاری کند (گذشته اش آمرزیده شده و باید) کار را از سر گیرد و خداوند عوض هر درهم، هزار قنطار از بهشت به او می بخشد».
امام صادق علیه السلام نیز می فرماید: «مَکْتُوبٌ عَلی بابِ الْجَنَّةِ الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ وَالْقَرْضُ بِثمانِیَةَ عَشَرَ؛ بر دَرِ بهشت نوشته شده که پاداش صدقه ده و پاداش قرض هیجده (برابر) است».
قرض کردن در صورت بی نیازی مکروه است و در صورت احتیاج، کراهت آن کاهش می یابد و هر چه میزان نیاز کمتر باشد، به همان نسبت کراهت شدت می گیرد. البته گاهی نیز قرض کردن واجب می شود؛ مثل جایی که امر واجبی همچون حفظ جان، آبرو و مانند آن به وام گرفتن وابسته باشد.
قرض کردن از جمله اسباب استقرار دَیْن (بدهی) بر انسان است. از این رو، اگر کسی مالی را از دیگری قرض کرد، آن مال بر عهده او ثابت شده و نسبت به وام دهنده مدیون (بدهکار) شمرده می شود. در تعریف «دَیْن» گفته شده: دَیْن عبارت است از مال کلی که به سببی از اسباب بر عهده شخصی ثابت می شود و آن به دو قسم «حالّ» و «مؤجّل» تقسیم می گردد: بدهی حال آن است که مدت ندارد و وقت پرداخت آن رسیده باشد و بدهی مؤجّل آن است که دارای مدت است و هنوز وقت پرداخت آن نرسیده باشد.
سایت راز ماندگاری، قرض الحسنه.

[ویکی الکتاب] معنی أَقْرَضُواْ: قرض دادند
معنی أَقْرَضْتُمُ: قرض دادید
معنی أَقْرِضُواْ: قرض بدهید
معنی قَرْضاً: قرض - وام
معنی یُقْرِضُ: قرض می دهد - وام می دهد
معنی تُقْرِضُواْ: که قرض دهید(جزمش برای این است که شرط شده برای جمله بعدی)
معنی تَّقْرِضُهُمْ: از آنها جدا می شود-نان را ترک می کند (از کلمه قرض به معنی قطع و بریدن است . )
معنی رِهِینَ: گِرو - در گِرو (رهن و رهین و مرهون آن چیزی است که به عنوان وثیقه و گرو به کسی میدهی و از او چیزی قرض میکنی و چون هر جا این کلمه به چشم بخورد تصوری از معنای حبس و نگهداری به ذهن میرسد ، لذا این کلمه را در حبس هر چیزی نیز استعمال کردند ، هر چند که ربطی...
معنی رَهِینَةٌ: گِرو - در گِرو (رهن و رهین و مرهون آن چیزی است که به عنوان وثیقه و گرو به کسی میدهی و از او چیزی قرض میکنی و چون هر جا این کلمه به چشم بخورد تصوری از معنای حبس و نگهداری به ذهن میرسد ، لذا این کلمه را در حبس هر چیزی نیز استعمال کردند ، هر چند که ربطی...
معنی مَاعُونَ: هر عملی و هر چیزی است که به شخصی محتاج داده شود ، و حاجتی از حوائج زندگی او را بر آورد ، مانند قرض و هدیه و عاریه و امثال آن . (عبارت "یَمْنَعُونَ ﭐلْمَاعُونَ" یعنی : از [رسیدن] وسایل و ابزار ضروری زندگی [و زکات و هدیه و صدقه به نیازمندان] جلوگیری می...
تکرار در قرآن: ۱۳(بار)
نوعی است از بریدن، قطع مکان و گذشتن از آن را قطع مکان و قرض مکان گویند (راغب). . چون آفتاب غروب می‏کرد از آنها به طرف شمال متمایل می‏شد و آنها در کهف در وسعت بودند. طبرسی فرموده: اصل آن بریدن با دندان است و وام را قرض گویند که شخص جزئی از مال خود را قطع کرده به دیگری می‏دهد به نیت اینکه خود مال یا بدل آن را بعداً بدهند. اقراض به معنی قرض دادن است . ماده اقراض در قرآن همه جا درباره قرض دادن به خدا آمده و همه با وصف «حَسَناً» مقید شده است انفاق در راه خدا قرض دادن به خدا خوانده شده که آن از طرف خدا برگردانده خواهد شد و اشاره به حتمی بودن مزد آن است. قید «حسن» ظاهراً مفید آن است که انفاق از مال پاک و با نیت پاک و با قصد قربت باشد و بعداً پشیمان نگردد و با منت و اذیت بعدی توأم نباشد به نظرم جمله . بیان «حَسَن» است. می‏شود گفت همه اعمال نیک اعم از بدنی و مالی قرض الحسن اند که آنها به خدا تحویل می‏شوند و خدا در مقابل پاداش خواهد داد آیه . دلیل آن است وگرنه ایتاء زکوة داخل در قرض الحسن می‏باشد. در قرآن مجید قرض به معنی «وام» متداول به کار نرفته بلکه همه در عمل نیک و یک جا در معنی تجاوز استعمال شده که در اول ذکر شد.

[ویکی فقه] قرض (فقه). قرض عبارت است از تملیک کردن مالی به دیگری به این شکل که پرداختن عین آن مال، یا مثل آن و یا قیمت آن بر عهده او باشد.
قرض دادن به فرد با ایمان یکی از مستحبات مؤکد است، به خصوص به کسانی که احتیاج دارند. پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: کسی که به برادر مسلمان خود قرض دهد، در برابر هر درهمی که قرض داده، هموزن کوه احد، حسنات خواهد داشت و اگر برای وصول آن مدارا به خرج دهد، از پل صراط همچون برق جهنده بدون حساب و عذاب خواهد گذشت و کسی که برادر مسلمانش از وضع خودش پیش او شکایت برد و به او قرض ندهد، خداوند در روزی که نیکوکاران را پاداش می دهد، او را از بهشت محروم خواهد ساخت.
تحریر الوسیلة ج۱، ص۶۵۲.
بنیانگذار جمهوری اسلامی- حضرت امام خمینی قدس سره درباره قرض الحسنه فرمود:
قرض الحسنه از اعمال بسیار خوب است و بهتر از (انفاق و) همین طور پول دادن است، شاید یکی از نکته هایش این باشد که قرض الحسنه فعالیت به دنبال دارد و پول دادن مجّانی شاید گدا درست کردن باشد، کسی که قرض می کند، به فعالیت می افتد تا در وقت خودش بتواند قرضش را ادا کند و با مازادی که پیدا کرده به کار خود ادامه دهد، ولی آن کس که کنار کوچه نشسته و از مردم چیز می خواهد، هیچ وقت در فکر این نیست که کاری بکند؛ برای این که دیگر کسی نمی تواند از او مطالبه کند.
مبادا آن بیچاره ای که آمده قرض بگیرد با تلخی با او روبرو شوید، این خیلی اهمیت دارد. ممکن است یک نفر قرض الحسنه بدهد، امّا با ترشرویی قلب قرض گیرنده را آزرده کند و این قلب محل تجلّی خداست.
رساله نوین ج۲، ص۲۴۷.
توجه به این نکته مهم است که اسلام، مسلمانان را از این که در حال بی نیازی، تن به قرض دهند تا وسعت بیشتری در زندگی پیدا کنند، بر حذر داشته و آن را مکروه می شمارد، چنانچه در روایتی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
«اعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الْکُفْرِ وَ الدَّیْنِ قیلَ یا رَسوُلَ اللَّه اتَعْدِلُ الدَّیْنَ بِالْکُفْرِ؟ قالَ: نَعَمْ
وسائل الشیعة ج۱۸، ص۳۱۷.
...