بیع محاباتی

[ویکی فقه] بیع محاباتی همان بیع به اقلّ از ثمن المثل است.
در عقد بیع، معمولاً طرفین می کوشند، تا آن جا که ممکن است، تعادل ارزش عوضین حفظ شود.
ازینرو بیع را از «عقود مبنی بر مغابنه» می نامند.
براین پایه، هرگاه میان ارزش عوضین تفاوتی فاحش و عدم تعادلی غیرقابل مسامحه وجود داشته باشد، و مغبون به هنگام عقد از ارزش مورد معامله آگاه نباشد، به استناد خیار غبن، حق برهم زدن معامله را خواهد داشت.
اما اگر به لحاظ دخالت امری عاطفی و مانند آن از روی علم و عمد تعادل ارزش عوضین مورد توجه قرار نگیرد و ارزش مبیع و ثمن عرفاً متفاوت باشد، این خروج از تعادل میان تعهدات طرفین را «محابات» و آن را بیع محاباتی می نامند که در آن خیار غبن وجود ندارد.

← شرط در بیع محاباتی
۱. ↑ مواد ۴۱۷ـ ۴۱۸، قانون مدنی. ۲. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی، دائره المعارف حقوق مدنی و تجارت، ج۱، ص۵۹۹، ج ۱، تهران ۱۳۵۷ش. ۳. ↑ ناصر کاتوزیان، حقوق مدنی: معاملات مُعوّض، ج۱، ص۳۹، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض، تهران ۱۳۷۴ش.

منابع
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بیع»، شماره۲۴۸۸.
...