جنگ صدساله

جنگ صدساله اصطلاحی است که برای نبردهای میان انگلستان و فرانسه، در سال های ۱۳۳۷ تا ۱۴۵۳، به کار می رود.
Allmand, Christopher, The Hundred Years War: England and France at War, c.1300-c.1450, Cambridge University Press, 1988, ISBN 0-521-31923-4
این نبردها پس از مرگ شارل چهارم و پایان شاخهٔ اصلی دودمان کاپتی آغاز شد. چون هیچ وارث مذکری در شاخهٔ اصلی خاندان کاپتی نبود، ادوارد سوم، پادشاه انگلستان (که در عین حال خواهرزادهٔ شارل چهارم بود) مدعی تاج و تخت فرانسه شد.
از سوی دیگر، اشراف فرانسه ترجیح دادند از فیلیپ ششم (که از شاخهٔ فرعی خاندان کاپتی و پسر شارل والوا و نوهٔ فیلیپ سوم بود) حمایت کنند. به این ترتیب، فیلیپ ششم به عنوان نخستین شاه دودمان والوا بر تخت فرانسه نشست.
نبردهای میان خاندان والوا و خاندان پلانتاجنت (خاندان سلطنتی انگلستان در آن زمان)، به همراه دو دورهٔ صلح موقتی (در فاصلهٔ سال های ۱۳۶۰–۱۳۶۹ و ۱۳۸۹–۱۴۱۵)، چندین نسل به طول انجامید و در نهایت در سال ۱۴۵۳ با پیروزی خاندان والوا و بیرون راندن انگلیسی ها از خاک فرانسه به پایان رسید.

جنگ صدساله اصطلاحی است که برای نبردهای میان انگلستان و فرانسه، در سال های ۱۳۳۷ تا ۱۴۵۳، به کار می رود.
این نبردها پس از مرگ شارل چهارم و پایان شاخهٔ اصلی دودمان کاپتی آغاز شد. چون هیچ وارث مذکری در شاخهٔ اصلی خاندان کاپتی نبود، ادوارد سوم، پادشاه انگلستان (که در عین حال خواهرزادهٔ شارل چهارم بود) مدعی تاج و تخت فرانسه شد.
از سوی دیگر، اشراف فرانسه ترجیح دادند از فیلیپ ششم (که از شاخهٔ فرعی خاندان کاپتی و پسر شارل والوا و نوهٔ فیلیپ سوم بود) حمایت کنند. به این ترتیب، فیلیپ ششم به عنوان نخستین شاه دودمان والوا بر تخت فرانسه نشست.
نبردهای میان خاندان والوا و خاندان پلانتاجنت (خاندان سلطنتی انگلستان در آن زمان)، به همراه دو دورهٔ صلح موقتی (در فاصلهٔ سال های ۱۳۶۰–۱۳۶۹ و ۱۳۸۹–۱۴۱۵)، چندین نسل به طول انجامید و در نهایت در سال ۱۴۵۳ با پیروزی خاندان والوا و بیرون راندن انگیسی ها از خاک فرانسه به پایان رسید.

جنگ صدساله (Hundred Years\' War)
سلسله جنگ های انگلستان و فرانسه (از ۱۳۳۷ تا ۱۴۵۳م). علل جنگ عبارت بودند از ادعای مالکیت فرانسه بر گاسکونی۱، در جنوب غربی آن کشور، که در تصرف پادشاهان انگلستان بود و رقابت های تجاری دو کشور در فلاندر۲. جدال انگلستان و فرانسه در قرون وسطا، جدال دیرینه ای بود و به پیش از ۱۳۳۷م بازمی گشت؛ جنگ صدساله را گاه صرفاً نقطۀ اوج این کشمکش ها می دانند. عوامل آغاز جنگ از این قرار بودند: نگرانی از مداخلۀ فرانسه در اسکاتلند که انگلستان سعی داشت بر آن کشور مسلط شود، و دیگری ادعای ادوارد سوم۳، پادشاه انگلستان، مبنی بر سلطنت فرانسه (به سبب این که مادرش، ایزابل۴، دختر فیلیپ چهارم۵، شاه فرانسه، بود). ادوارد در آغاز کوشید اراضی تحت تصرف نیاکان آنژونی۶ اش، هنری دوم۷ و ریچارد اول۸، در شمال غربی فرانسه را بازپس گیرد. انگلستان نخست پیروزی های بسیاری کسب کرد، ازجمله در نبرد دریایی اسلویس۹ (۱۳۴۰) و نبرد کِرِسی۱۰ (۱۳۴۶). کاله۱۱ نیز در ۱۳۴۷ تسلیم شد. ژان دوم۱۲، پادشاه فرانسه (سلطنت ۱۳۵۰ـ۱۳۶۴) به جنگ ادامه داد، اما در نبرد پواتیه۱۳ (۱۳۵۶) مغلوب و اسیر ادوارد، امیر سیاه۱۴، شد و متصرفات انگلستان به موجب پیمان برتینی۱۵ (۱۳۶۰) به رسمیت شناخته شد. فرانسه، در دوران زمامداری شارل پنجم (شارل خردمند)۱۶، جبران مافات کرد و سردار برتران دو گکلن۱۷، در دهۀ ۱۳۷۰، تقریباً همۀ متصرفات انگلستان را بازپس گرفت. هنری پنجم۱۸، پادشاه انگلستان، جنگ را از سر گرفت و در نبرد آژنکور۱۹ (۱۴۱۵) پیروز شد، شمال فرانسه را اشغال و اتحادی قدرتمند با دوک نشین بورگونی۲۰ برقرار کرد. در ۱۴۲۰، شارل ششم (شارل دیوانه)۲۱ ناچار پیمان تروا۲۲ را امضا کرد. به موجب این پیمان، هنری پنجم نایب السلطنۀ فرانسه می شد و، در ۱۴۲۲، هنری (بعدها هنری ششم۲۳)، پسر جوان هنری پنجم، در پاریس خود را پادشاه فرانسه نامید. شگرد جنگی انگلستان در خارج از مرزهایش منحصر می شد به تاخت وتازهای گسترده در درون خاک فرانسه و سوزاندن و غارت. پیروزی انگلستان در پواتیه۲۴ و آژنکور۲۵ نیز تا حد زیادی مدیون استفادۀ تاکتیکی هوشمندانه از کمانداران انگلیسی مجهز به کمان های بزرگ بود. در مقابل، فرانسه، که به توپ های ساختۀ برادرانِ بورو۲۶ مجهز بود، توانست سرسختانه مقاومت کند و آرام آرام سپاه انگلستان را عقب برانَد. اتحاد انگلستان و بورگونی، در ۱۴۳۵، از هم گسست و پیروزی های ژاندارک۲۷، به ویژه در نبرد اورلئان۲۸ که به درهم شکستن محاصرۀ قوای انگلستان در ۱۴۲۹ انجامید، مایۀ قوت قلبِ بیش از پیش فرانسویان شد. اندکی بعد، شارل هفتم۲۹ در رَنس۳۰ تاج گذاری و اقتدارش را تثبیت کرد. فرانسویان در نبردهای مهمی، ازجمله نبرد فورمینی۳۱ (۱۴۵۰) و نبرد کاستیون۳۲ (۱۴۵۳)، پیروز شدند. جنگ با شکست انگلستان در کاستیون و بدون هیچ پیمانی خاتمه یافت و فقط کاله در تصرف انگلستان باقی ماند.
GasconyFlandersEdward IIIIsabellaPhilip IVAngevinHenry IIRichard ISluysCrécyCalaisJohn IIBattle of PoitiersEdward the Black PrinceTreaty of BrétignyCharles (V) the WiseBertrand du GuesclinHenry VBattle of AgincourtBurgundyCharles (VI) the MadTreaty of TroyesHenry VIPoitiersAgincourtBureauJoan of ArcOrleansCharles VIIReimsBattle of FormignyBattle of Castillon