کلمه جو
صفحه اصلی

علوم سیاسی

فارسی به انگلیسی

political science, politics

دانشنامه عمومی

علم سیاست مدرن بخشی از علوم اجتماعی است که با مطالعهٔ دولت، حکومت و سیاست در ارتباط است. ارسطو این علم را به عنوان مطالعهٔ حکومت تعریف می کند. این علم بسیار زیاد با سیاست در عرصهٔ نظر و در میدان عمل، تحلیل نظام های سیاسی و رفتارهای سیاسی سر و کار دارد. اندیشمندان سیاسی خود را درگیر در شناسایی ارتباطات اساسی میان شرایط و تحولات سیاسی می بینند و از طریق این کار سعی در ساختن اصولی اساسی برای منظم کردن علم سیاست و پیش بینی کارهای سیاسی در جای جای دنیا دارند. علم سیاست با رشته های دیگر هم تداخل دارد؛ ازجمله، اقتصاد، حقوق، روان شناسی، تاریخ، مردم شناسی، حقوق اداری، سیاست عمومی، سیاست ملی، ارتباطات بین الملل، سیاست تطبیقی، جامعه شناسی، مؤسسات سیاسی و نظریه های سیاسی. گرچه قرن نوزدهم را زمان تدوین تمام شاخه های علوم اجتماعی می دانند، اما علم سیاست ریشه هایی در دوران باستان دارد؛ در واقع، این علم تقریباً ۲۵۰۰ سال پیش توسط کارهای افلاطون و ارسطو سازمان یافت.
فلسفه سیاست
اندیشه سیاسی
سیاست تطبیقی
جامعه شناسی سیاسی
سیاستگذاری عمومی
مطالعات منطقه ای
روابط بین الملل
تاریخ تحولات سیاسی
علم سیاست معمولاً خود به چند زیر شاخه و گرایش متمایز تقسیم می شود که در مجموع این علم را تشکیل می دهند:
فلسفهٔ سیاست، منطق موجود برای یک دولت مطلوب، قوانین مناسب و ویژگی های متمایز هر کدام است. سیاست تطبیقی، علم مقایسه و تعلیم گونه های متفاوت قانون اساسی، بازیگران عرصهٔ سیاست، قانونگذاران و دیگر زمینه های مرتبط است و همهٔ این ها از دیدگاه درون هر کشور مطالعه می شوند. روابط بین الملل با روابط میان دولت-ملت ها و شرکت ها و نهادهای فرادولتی و چند ملیتی سر و کار دارد.
علم سیاست از منظر روش شناختی شاخه ای از روش های پژوهشی اجتماعی است. رویکردهایی که در این علم وجود دارند شامل؛ پوزیتویسم، تفسیر گرایی، نظریهٔ انتخاب منطقی، رفتار گرایی، ساختار گرایی، پسا ساختار گرایی، رئالیسم یا واقع گرایی، نهاد گرایی و پلورالیسم یا کثرت گرایی است. علم سیاست به عنوان یکی از شاخه های علوم اجتماعی، از روش ها و تکنیک هایی استفاده می کند که شامل دو دسته هستند؛ منابع دست اول، همچون اسناد تاریخی و مدارک رسمی، و منابع دست دوم، همچون مقالات علمی نشریات، تحقیقات منطقه ای، تحلیل های آماری، مطالعات موردی، پژوهش های تجربی و مدل سازی.

دانشنامه آزاد فارسی

علوم سیاسی (political science)
رشته ای که با استفاده از روش های علمی به مطالعه و بررسی دولت و فرآیندهای سیاسی و نحوۀ کارکرد ارگان ها و نهادهای حکومتی می پردازد و حوزه هایی چون ماهیت، ویژگی و شکل های مختلف حکومت، احزاب سیاسی، فرهنگ سیاسی، اقتصاد سیاسی، رفتار رأی دهندگان و افکار عمومی را دربر می گیرد. این رشته را در انگلیسی به صورت مفرد علم سیاسی یا علم سیاست political science می نامند، ولی در فرانسه به صورت جمع به کار می رود و علوم سیاسی sciences politiques خوانده می شود و همین اصلاح در زبان فارسی هم متداول شده است. علوم سیاسی با فلسفه سیاسی تفاوت دارد و باید میان آن ها فرق گذاشت. فلسفۀ سیاسی با اندیشه های سیاسی سروکار دارد و درباره سیاست، دولت و جامعۀ آرمانی نظریه پردازی و اندیشه ورزی می کند و از آن چه باید باشد و نه آن چه هست سخن می گوید. بنابراین برخلاف علوم سیاسی، تجویزی است نه توصیفی. برعکس علوم سیاسی می کوشد نه با اندیشه ورزی صرف، بلکه همانند علوم دیگر با استفاده از داده های تجربی و عینی اصول و مبانی خود را پی افکند و با استنتاج از آن ها به قوانین کلی دست یابد و به نتایج صحیح برسد، ازجمله این که برخی روش ها و رفتارهای سیاسی کارآمدتر از روش های دیگر است. در این که کاربرد روش علمی در جهان مادی همواره موفق بوده است، تردیدی نیست، ولی در این که روش شناسی علوم طبیعی در علوم انسانی، ازجمله علوم سیاسی، هم همانقدر کارآمد خواهد بود جای شک و تردید است. در جامعۀ انسانی و عالم سیاست نمی توان به قوانین کلی و جهانشمول و ابدی رسید. با این همه علم و جهان بینی علمی در تصحیح نظریه ها و رفتارهای سیاسی و نقّادی آن ها بی گمان نقش مهمی دارد. علوم سیاسی برخلاف فلسفه سیاسی سابقۀ درازی ندارد، هرچند که برخی همانطور که افلاطون را پدر فلسفه سیاسی می دانند، ارسطو را هم پدر علم سیاسی می خوانند و سابقۀ آن را به یونان باستان می رسانند. ولی در واقع علوم سیاسی زادۀ قرن نوزدهم است، زمانی که سن سیمون و اگوست کُنت سیاست را هم ازجملۀ «علوم تحققی و تحصّلی» خواندند. نخستین مؤسسه ای که به آموزش علوم سیاسی پرداخت، مدرسۀ آزاد علوم سیاسی بود که در ۱۸۷۱ در پاریس گشایش یافت. در انگلستان کرسی علوم سیاسی در ۱۹۱۲ در دانشگاه آکسفورد تأسیس شد. امروزه کمتر کشوری است که در آن علوم سیاسی تدریس نشود و دانشکده ای به آن اختصاص داده نشده باشد. نیز ← سیاست؛ فلسفه_سیاسی

نقل قول ها

علوم سیاسی بخشی از علوم اجتماعی است که با مطالعهٔ دولت، حکومت و سیاست در ارتباط است.
• «علوم سیاسی در بهترین حالت دانشی است که سعی می کند تحولات گذشته جامعه را تبیین کند تا از این طریق بتواند تحولات کنونی جامعه را تا حدودی بفهمد.» -> صادق زیباکلام


کلمات دیگر: