سبیکه

سبیکه نام همسر امام علی بن موسی الرضا (امام هشتم شیعیان) و مادر محمد تقی (امام نهم شیعیان) است. امام علی بن موسی الرضا او را «خیزران» نامید.
دهخدا، علی اکبر، لغتنامهٔ دهخدا.
از جمله نام های او سبیکه، سکن مریسیه، نوبیه، سکینه (احتمالاً صورت تصحیف شده سبیکه)، خیزران (نامی که امام علی بن موسی الرضا به او داد)، دُرّه (نامش به هنگام کنیزی و پیش از ازدواج)، ریحان و قبطی و مکنی به «ام الحسن» است.
سبیکه یک کنیز (غنیمت جنگی) بود که «دُرّه» نامیده می شد وامام علی بن موسی الرضا او را «خیزران» نامید. سبیکه مادر امام جواد در آفریقا زندگی می کرد و از روستایی در مصر به نام مِریسه بود. او از خاندان ماریه قبطیه مادر ابراهیم (پسر پیامبر اسلام) بود.
سبیکه یکی از زنان نمونه در اسلام بود. به گفته ی علی بن موسی الرضا او در فضایل اخلاقی بسیار شبیه مریم بوده است.

[ویکی شیعه] سَبیکه، همسر امام رضا(ع) و مادر امام جواد (ع). بنا بر روایات، کنیزی از نسل ماریه قبطیه بود. او را به نام های، دُرّه، خَیزُران، رَیحانَه و سُکَینَه، هم خوانده اند. نام خیزران را امام رضا (ع) برایش انتخاب کرد. شیخ صدوق نام او را «خیزران» نقل کرده است. کنیه سبیکه، ام الحسن بوده است.
سبیکه را مرّیسی (روستایی در مصر) یا قبطی (سرزمین مصر) یا مرُسی (شهری در کشور مغرب) دانسته اند.
نقل شده است که وقتی سبیکه می خواست امام جواد (ع) را به دنیا بیاورد، امام رضا (ع) خواهرش، حکیمه، را نزد او و برای کمک به قابله فرستاد. در حدیثی، پیامبر خدا (ص) او را کنیزی پاک دهان دانسته که خداوند رحم او را برای به دنیا آوردن یک امام انتخاب کرده است. مسعودی هم در اثبات الوصیة او را ستوده است.