سببیت
فارسی به انگلیسی
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] از عنوان سببیت در اصول فقه سخن گفته اند.
سببیت از احکام وضعی بوده و سبب بودن اماره برای حدوث حکم مطابق مؤدای آن می باشد و در مقابل آن طریقیت است.
انتزاعی بودن سببیت
سببیتی که از احکام وضعی به شمار میرود، امری است انتزاعی که از ترتب حکمی بر وجود چیزی در خارج گرفته میشود، مانند اینکه شارع بگوید: هر کس چیزی را حیازت کند، مالک آن میشود، یا هر کس بمیرد، اموال وی از آنِ وارثان او خواهد بود. از ترتب ملکیت بر حیازت و مرگ، سبب بودن حیازت و مرگ برای ملکیت انتزاع میشود.
اقوال فقها در مورد سببیت
سببیت حکم وضعی است، لیکن در اینکه مجعول است یا نه و بنابر مجعول بودن، به تبعحکم تکلیفی جعل شده یا به استقلال، اختلاف است.
سببیت از احکام وضعی بوده و سبب بودن اماره برای حدوث حکم مطابق مؤدای آن می باشد و در مقابل آن طریقیت است.
انتزاعی بودن سببیت
سببیتی که از احکام وضعی به شمار میرود، امری است انتزاعی که از ترتب حکمی بر وجود چیزی در خارج گرفته میشود، مانند اینکه شارع بگوید: هر کس چیزی را حیازت کند، مالک آن میشود، یا هر کس بمیرد، اموال وی از آنِ وارثان او خواهد بود. از ترتب ملکیت بر حیازت و مرگ، سبب بودن حیازت و مرگ برای ملکیت انتزاع میشود.
اقوال فقها در مورد سببیت
سببیت حکم وضعی است، لیکن در اینکه مجعول است یا نه و بنابر مجعول بودن، به تبعحکم تکلیفی جعل شده یا به استقلال، اختلاف است.
wikifeqh: مفهوم لفظی دیگر در آیات قرآن• سببیت (حقوق جزا)، احراز انتساب میان فعل مجرمانه و زیان حاصله از آن در مقام عمل
...
...
wikifeqh: علت تامه است یا مقتضی، دو نظریه ارایه داده اند، ولی نظر غالب این است که سبب همان علت تامه است.اگر سبب به معنای مقتضی باشد، تعریف آن چنین خواهد بود: هرگاه مانعی در کار نباشد و شرایط نیز فراهم آید از وجود آن وجود معلول لازم می آید، مثل آتش که سبب سوختن است.
نکته
روشن است که منظور از سببیت در عالم حکم و تکلیف، سببیت اعتباری است نه تکوینی، و به همین دلیل کاربرد سبب در چنین جاهایی دقیق نیست؛ برای مثال، در بحث واجب مشروط، زوال را شرط وجوب نماز ظهر، و آن را در حکم علت یا جزء علت دانسته اند.
نکته
روشن است که منظور از سببیت در عالم حکم و تکلیف، سببیت اعتباری است نه تکوینی، و به همین دلیل کاربرد سبب در چنین جاهایی دقیق نیست؛ برای مثال، در بحث واجب مشروط، زوال را شرط وجوب نماز ظهر، و آن را در حکم علت یا جزء علت دانسته اند.
wikifeqh: قرآن کریم لفظی که سببیت برای تحقق مفهوم لفظی دیگر دارد بر مسبب خود مقدم می شود
یکی از عوامل تقدیم وتاخیر میان الفاظ قرآن ، تقدیم و تاخیر به سببیت و علیت ( تقدم بالعلیه ) است، بدین معنا که گاهی در قرآن کریم لفظی که سببیت برای تحقق مفهوم لفظی دیگر دارد بر مسبب خود ـ به لحاظ این که سبب و علت تامه بر مسبب خود تقدم رتبی دارد و نه تقدم زمانی ـ مقدم می شود تا کلام زیبا و بلیغ شود؛
← مثال
۱. ↑ فاتحه/سوره۱، آیه۵.
فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی،برگرفته از مقاله «سببیت».
...
یکی از عوامل تقدیم وتاخیر میان الفاظ قرآن ، تقدیم و تاخیر به سببیت و علیت ( تقدم بالعلیه ) است، بدین معنا که گاهی در قرآن کریم لفظی که سببیت برای تحقق مفهوم لفظی دیگر دارد بر مسبب خود ـ به لحاظ این که سبب و علت تامه بر مسبب خود تقدم رتبی دارد و نه تقدم زمانی ـ مقدم می شود تا کلام زیبا و بلیغ شود؛
← مثال
۱. ↑ فاتحه/سوره۱، آیه۵.
فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی،برگرفته از مقاله «سببیت».
...
wikifeqh: سببیت_(قرآن)
پیشنهاد کاربران
ریشه سبب، دلیلِ موجودیّت، اساسِ بودن.
کلمات دیگر: