رومانی
فارسی به انگلیسی
Romania, România
عربی به فارسی
رومي , اهل روم , لا تين , حروف رومي , زبان روماني , اهل روماني
فرهنگ فارسی
یکی از کشورهای اروپای شرقی واقع بین اتحاد جماهیر شوروی مجارستان یوگسلاوی بلغارستان و بحر اسود و آن ۲۳۷۳۸۴ کیلومتر مربع مساحت و ۲٠۵٠٠٠٠٠ تن جمعیت دارد . پایتخت آن بخارست است . رومانی شامل نواحی ذیل است : ۱ - کارپات سلسله جبالی که بشکل دایره ترانسیلوانی را احاطه میکند . ۲ - در مشرق و جنوب کارپات جلگه وسیع والاشی و مولداوی گسترده شده است که رومانی را کشوری کشاورزی میسازد . گندم و ذرت محصول اصلی این کشوراست و در روی تپه های مرتفعتر درختان میوه کاشته میشوند . در دامنه کوهها گله های متعدد گوسفندان تربیت و نگاهداری میشوند . از کانهای اصلی آن نفت است که روز بروز بر استخراج آن میافزاید و ازین حیث در ردیف دول درجه اول بشمار میرود . در دامنه کوههای کارپات کانهای آهن بوکسیت و غیره نیز اهمیت دارد . از صنایع رومانی ساختن ماشینهای صنعتی و فلاحتی و پارچه بافی است . پایتخت رومانی بخارست است و شهرهای اصلی و مهم آن کلوج یاشی پلوئشتی تیمی شو آرا و بندر معروف آن کنستانتا در ساحل بحر اسود است . تاریخ - اولین قسمت قدیمی کشور رومانی ناحیه داسی میباشد که بتوسط طرایانوس ( تراژان ) در قرن دوم میلادی فتح شد و از نژاد داس که مخلوطی از نژاد ژتها و سلتها میباشد مسکون گردید و مهاجر نشین کشور روم شد و زبان لاتینی در آنجا تقریبا متداول گردید . در مدت شش قرن محل تاخت و تاز قبایل گتها هون ها آوار هااسلاو ها و تاتار ها قرار گرفت مخصوصا اسلاوها در این کشور آثار عمیقی باقی گذاشتند . در قرن ۱۴ م . کشور رومانی با ایالت مولداوی متحد شد تحت نظر سلسله ای بنام بوگدان و ولایت دیگری بنام والاشی هم بتوسط همین خاندان ضمیمه آن شد . حتی ناحیه بسارابی نیز بدان ملحق گردید . هجوم قبایل ترک این کشور را تحت تسلط سلاطین عثمانی قرار داد . از ۱۶۹۶ م . کشور رومانی تحت تسلط اتریشیان واقع شد و از آن پس مرتبا تحت اشغال کشور های روسیه اتریش آلمان یونان بود تا سال ۱۸۸۱ م . که شارل اول پادشاه آن کشور گردید و پس از مرگش برادر زاده او فردیناند از ۱۹۱۴ تا ۱۹۲۷ م . رومانی را اداره میکرد . در ابتدای جنگ دوم جهانی پادشاه آن شارل دوم ( کارول ) بود که در ۱۹۴٠ م . بنفع پسرش میشل از سلطنت استعفا داد . رومانی در طی جنگ اخیر ابتدا بتوسط آلمانها و سپس روسها اشغال شد و امروز یکی از کشور های جمهوری توده ای ( جزو اقمار روسیه ) بشمار میاید .
یکی از کشورهای اروپای شرقی واقع بین اتحاد جماهیر شوروی مجارستان یوگسلاوی . بلغارستان . بحر اسود .
یکی از کشورهای اروپای شرقی واقع بین اتحاد جماهیر شوروی مجارستان یوگسلاوی . بلغارستان . بحر اسود .
لغت نامه دهخدا
رومانی . (ص نسبی ) لعل گون و سرخ گون . (ناظم الاطباء).
رومانی . (اِخ ) یکی از کشورهای اروپای شرقی واقعبین اتحاد جماهیرشوروی ، مجارستان ، یوگوسلاوی ، بلغارستان و بحر اسود، و آن 337384 کیلومترمربع مساحت و 17579600 تن جمعیت دارد. رومانی شامل نواحی ذیل است :
1- کارپات ، سلسله جبالی که بشکل دایره ترانسیلوانی را احاطه می کند.
2- در مشرق و در جنوب کارپات جلگه ٔ وسیع والاشی و مولداوی گسترده شده است که رومانی را کشوری کشاورزی میسازد. گندم و ذرت محصول اصلی این کشور است و در روی تپه های مرتفعتر درختان میوه کاشته می شود. در دامنه ٔ کوهها گله های متعدد گوسپندان تربیت و نگهداری می شوند. از کانهای اصلی آن نفت است که روز بروز بر استخراج آن می افزایند و از این حیث در ردیف دول درجه اول بشمار می رود. در دامنه ٔ کوههای کارپات ، کانهای آهن ، بوکسیت و غیره نیز اهمیت دارد. از صنایع رومانی ساختن ماشینهای صنعتی و فلاحتی و پارچه بافی است . پایتخت رومانی بخارست است ، و شهرهای اصلی و مهم آن کلوج ، یاشی ، پلوئشتی ، تیمی شوآرا و بندر معروف آن کنستانتا در ساحل بحر اسود است .
تاریخ - اولین قسمت قدیمی کشور رومانی ناحیه ٔ داسی میباشد که به توسط طرایانوس (تراژان ) در قرن دوم میلادی فتح شد و از نژاد داس که مخلوطی از نژاد ژتها و سلت ها میباشد مسکون گردید و مهاجرنشین کشور روم شد و زبان لاتینی در آنجا تقریباً متداول گردید. در مدت شش قرن محل تاخت و تاز قبایل گتها هون ها ، آوارها، اسلاوها و تاتارها قرار گرفت ، مخصوصاً اسلاوها در این کشور آثار عمیقی باقی گذاشتند. در قرن 14 م . کشور رومانی با ایالت مولداوی متحد شد تحت نظر سلسله ای به نام بوگدان و ولایت دیگری بنام والاشی هم به توسط همین خاندان ضمیمه ٔ آن شد حتی ناحیه ٔ بسارابی نیز بدان ملحق گردید. هجوم قبایل ترک این کشور را تحت تسلط سلاطین عثمانی قرار داد. از 1696 م . کشور رومانی تحت تسلط اتریشیان واقع شد و از آن پس مرتباً تحت اشغال کشورهای روسیه ، اتریش ، آلمان ، یونان بود تا سال 1881 م . که شارل اول پادشاه آن کشور گردید و پس از مرگش برادرزاده ٔ او فردیناند از 1914 تا 1927 رومانی را اداره می کرد. در ابتدای جنگ دوم جهانی پادشاه آن کشور شارل دوم (کارول ) بود که در 1940م . به نفع پسرش میشل از سلطنت استعفا داد. رومانی در طی جنگ اخیر ابتدا به توسط آلمانها و سپس روسها اشغال شد و امروزه یکی از کشورهای جمهوری توده ای بشمارمی آید. (از فرهنگ فارسی معین ).
رومانی. ( ص نسبی ) لعل گون و سرخ گون. ( ناظم الاطباء ).
رومانی. ( اِخ ) یکی از کشورهای اروپای شرقی واقعبین اتحاد جماهیرشوروی ، مجارستان ، یوگوسلاوی ، بلغارستان و بحر اسود، و آن 337384 کیلومترمربع مساحت و 17579600 تن جمعیت دارد. رومانی شامل نواحی ذیل است :
1- کارپات ، سلسله جبالی که بشکل دایره ترانسیلوانی را احاطه می کند.
2- در مشرق و در جنوب کارپات جلگه وسیع والاشی و مولداوی گسترده شده است که رومانی را کشوری کشاورزی میسازد. گندم و ذرت محصول اصلی این کشور است و در روی تپه های مرتفعتر درختان میوه کاشته می شود. در دامنه کوهها گله های متعدد گوسپندان تربیت و نگهداری می شوند. از کانهای اصلی آن نفت است که روز بروز بر استخراج آن می افزایند و از این حیث در ردیف دول درجه اول بشمار می رود. در دامنه کوههای کارپات ، کانهای آهن ، بوکسیت و غیره نیز اهمیت دارد. از صنایع رومانی ساختن ماشینهای صنعتی و فلاحتی و پارچه بافی است. پایتخت رومانی بخارست است ، و شهرهای اصلی و مهم آن کلوج ، یاشی ، پلوئشتی ، تیمی شوآرا و بندر معروف آن کنستانتا در ساحل بحر اسود است.
تاریخ - اولین قسمت قدیمی کشور رومانی ناحیه داسی میباشد که به توسط طرایانوس ( تراژان ) در قرن دوم میلادی فتح شد و از نژاد داس که مخلوطی از نژاد ژتها و سلت ها میباشد مسکون گردید و مهاجرنشین کشور روم شد و زبان لاتینی در آنجا تقریباً متداول گردید. در مدت شش قرن محل تاخت و تاز قبایل گتها هون ها ، آوارها، اسلاوها و تاتارها قرار گرفت ، مخصوصاً اسلاوها در این کشور آثار عمیقی باقی گذاشتند. در قرن 14 م. کشور رومانی با ایالت مولداوی متحد شد تحت نظر سلسله ای به نام بوگدان و ولایت دیگری بنام والاشی هم به توسط همین خاندان ضمیمه آن شد حتی ناحیه بسارابی نیز بدان ملحق گردید. هجوم قبایل ترک این کشور را تحت تسلط سلاطین عثمانی قرار داد. از 1696 م. کشور رومانی تحت تسلط اتریشیان واقع شد و از آن پس مرتباً تحت اشغال کشورهای روسیه ، اتریش ، آلمان ، یونان بود تا سال 1881 م. که شارل اول پادشاه آن کشور گردید و پس از مرگش برادرزاده او فردیناند از 1914 تا 1927 رومانی را اداره می کرد. در ابتدای جنگ دوم جهانی پادشاه آن کشور شارل دوم ( کارول ) بود که در 1940م. به نفع پسرش میشل از سلطنت استعفا داد. رومانی در طی جنگ اخیر ابتدا به توسط آلمانها و سپس روسها اشغال شد و امروزه یکی از کشورهای جمهوری توده ای بشمارمی آید. ( از فرهنگ فارسی معین ).
رومانی. ( اِخ ) یکی از کشورهای اروپای شرقی واقعبین اتحاد جماهیرشوروی ، مجارستان ، یوگوسلاوی ، بلغارستان و بحر اسود، و آن 337384 کیلومترمربع مساحت و 17579600 تن جمعیت دارد. رومانی شامل نواحی ذیل است :
1- کارپات ، سلسله جبالی که بشکل دایره ترانسیلوانی را احاطه می کند.
2- در مشرق و در جنوب کارپات جلگه وسیع والاشی و مولداوی گسترده شده است که رومانی را کشوری کشاورزی میسازد. گندم و ذرت محصول اصلی این کشور است و در روی تپه های مرتفعتر درختان میوه کاشته می شود. در دامنه کوهها گله های متعدد گوسپندان تربیت و نگهداری می شوند. از کانهای اصلی آن نفت است که روز بروز بر استخراج آن می افزایند و از این حیث در ردیف دول درجه اول بشمار می رود. در دامنه کوههای کارپات ، کانهای آهن ، بوکسیت و غیره نیز اهمیت دارد. از صنایع رومانی ساختن ماشینهای صنعتی و فلاحتی و پارچه بافی است. پایتخت رومانی بخارست است ، و شهرهای اصلی و مهم آن کلوج ، یاشی ، پلوئشتی ، تیمی شوآرا و بندر معروف آن کنستانتا در ساحل بحر اسود است.
تاریخ - اولین قسمت قدیمی کشور رومانی ناحیه داسی میباشد که به توسط طرایانوس ( تراژان ) در قرن دوم میلادی فتح شد و از نژاد داس که مخلوطی از نژاد ژتها و سلت ها میباشد مسکون گردید و مهاجرنشین کشور روم شد و زبان لاتینی در آنجا تقریباً متداول گردید. در مدت شش قرن محل تاخت و تاز قبایل گتها هون ها ، آوارها، اسلاوها و تاتارها قرار گرفت ، مخصوصاً اسلاوها در این کشور آثار عمیقی باقی گذاشتند. در قرن 14 م. کشور رومانی با ایالت مولداوی متحد شد تحت نظر سلسله ای به نام بوگدان و ولایت دیگری بنام والاشی هم به توسط همین خاندان ضمیمه آن شد حتی ناحیه بسارابی نیز بدان ملحق گردید. هجوم قبایل ترک این کشور را تحت تسلط سلاطین عثمانی قرار داد. از 1696 م. کشور رومانی تحت تسلط اتریشیان واقع شد و از آن پس مرتباً تحت اشغال کشورهای روسیه ، اتریش ، آلمان ، یونان بود تا سال 1881 م. که شارل اول پادشاه آن کشور گردید و پس از مرگش برادرزاده او فردیناند از 1914 تا 1927 رومانی را اداره می کرد. در ابتدای جنگ دوم جهانی پادشاه آن کشور شارل دوم ( کارول ) بود که در 1940م. به نفع پسرش میشل از سلطنت استعفا داد. رومانی در طی جنگ اخیر ابتدا به توسط آلمانها و سپس روسها اشغال شد و امروزه یکی از کشورهای جمهوری توده ای بشمارمی آید. ( از فرهنگ فارسی معین ).
دانشنامه عمومی
مختصات: ۴۴°۲۵′ شمالی ۲۶°۰۶′ شرقی / ۴۴٫۴۱۷°شمالی ۲۶٫۱۰۰°شرقی / 44.417; 26.100
آیون ایلیچسکو
نیکلای چائوشسکو
رومانی (به رومانیایی România) کشوری است در جنوب شرقی اروپا و پایتخت آن بخارست است. رومانی از غرب با مجارستان و صربستان و از شمال شرقی و شرق با مولداوی و اوکراین همسایه است. بلغارستان نیز دیگر همسایه این کشور از سمت جنوب آن می باشد.
رومانی با داشتن مساحت ۲۳۸٬۴۰۰ کیلومتر مربع نهمین کشور اتحادیه اروپا از نظر مساحت با داشتن ۱۹.۹۴ میلیون جمعیت هفتمین کشور اتحادیه اروپا از نظر جمعیت است. پایتخت و بزرگترین شهر آن بخارست ششمین شهر بزرگ اتحادیه اروپا است.رومانی عضوی از اتحادیه اروپا و سازمان ناتو می باشد.
زبان رسمی این کشور زبان رومانیایی و واحد پول آن لئوی رومانی است. اکثریت مردم رومانی مسیحی هستند که حدود ۸۷ درصد از شاخه ارتدکس تعلق دارند.
آیون ایلیچسکو
نیکلای چائوشسکو
رومانی (به رومانیایی România) کشوری است در جنوب شرقی اروپا و پایتخت آن بخارست است. رومانی از غرب با مجارستان و صربستان و از شمال شرقی و شرق با مولداوی و اوکراین همسایه است. بلغارستان نیز دیگر همسایه این کشور از سمت جنوب آن می باشد.
رومانی با داشتن مساحت ۲۳۸٬۴۰۰ کیلومتر مربع نهمین کشور اتحادیه اروپا از نظر مساحت با داشتن ۱۹.۹۴ میلیون جمعیت هفتمین کشور اتحادیه اروپا از نظر جمعیت است. پایتخت و بزرگترین شهر آن بخارست ششمین شهر بزرگ اتحادیه اروپا است.رومانی عضوی از اتحادیه اروپا و سازمان ناتو می باشد.
زبان رسمی این کشور زبان رومانیایی و واحد پول آن لئوی رومانی است. اکثریت مردم رومانی مسیحی هستند که حدود ۸۷ درصد از شاخه ارتدکس تعلق دارند.
wiki: رومانی
دانشنامه آزاد فارسی
رومانی (Romania)
موقعیت. جمهوری رومانی در اروپای جنوب شرقی، شمال شرقی شبه جزیرۀ بالکان، و در ساحل غربی دریای سیاه جای دارد و از شمال به اوکراین، از شرق به مولداوی و دریای سیاه، از جنوب به بلغارستان، و از غرب به صربستان و مجارستان محدود می شود. مساحت این کشور ۲۳۸,۳۹۰ کیلومتر مربع است و شهر بخارست پایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور رومانی به بیضیِ نزدیک به دایره ای می ماند که درازای آن از شرق به غرب ۷۲۰ کیلومتر و حداکثر پهنای آن از شمال به جنوب ۵۱۵ کیلومتر است. رودخانۀ دانوب بخش عمدۀ مرز بلغارستان و نیمی از مرز صربستان را تشکیل می دهد و رودخانۀ پروتکشور مولداوی را از رومانی جدا می کند. انتهای جنوب شرقی کوه های کارپاتو انتهای شرقی آلپ های ترانسیلوانیو کارپات های جنوبی در نواحی مرکزی این کشور به هم می پیوندند و بلندترین نقطۀ رومانی یا کوه مولدوویانو، با ارتفاع ۲,۵۴۳ متر را در همین بخش جای می دهند. دامنۀ کوه های مزبور از هر سو به جلگه های ناهموار و پوشیده از تاکستان و باغ های میوه و کشتزارهای وسیع منتهی می شود و جلگۀ تیساکه در بخش غربی کشور واقع است تا مرز کشورهای مجارستان و صربستان گسترش می یابد. بخش شرقی ارتفاعات مرکزی، که تا رودخانۀ پروت امتداد دارد، به جلگۀ مولداوی ختم می شود و دامنه های جنوبی ارتفاعات مزبور، با نام جلگۀ والاکیا، تا درّۀ دانوب گسترده شده و شهر بخارست را در خود جا داده است. مهم ترین ناحیۀ گردشگری این کشور، موسوم به دوبروجا، در انتهای شرقی جلگۀ مزبور و میان رود دانوب و ساحل دریای سیاه واقع است. رودخانۀ دانوب مهم ترین رود کشور رومانی است و رود مرزی پروت و نیز رودهای اولت، موریش، و سیرِتو بسیاری رودهای دیگر که اغلب ریزابه های رود دانوب اند، این کشور را مشروب می کنند. رومانی دریاچه های کوچک بسیار دارد که بزرگ ترین آن ها به نام دریاچۀ رازِلمدر ساحل دریای سیاه و در جنوب دهانۀ رود دانوب واقع است. کشور رومانی از نظر اداری به ۴۱ بخش تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از بخارست تیمیشوارا، اورادیا، کلوژ ـ ناپوکا، یاشی، براشوو، کرایوواو پلویشت. رومانی دارای اقلیم معتدل با چهار فصل متمایز است. دمای هوا معمولاً در کوهستان ها خنک و در نواحی پست و کم ارتفاعی چون جلگه های والاکیا، مولداوی، و دوبروجا گرم است. میانگین دمای روزانۀ بخارست در دی ماه یک تا هفت درجۀ سانتی گراد و در تیرماه شانزده تا ۳۰ درجۀ سانتی گراد است، و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۵۷۹ میلی متر می رسد. ماه های فروردین تا خرداد و نیز شهریور و مهر فصل های پرباران این کشور است. بیشتر پوشش گیاهی جلگه های والاکیا و مولداوی پاک سازی شده و به باغستان ها و کشتزارهای وسیع تبدیل گردیده است. دامنۀ کوه ها از درختان برگ ریزی چون غان، راش، و بلوط پوشیده شده و پوشش گیاهی ارتفاعات از نوع درختان مخروطی مانند کاج و سپیدار است. رومانی از نظر حیات وحش غنی است و جانوران آن ، که اغلب در کوه های کارپات به سر می برند، عبارت اند از گراز، گرگ، سیاه گوش، روباه، خرس، بزکوهی، غزال، خرگوش، گورکن، راسو، و نیز انواع پرنده.
اقتصاد. رومانی پس از جداشدن از دنیای کمونیست، سیستم اقتصادی خود را به اقتصاد بازار آزاد نزدیک کرده است. یارانه های دولتی حذف شده، نظارت دولت بر قیمت ها ازبین رفته و خصوصی سازی سازمان ها و کارخانه ها در برنامۀ دولت قرار گرفته است. افزایش نرخ تورّم و بیکاری، از دشواری های پیش روی دولت رومانی است. کشاورزی به همان روال پیشین باقی مانده و تولید غلات، چغندر قند، میوه، و سبزیجات پایه های اقتصادی آن را تشکیل می دهند. دامداری و پرورش گوسفند در نواحی بانات و ترانسیلوانی رواج کامل دارد. با وجود این که رومانی به سبب داشتن منابعی چون نفت، زغال، گاز طبیعی، نمک، لیگنیت، آهن، مس، بوکسیت، اورانیوم، و منگنز کشوری نسبتاً غنی است؛ مع الوصف بیشتر سوخت و مواد خام مورد نیاز صنایع خود را از خارج وارد می کند. بخشی از نیروگاه های این کشور به شیوۀ برقابیکار می کنند و سوخت دیگر نیروگاه ها به شیوۀ حرارتی و با استفاده از سوخت وارداتی تأمین می شود. دولت های رومانی از ۱۹۶۰ فعالیت خود را بر تقویت صنایع سنگین، فلزکاری، و تولید ماشین آلات متمرکز کرده و همین امر موجب آلودگی شدید محیط زیست شده است. سطح زندگی مردم این کشور در مقایسه با بیشتر کشورهای اروپایی پایین است و هنوز حدود ۹۹ درصد از مردم آن اتومبیل شخصی ندارند. بهداشت و درمان در این کشور رایگان است و تعداد پزشکان و تخت های بیمارستان در مقایسه با جمعیت آن درخور توجه است. تولید الکتریسیتۀ کشور مذکور ۵۲.۵میلیارد کیلووات ساعت، و سرانۀ مصرفی آن ۱,۶۲۷ کیلووات ساعت است. ذخیرۀ نفت رومانی ۱۰.۸میلیارد بشکه است و تولید سالانۀ آن به ۶.۳میلیون بشکه می رسد. ذخیرۀ گاز طبیعی این کشور ۳۷۰ میلیارد متر مکعب است و تولید سالانۀ آن به۱۳.۸ میلیارد متر مکعب بالغ می شود. مساحت جنگل های رومانی ۶.۲۵ میلیون هکتار و تولید چوب آن ۱۱.۶۵میلیون متر مکعب در سال است.
حکومت و سیاست. به موجب قانون اساسی دسامبر ۱۹۹۱، رومانی دارای نظام جمهوری چندحزبی با دو مجلس قانون گذاری است. مجلس شورای ملی رومانی ۳۴۳ عضو دارد که مردم آنان را انتخاب می کنند و مجلس سنای آن ۱۴۳ عضو دارد و دورۀ نمایندگی هر دو مجلس چهار سال است. رئیس جمهور عالی ترین مقام رسمی کشور است که با به دست آوردن دست کم دوسوم از آرای مجلس، برای یک دورۀ چهارساله برگزیده می شود. رهبر حزب حائز اکثریت در مجلس، مسئولیت نخست وزیری و تشکیل هیئت دولت را برعهده دارد.
مردم و تاریخ. جمعیت رومانی حدود۲۱,۴۱۳,۸۱۵ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به۸۹.۸ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت آن ۰.۳ـ درصد است و ۹۱ درصد از مردم آن را رومانیایی ها تشکیل می دهند.۹۸.۵ درصد از جمعیت این کشور مسیحی اند، ۵۳ درصدشان در شهرها زندگی می کنند، و زبان رسمی آنان رومانیایی است. میانگین امید به زندگی در این کشور ۷۰ سال است و ۹۸ درصد از بزرگسالان آن با سوادند. شاهزاده نشینهای والاکیا و مولداوی که در اواخر قرن ۱۳ م و اوایل قرن ۱۴ م در این سرزمین تأسیس شده بودند، در قرن ۱۵ تحت سلطۀ عثمانی ها قرار گرفتند. با رو به ضعف نهادن امپراتوری عثمانی در اواخر قرن ۱۸، رومانی تحت نفوذ و تسلط روسیه درآمد. در پایان جنگ کریمه(۱۸۵۶)، امیر نشین های والاکیا و مولداوی متحد شدند و کشور پادشاهی رومانی را تأسیس کردند و با پیمان ۱۸۷۸ برلین موجودیت و استقلال کشور رومانی رسمیت یافت. پس از جنگ جهانی اول وسعت خاک آن افزایش یافت و بسارابی، بوکووینا، و ترانسیلوانی به خاک آن ضمیمه شد. این کشور درخلال دو جنگ جهانی اول و دوم، دچار آشوب و جریان های تروریستی شد و اتحاد جماهیر شوروی ناحیۀ مولداوی را از تصرف آن خارج کرد. رومانی در ۱۹۴۱ به دول محور پیوست و علیه اتحاد جماهیر شوروی وارد جنگ شد و در ۱۹۴۴ به تصرف ارتش سرخ درآمد و در ۱۹۴۷ نظام حکومتی آن به جمهوری توده ای تبدیل شد. نیکلای چائوشسکودر ۱۹۶۵ به دبیرکلی حزب کمونیست رومانی رسید و در ۱۹۶۷ ریاست جمهوری این کشور را دردست گرفت. اعتصاب ها و راهپیمایی های ۱۹۸۷ و تظاهرات خونین ۱۹۸۹ به دستگیری و اعدام چائوشسکو و همسرش انجامید و این کشور از دنیای کمونیست خارج شد. براساس قانون اساسی ۱۹۹۱، نظام حکومتی آن به جمهوری چندحزبی با دو مجلس قانون گذاری تغییر یافت.
موقعیت. جمهوری رومانی در اروپای جنوب شرقی، شمال شرقی شبه جزیرۀ بالکان، و در ساحل غربی دریای سیاه جای دارد و از شمال به اوکراین، از شرق به مولداوی و دریای سیاه، از جنوب به بلغارستان، و از غرب به صربستان و مجارستان محدود می شود. مساحت این کشور ۲۳۸,۳۹۰ کیلومتر مربع است و شهر بخارست پایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور رومانی به بیضیِ نزدیک به دایره ای می ماند که درازای آن از شرق به غرب ۷۲۰ کیلومتر و حداکثر پهنای آن از شمال به جنوب ۵۱۵ کیلومتر است. رودخانۀ دانوب بخش عمدۀ مرز بلغارستان و نیمی از مرز صربستان را تشکیل می دهد و رودخانۀ پروتکشور مولداوی را از رومانی جدا می کند. انتهای جنوب شرقی کوه های کارپاتو انتهای شرقی آلپ های ترانسیلوانیو کارپات های جنوبی در نواحی مرکزی این کشور به هم می پیوندند و بلندترین نقطۀ رومانی یا کوه مولدوویانو، با ارتفاع ۲,۵۴۳ متر را در همین بخش جای می دهند. دامنۀ کوه های مزبور از هر سو به جلگه های ناهموار و پوشیده از تاکستان و باغ های میوه و کشتزارهای وسیع منتهی می شود و جلگۀ تیساکه در بخش غربی کشور واقع است تا مرز کشورهای مجارستان و صربستان گسترش می یابد. بخش شرقی ارتفاعات مرکزی، که تا رودخانۀ پروت امتداد دارد، به جلگۀ مولداوی ختم می شود و دامنه های جنوبی ارتفاعات مزبور، با نام جلگۀ والاکیا، تا درّۀ دانوب گسترده شده و شهر بخارست را در خود جا داده است. مهم ترین ناحیۀ گردشگری این کشور، موسوم به دوبروجا، در انتهای شرقی جلگۀ مزبور و میان رود دانوب و ساحل دریای سیاه واقع است. رودخانۀ دانوب مهم ترین رود کشور رومانی است و رود مرزی پروت و نیز رودهای اولت، موریش، و سیرِتو بسیاری رودهای دیگر که اغلب ریزابه های رود دانوب اند، این کشور را مشروب می کنند. رومانی دریاچه های کوچک بسیار دارد که بزرگ ترین آن ها به نام دریاچۀ رازِلمدر ساحل دریای سیاه و در جنوب دهانۀ رود دانوب واقع است. کشور رومانی از نظر اداری به ۴۱ بخش تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از بخارست تیمیشوارا، اورادیا، کلوژ ـ ناپوکا، یاشی، براشوو، کرایوواو پلویشت. رومانی دارای اقلیم معتدل با چهار فصل متمایز است. دمای هوا معمولاً در کوهستان ها خنک و در نواحی پست و کم ارتفاعی چون جلگه های والاکیا، مولداوی، و دوبروجا گرم است. میانگین دمای روزانۀ بخارست در دی ماه یک تا هفت درجۀ سانتی گراد و در تیرماه شانزده تا ۳۰ درجۀ سانتی گراد است، و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۵۷۹ میلی متر می رسد. ماه های فروردین تا خرداد و نیز شهریور و مهر فصل های پرباران این کشور است. بیشتر پوشش گیاهی جلگه های والاکیا و مولداوی پاک سازی شده و به باغستان ها و کشتزارهای وسیع تبدیل گردیده است. دامنۀ کوه ها از درختان برگ ریزی چون غان، راش، و بلوط پوشیده شده و پوشش گیاهی ارتفاعات از نوع درختان مخروطی مانند کاج و سپیدار است. رومانی از نظر حیات وحش غنی است و جانوران آن ، که اغلب در کوه های کارپات به سر می برند، عبارت اند از گراز، گرگ، سیاه گوش، روباه، خرس، بزکوهی، غزال، خرگوش، گورکن، راسو، و نیز انواع پرنده.
اقتصاد. رومانی پس از جداشدن از دنیای کمونیست، سیستم اقتصادی خود را به اقتصاد بازار آزاد نزدیک کرده است. یارانه های دولتی حذف شده، نظارت دولت بر قیمت ها ازبین رفته و خصوصی سازی سازمان ها و کارخانه ها در برنامۀ دولت قرار گرفته است. افزایش نرخ تورّم و بیکاری، از دشواری های پیش روی دولت رومانی است. کشاورزی به همان روال پیشین باقی مانده و تولید غلات، چغندر قند، میوه، و سبزیجات پایه های اقتصادی آن را تشکیل می دهند. دامداری و پرورش گوسفند در نواحی بانات و ترانسیلوانی رواج کامل دارد. با وجود این که رومانی به سبب داشتن منابعی چون نفت، زغال، گاز طبیعی، نمک، لیگنیت، آهن، مس، بوکسیت، اورانیوم، و منگنز کشوری نسبتاً غنی است؛ مع الوصف بیشتر سوخت و مواد خام مورد نیاز صنایع خود را از خارج وارد می کند. بخشی از نیروگاه های این کشور به شیوۀ برقابیکار می کنند و سوخت دیگر نیروگاه ها به شیوۀ حرارتی و با استفاده از سوخت وارداتی تأمین می شود. دولت های رومانی از ۱۹۶۰ فعالیت خود را بر تقویت صنایع سنگین، فلزکاری، و تولید ماشین آلات متمرکز کرده و همین امر موجب آلودگی شدید محیط زیست شده است. سطح زندگی مردم این کشور در مقایسه با بیشتر کشورهای اروپایی پایین است و هنوز حدود ۹۹ درصد از مردم آن اتومبیل شخصی ندارند. بهداشت و درمان در این کشور رایگان است و تعداد پزشکان و تخت های بیمارستان در مقایسه با جمعیت آن درخور توجه است. تولید الکتریسیتۀ کشور مذکور ۵۲.۵میلیارد کیلووات ساعت، و سرانۀ مصرفی آن ۱,۶۲۷ کیلووات ساعت است. ذخیرۀ نفت رومانی ۱۰.۸میلیارد بشکه است و تولید سالانۀ آن به ۶.۳میلیون بشکه می رسد. ذخیرۀ گاز طبیعی این کشور ۳۷۰ میلیارد متر مکعب است و تولید سالانۀ آن به۱۳.۸ میلیارد متر مکعب بالغ می شود. مساحت جنگل های رومانی ۶.۲۵ میلیون هکتار و تولید چوب آن ۱۱.۶۵میلیون متر مکعب در سال است.
حکومت و سیاست. به موجب قانون اساسی دسامبر ۱۹۹۱، رومانی دارای نظام جمهوری چندحزبی با دو مجلس قانون گذاری است. مجلس شورای ملی رومانی ۳۴۳ عضو دارد که مردم آنان را انتخاب می کنند و مجلس سنای آن ۱۴۳ عضو دارد و دورۀ نمایندگی هر دو مجلس چهار سال است. رئیس جمهور عالی ترین مقام رسمی کشور است که با به دست آوردن دست کم دوسوم از آرای مجلس، برای یک دورۀ چهارساله برگزیده می شود. رهبر حزب حائز اکثریت در مجلس، مسئولیت نخست وزیری و تشکیل هیئت دولت را برعهده دارد.
مردم و تاریخ. جمعیت رومانی حدود۲۱,۴۱۳,۸۱۵ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به۸۹.۸ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت آن ۰.۳ـ درصد است و ۹۱ درصد از مردم آن را رومانیایی ها تشکیل می دهند.۹۸.۵ درصد از جمعیت این کشور مسیحی اند، ۵۳ درصدشان در شهرها زندگی می کنند، و زبان رسمی آنان رومانیایی است. میانگین امید به زندگی در این کشور ۷۰ سال است و ۹۸ درصد از بزرگسالان آن با سوادند. شاهزاده نشینهای والاکیا و مولداوی که در اواخر قرن ۱۳ م و اوایل قرن ۱۴ م در این سرزمین تأسیس شده بودند، در قرن ۱۵ تحت سلطۀ عثمانی ها قرار گرفتند. با رو به ضعف نهادن امپراتوری عثمانی در اواخر قرن ۱۸، رومانی تحت نفوذ و تسلط روسیه درآمد. در پایان جنگ کریمه(۱۸۵۶)، امیر نشین های والاکیا و مولداوی متحد شدند و کشور پادشاهی رومانی را تأسیس کردند و با پیمان ۱۸۷۸ برلین موجودیت و استقلال کشور رومانی رسمیت یافت. پس از جنگ جهانی اول وسعت خاک آن افزایش یافت و بسارابی، بوکووینا، و ترانسیلوانی به خاک آن ضمیمه شد. این کشور درخلال دو جنگ جهانی اول و دوم، دچار آشوب و جریان های تروریستی شد و اتحاد جماهیر شوروی ناحیۀ مولداوی را از تصرف آن خارج کرد. رومانی در ۱۹۴۱ به دول محور پیوست و علیه اتحاد جماهیر شوروی وارد جنگ شد و در ۱۹۴۴ به تصرف ارتش سرخ درآمد و در ۱۹۴۷ نظام حکومتی آن به جمهوری توده ای تبدیل شد. نیکلای چائوشسکودر ۱۹۶۵ به دبیرکلی حزب کمونیست رومانی رسید و در ۱۹۶۷ ریاست جمهوری این کشور را دردست گرفت. اعتصاب ها و راهپیمایی های ۱۹۸۷ و تظاهرات خونین ۱۹۸۹ به دستگیری و اعدام چائوشسکو و همسرش انجامید و این کشور از دنیای کمونیست خارج شد. براساس قانون اساسی ۱۹۹۱، نظام حکومتی آن به جمهوری چندحزبی با دو مجلس قانون گذاری تغییر یافت.
wikijoo: رومانی
نقل قول ها
رومانی کشوری مستقل در جنوب شرقی اروپا.
• «پرچم : پرچم رومانی شامل ۳ نوار رنگی عمودی است که از رنگ های آبی، طلایی و قرمز تشکیل شده است. رنگ های آبی نشانهٔ آسمان، رنگ زرد نشانهٔ ثروت و غنای خاک کشور رومانی و رنگ قرمز نشانهٔ شجاعت و دلاوری مردم رومانی است. تا قبل از ۱۹۹۰م، در زمینهٔ رنگ طلایی این پرچم آرم کشور رومانی نیز نقش می گردید . این آرم شامل یک پرچم کوچک رومانی، جنگل ها، کوه ها و خورشیدی در حال طلوع بود که دوشاخهٔ گندم از کناره ها آن جنگل ها و کوه ها و خورشید را دربرمی گرفت. در بالای این آرم ستارهٔ سرخ یا نشانهٔ کمونیست بودن کشور دیده می شد ولی در سال مذکور آرم رسمی کشور از روی پرچم حذف شد و اکنون فقط سه نوار آبی، طلایی و قرمز پرچم رسمی کشور را نشان می دهد.» در اثرش چاپ ۱۳۷۰/ ۱۹۹۱م -> رسول خیراندیش
• «پرچم : پرچم رومانی شامل ۳ نوار رنگی عمودی است که از رنگ های آبی، طلایی و قرمز تشکیل شده است. رنگ های آبی نشانهٔ آسمان، رنگ زرد نشانهٔ ثروت و غنای خاک کشور رومانی و رنگ قرمز نشانهٔ شجاعت و دلاوری مردم رومانی است. تا قبل از ۱۹۹۰م، در زمینهٔ رنگ طلایی این پرچم آرم کشور رومانی نیز نقش می گردید . این آرم شامل یک پرچم کوچک رومانی، جنگل ها، کوه ها و خورشیدی در حال طلوع بود که دوشاخهٔ گندم از کناره ها آن جنگل ها و کوه ها و خورشید را دربرمی گرفت. در بالای این آرم ستارهٔ سرخ یا نشانهٔ کمونیست بودن کشور دیده می شد ولی در سال مذکور آرم رسمی کشور از روی پرچم حذف شد و اکنون فقط سه نوار آبی، طلایی و قرمز پرچم رسمی کشور را نشان می دهد.» در اثرش چاپ ۱۳۷۰/ ۱۹۹۱م -> رسول خیراندیش
wikiquote: رومانی
جدول کلمات
بخارست
کلمات دیگر: