لینوکس یا به تلفظ درست لینِکس (انگلیسی: Linux با تلفظ i/lɪnəks/ LIN-əks یا، /laɪnəks/ LYN-əks) یک سیستم عامل شبه یونیکس است که بخش عمدهٔ آن سازگار با استاندارد پازیکس است. از لحاظ فنی لینوکس تنها نامی است برای هستهٔ سیستم عامل و نه کل آن. هسته ای که نخستین بار در سال ۱۹۹۱ میلادی توسط لینوس توروالدز منتشر شد. اما به طور معمول این نام به سیستم عامل هایی که از ترکیب بندی لینوکس (به عنوان هسته سیستم عامل) با نرم افزارهای آزاد و متن باز بدست می آیند اطلاق می شود. درحالی که بنیاد نرم افزار آزاد سیستم عامل حاصل از این ترکیب بندی را «گنو/لینوکس» می نامد اما عموماً آن را لینوکس می خوانند. این دوگانگی در نام نهادن منجر به بحث نامگذاری گنو/لینوکس شده است.
سرور پروکسی-کش (Proxy-Cache)
اسکوئید (SQUID)
لینوکس از سخت افزارهای مختلفی پشتیبانی می کند از جمله انواع مختلف تلفن همراه، تبلت، مسیریاب، و کنسول بازی تا رایانه های رومیزی، رایانه های بزرگ و ابررایانه ها.
اگرچه ابتدا لینوکس فقط برای استفاده روی ریزپردازنده هایی با معماری ۸۰۳۸۶ اینتل طراحی شده بود؛ اما امروزه انواع گوناگون معماری ها را پشتیبانی می کند و در انواع و اقسام وسایل از رایانه شخصی گرفته تا ابررایانه ها و تلفن های همراه و سرورها به کار می رود. این سیستم عامل که در ابتدا بیشتر توسط افراد مشتاق به طور داوطلبانه گسترش پیدا می کرد و به کار گرفته می شد، توانسته است پشتیبانی شرکت های بزرگی چون آی بی ام و هیولت-پاکارد را به دست آورد و با بسیاری از نسخه های تجاری یونیکس رقابت کند. طرفداران لینوکس و بسیاری از تحلیل گران این موفقیت را ناشی از استقلال از فروشنده، کم هزینه بودن پیاده سازی، سرعت بالا، امنیت و قابلیت اطمینان آن می دانند.
در سال ۱۹۸۴ میلادی ریچارد استالمن که رئیس بنیاد نرم افزارهای آزاد بود پروژه گنو (GNU) را آغاز کرد. در این پروژه که یک جنبش نرم افزاری محسوب می شد برنامه نویسان با یکدیگر همکاری می کردند که این همکاری تا به حال نیز ادامه دارد.
سرور پروکسی-کش (Proxy-Cache)
اسکوئید (SQUID)
لینوکس از سخت افزارهای مختلفی پشتیبانی می کند از جمله انواع مختلف تلفن همراه، تبلت، مسیریاب، و کنسول بازی تا رایانه های رومیزی، رایانه های بزرگ و ابررایانه ها.
اگرچه ابتدا لینوکس فقط برای استفاده روی ریزپردازنده هایی با معماری ۸۰۳۸۶ اینتل طراحی شده بود؛ اما امروزه انواع گوناگون معماری ها را پشتیبانی می کند و در انواع و اقسام وسایل از رایانه شخصی گرفته تا ابررایانه ها و تلفن های همراه و سرورها به کار می رود. این سیستم عامل که در ابتدا بیشتر توسط افراد مشتاق به طور داوطلبانه گسترش پیدا می کرد و به کار گرفته می شد، توانسته است پشتیبانی شرکت های بزرگی چون آی بی ام و هیولت-پاکارد را به دست آورد و با بسیاری از نسخه های تجاری یونیکس رقابت کند. طرفداران لینوکس و بسیاری از تحلیل گران این موفقیت را ناشی از استقلال از فروشنده، کم هزینه بودن پیاده سازی، سرعت بالا، امنیت و قابلیت اطمینان آن می دانند.
در سال ۱۹۸۴ میلادی ریچارد استالمن که رئیس بنیاد نرم افزارهای آزاد بود پروژه گنو (GNU) را آغاز کرد. در این پروژه که یک جنبش نرم افزاری محسوب می شد برنامه نویسان با یکدیگر همکاری می کردند که این همکاری تا به حال نیز ادامه دارد.
wiki: لینوکس