قیراط

قیراط

۱ - واحد وزن و آن مقدار چهار جو و چهار حبه است ۲ - واحد وزن معادل یک بیست و یکم ( ۱ / ۲۱ ) مثقال و آن مساوی سه جو و سه حصه از بنت حصه یک جو است معادل ۲٠۵ / . گرم ۳ - واحدی برای سنجش الماس در عصر حاضر و آن معدل ۲ / . گرم تقریبا جمع : قراریط .

(ق ) [ معر - یو. ] (اِ. ) واحدی برای وزن که بیشتر برای سنگ های قیمتی به کار می رود و برابر است با یک بیست و یکم مثقال .

قیراط. ( معرب ، اِ ) و آن را قِرّاط نیز گویند. وزن آن برحسب شهرها و نقاط مختلف فرق میکند. در مکه ربع سدس دینار است و در عراق نصف عشر دینار. ( نقود العربیه از قاموس ص 28 ). ج ، قراریط. ( نقودالعربیه ). وزن قیراط نزد گوهرفروشان نیم دانق است یعنی یک چهارم حبه یا بیست ودو سانتی گرم و این کلمه تعریب Keration یونانی است که فرنگی ها آن را از ما اقتباس کرده و گویند Carat و قیراط در زمان ما ( مؤلف النقود ) جز برای سنجش الماس و در و دیگر سنگهای گرانبها بکارنرود. ( النقود العربیه ص 28 ). نیم دانگ که چهار جو میانه باشد. ( آنندراج از منتخب ). و از الفاظ الادویه و معصومی و کتاب حکیم محمد شریف خان شاه جهان آبادی به ثبوت میرسد که قیراط نیم دانگ است که چهار جو میانه باشد و در شرح وقایه پنج جو و این هم به اندک زیادتی قریب بدانست و در کنزالفقه و قنیه یک جو و در کشف نوشته که قیراط یک حبه و چهار خمس حبه است و حبه یک جو باشد و گفته اند سه جو و نیم و در منتخب است که صاحب قاموس نوشته که قیراط در هر شهر مختلف باشد در وزن و مختار اکثر قول منتخب است که قیراط نیم دانگ است. ( آنندراج ). ابن بیطار در ذیل کلمه شبرم گوید: مثقال هیجده قیراط است. و در فرهنگ فارسی معین آمده : قیراط واحد وزن و آن مقدار چهار جو و چهار حبه است. ( از رساله مقداریه ). || واحد وزن معادل یک بیست و یکم مثقال و آن مساوی سه جو و سه حصه از بنت حصه یک جو است ، معادل با 0/205 گرم. || واحدی برای سنجش الماس در عصر حاضر و آن معادل است با 0/2 گرم تقریباً. ( فرهنگ فارسی معین ) :
بقنطار زر بخش کردن ز گنج
نباشد چو قیراطی از دسترنج.

واحد اندازه گیری وزن الماس و جواهرات، تقریباً برابر با یک پنجم گرم.

واحد سنجش الماس