مترادف ساتراپ : استاندار، والی، شهربان، حاکم
ساتراپ
مترادف ساتراپ : استاندار، والی، شهربان، حاکم
فرهنگ اسم ها
اسم: ساتراپ (دختر) (فارسی) (تاریخی و کهن) (تلفظ: satrap) (فارسی: ساتراپ) (انگلیسی: satrap)
معنی: حاکم ایالت های ایران باستان، استاندار، داریوش هخامنشی سرزمین ایران را به ناحیه تقسیم کرده و اداره هر ناحیه را به یک ساتراپ داده بود
معنی: حاکم ایالت های ایران باستان، استاندار، داریوش هخامنشی سرزمین ایران را به ناحیه تقسیم کرده و اداره هر ناحیه را به یک ساتراپ داده بود
مترادف و متضاد
۱. استاندار، والی
۲. شهربان، حاکم
خود رای، ساتراپ، استاندار قدیم ایران
لغت نامه دهخدا
ساتراپ. ( اِ ) این کلمه ، یونانی شده خَشثْرَپَون بمعنی والی است که به پارسی کنونی باید شهربان گفت و کلمه شهر را در آن زمان بمعنی مملکت استعمال میکردند. داریوش شاهنشاهی ایران را به بیست قسمت تقسیم کردو هر کدام را بیک خشثرپاون سپرد. ظن قوی این است که این کلمه را خشثرپاون می نوشتند ولی بدلیل اینکه در زبان یونانی به ساتراپ تبدیل شده آنرا در محاوره شترپاون تلفظ میکردند. ( ایران باستان ج 1 ص 438 و ج 2 ص 1467 و ج 3 ص 2093 ). سلوکوس ( 312 - 281 ق. م. ) سردار وجانشین اسکندر نیز مستملکاتش را به 72 بخش تقسیم کرد و برای هر کدام یک ساتراپ معین کرد. بنابراین ایالات او کوچکتر از ایالات هخامنشی و اسکندر بوده است. ( ایران باستان ج 3 ص 2064 ). عنوان ولات ممالک تابعه اشکانی را نیز یونانیان ساتراپ نوشته اند ولی این صحیح نیست. در دوره پارتی والی را«بیس تاکس » می نامیدند. ( ایران باستان ج 3 ص 2650 ). کلمه ساتراپ که در کتیبه ٔپایکولی دیده میشود ظاهراً اشاره به کسترپ سکاها است. ( کریستنسن چ 2 ص 121 ).
فرهنگ عمید
والی، حاکم، استاندار.
دانشنامه عمومی
نگهبان ساختمان
ساتراپ شکل یونانی شدهٔ واژهٔ خشتر پاون (به پارسی باستان: xšaθrapāwn) است که در زمان هخامنشیان به فرماندار یا استاندار یکی از بخش های شاهنشاهی گفته می شد.
واژهٔ خشثرپاون از پارسی باستان، در پهلوی به شکل شَهرَب و در زبان پارسی نو نیز شَهرَب (به معنی شهربان)، درآمده است. شهرب به چم استاندار به کار می رفته است. این واژه در زبان یونانی به ساتراپ تبدیل شده است (Satrap). اسکندر و سلوکوس (۳۱۲–۲۸۱ پیش از میلاد) جانشین او نیز سرزمین های خود را به شهربانی های فراوانی بخش کرده بودند. سرزمین های سلوکوس ۷۲ بخش و برای هر کدام یک شهربان برگمارد ولی شهربانی های او کوچک تر از شهربانی های هخامنشی و اسکندر بوده است.
از سال ۳۳۰ تا ۳۲۸ پیش از میلاد شماری از ایرانیان توسط اسکندر به عنوان ساتراپ گمارده می شوند و برخی از فرماندهان ایرانی در ارتش اسکندر مشغول به کار می گردند. به این ساتراپ ها، فَرَتَرَکه گفته می شد.
واژهٔ خشثرپاون از پارسی باستان، در پهلوی به شکل شَهرَب و در زبان پارسی نو نیز شَهرَب (به معنی شهربان)، درآمده است. شهرب به چم استاندار به کار می رفته است. این واژه در زبان یونانی به ساتراپ تبدیل شده است (Satrap). اسکندر و سلوکوس (۳۱۲–۲۸۱ پیش از میلاد) جانشین او نیز سرزمین های خود را به شهربانی های فراوانی بخش کرده بودند. سرزمین های سلوکوس ۷۲ بخش و برای هر کدام یک شهربان برگمارد ولی شهربانی های او کوچک تر از شهربانی های هخامنشی و اسکندر بوده است.
از سال ۳۳۰ تا ۳۲۸ پیش از میلاد شماری از ایرانیان توسط اسکندر به عنوان ساتراپ گمارده می شوند و برخی از فرماندهان ایرانی در ارتش اسکندر مشغول به کار می گردند. به این ساتراپ ها، فَرَتَرَکه گفته می شد.
wiki: ساتراپ
دانشنامه آزاد فارسی
ساتْراپ (satrap)
ساتْراپ
اصطلاحی یونانی در تقسیمات کشوری شاهنشاهی هخامنشی که به هریک از مجموعه سرزمین های زیر سیطرۀ امپراتوری هخامنشیان اطلاق می شد. این سرزمین ها یا ولایات را فرمانداران یا والیانی اداره می کردند که شاهنشاه آنان را به کار می گماشت. نام این فرماندار یا والی در زبان پارسی باستان خِشَثْرَه پاوَن و در یونانی ساتراپ تلفظ می شد که امروزه آن را «شهربان» می توان گفت. به خود سرزمین یا ولایت هم «ساتراپی» می گفتند. نظام اداری ساتراپی را داریوش اول بنیاد نهاد. داریوش اول در کتیبۀ نقش رستم از ۳۰ ساتراپ نام می برد اما منابع یونانی فقط ۲۶ ساتراپ را می شناسند. در نقوش برجستۀ پلکان شرقی آپادانا در تخت جمشید، نمایندگان ۲۳ ساتراپ را مشاهده می کنیم. فهرست ساتراپ های هخامنشی به شرح زیر است: ماد، خووَج/خوزستان، پارت، هَرایَوَه/هرات، باختریش/باختر و بلخ، سوغودا/سغد و ماوراءالنهر، خوارزمیش/خوارزمی، زرنگه/سیستان، رُخَج/آراخوزی، ثَته گوش/پنجاب، گُندار/کابل، هیندوس، سکا هوم وَرکا/سکاهای آن سوی سیحون، سکا تیگره خوذَ/سکاهای تیز خود، بابیروس/بابل، آسورا/آشور، اربایه/عربستان، مودرایه/مصر، اورارتو، کَته په توکه/کاپادوکیه در آناتولی شرقی، سِپَردَه/سارد، ایونیه یا یَئونَه/یونانیان آناتولی غربی، سکا تیه تردریا/سکاهای آن سوی دریا، سکودرا/مقدونیه، ایونه تکه برا/یونانیان تراکیه یا تراس، پوتیا/شاخ افریقا، کوشیا/نوبی یا حبشه، مکیا، پارس، داسکیلیون.
ساتْراپ
اصطلاحی یونانی در تقسیمات کشوری شاهنشاهی هخامنشی که به هریک از مجموعه سرزمین های زیر سیطرۀ امپراتوری هخامنشیان اطلاق می شد. این سرزمین ها یا ولایات را فرمانداران یا والیانی اداره می کردند که شاهنشاه آنان را به کار می گماشت. نام این فرماندار یا والی در زبان پارسی باستان خِشَثْرَه پاوَن و در یونانی ساتراپ تلفظ می شد که امروزه آن را «شهربان» می توان گفت. به خود سرزمین یا ولایت هم «ساتراپی» می گفتند. نظام اداری ساتراپی را داریوش اول بنیاد نهاد. داریوش اول در کتیبۀ نقش رستم از ۳۰ ساتراپ نام می برد اما منابع یونانی فقط ۲۶ ساتراپ را می شناسند. در نقوش برجستۀ پلکان شرقی آپادانا در تخت جمشید، نمایندگان ۲۳ ساتراپ را مشاهده می کنیم. فهرست ساتراپ های هخامنشی به شرح زیر است: ماد، خووَج/خوزستان، پارت، هَرایَوَه/هرات، باختریش/باختر و بلخ، سوغودا/سغد و ماوراءالنهر، خوارزمیش/خوارزمی، زرنگه/سیستان، رُخَج/آراخوزی، ثَته گوش/پنجاب، گُندار/کابل، هیندوس، سکا هوم وَرکا/سکاهای آن سوی سیحون، سکا تیگره خوذَ/سکاهای تیز خود، بابیروس/بابل، آسورا/آشور، اربایه/عربستان، مودرایه/مصر، اورارتو، کَته په توکه/کاپادوکیه در آناتولی شرقی، سِپَردَه/سارد، ایونیه یا یَئونَه/یونانیان آناتولی غربی، سکا تیه تردریا/سکاهای آن سوی دریا، سکودرا/مقدونیه، ایونه تکه برا/یونانیان تراکیه یا تراس، پوتیا/شاخ افریقا، کوشیا/نوبی یا حبشه، مکیا، پارس، داسکیلیون.
wikijoo: ساتراپ
پیشنهاد کاربران
ساتراپ : ساتراپ اسم پسرانه با ریشه یونانی به معنی استاندار . حافظ شهر . شهربان . والی . حاکم .
کلمه ای یونانی است به معنی شهربان
داریوش کبیر کشور را به سی شهر یا ایالت تقسیم کرد که مامورین هر شهر را ساتراپ یا شهربان میگفتند
اما در زمان سلوکوس، حکومت سلوکیان ایران را به ۷۲ قسمت تقسیم کرد
در زمان ساسانیان به سرزمین ، ایالت
به استان ، خوره
به شهرستان، تسوگ یا تسوج
و به دهستان، رستاک میگفتند
داریوش کبیر کشور را به سی شهر یا ایالت تقسیم کرد که مامورین هر شهر را ساتراپ یا شهربان میگفتند
اما در زمان سلوکوس، حکومت سلوکیان ایران را به ۷۲ قسمت تقسیم کرد
در زمان ساسانیان به سرزمین ، ایالت
به استان ، خوره
به شهرستان، تسوگ یا تسوج
و به دهستان، رستاک میگفتند
کلمات دیگر: