میثم تمار

میثم تمار فرزند یحیی از صحابهٔ علی امام اول شیعیان.
شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۲۹۱.
ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۴.
شیخ عباس قمی، نفس المهموم، ترجمه شعرانی، ص۵۹.
شیخ مفید، ارشاد، ج۱، ص۳۲۳؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۲۹۱.
سفینة البحار، ج۲، ص۵۲۴.
جواد محدثی؛ آشنایی با اسوه ها - میثم تمار
Tebyan.net
ایران و ایرانیان در متون مقدس، یاران ایرانی امم علی علیه السلام، حمید یزدان پرست؛ صفحه ۵۹۱
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج2ص292
اعیان الشیعه ج10ص198
سفینت البحار ج1ص205
میثم تمار فرزند یحیی و اهل سرزمین «نهروان» _ منطقه ای میان عراق و ایران بود. بعضی او را ایرانی و از مردمان فارس دانسته اند. به او «ابو سالم» هم می گفتند. لقب «تمار» (خرما فروش) را هم ازآن جهت به او می گفتند، که در کوفه خرمافروش بود.
ابتدا، غلام زنی از طایفه «بنی اسد» بود. علی پسر ابیطالب او را از آن زن خرید و آزادش کرد؛ که بعد از آن از یاران و شاگردان علی شد همچنین وی از اصحاب پیامبر اسلام به شمار آمده است، هرچند از جزئیات زندگی او درسال های نخستین حیاتش و در روزگار صدر اسلام، اطلاع مبسوطی در دست نیست.
میثم تمار شش پسر و نوه های بسیاری داشت. پسران وی عبارت بودند از: عمران، شعیب، صالح، محمد، حمزه و علی. میثم تمار، علاوه بر آن که خود، مسلمان و شیعه بود، خاندانش نیز از رجال و بزرگان شیعه بودند. آنان هم به طور عمده همچون وی در راه اهل بیت پیامبر اسلام بودند و بیشتر آنان در شمار راویان احادیث اهل بیت نام برده شده اند. امامان شیعه هم، به میثم و فرزندانش اظهار محبت و علاقه کرده و از آنان تجلیل کرده اند.

مِیثَم تَمّار ( ـ۶۰ق)
از خواصّ اصحاب امام علی (ع) و غلام آزادکردۀ آن امام و ساکن کوفه. وی همراه با حبیب بن مُظاهِر و رُشید هَجَری در مکتب امام علی (ع) تربیت یافت و اسراری از علوم آن حضرت آموخت. عُبیدالله بن زیاد، هنگام ورود به کوفه و اندکی پیش از ورود امام حسین (ع) به عراق او را گرفت و به جرم دوستی آل علی بر دار آویخت و او همچنان و در همان حال از فضائل بنی هاشم سخن می گفت و چون به عبیدالله گفتند که این غلام، تو و خلیفه را رسوا می کند فرمان داد تا لگام در دهانش فرو کردند چندان که خون از دهان او بیرون می ریخت. سپس چندان نیزه بر او زدند که جان سپرد. این نخستین بار در اسلام بود که لگام در دهان کسی کردند.

[ویکی شیعه] میثَم تمّار اَسَدی کوفی، از یاران امام علی(ع)، امام حسن مجتبی(ع) و امام حسین(ع)، که پیش از واقعه کربلا در کوفه به شهادت رسید. از جزئیات زندگی میثم، اطلاعات روشنی در دست نیست. او در کوفه خرمافروشی می کرد. کرامات و پیش گویی هایی به او نسبت داده اند. او به دستور ابن زیاد به دار آویخته شد.مرقد میثم تمار، در نزدیکی مسجد کوفه قرار دارد.
بعضی از محققان ، میثم را ایرانی دانسته اند که چون بردهٔ زنی از بنی اسد بوده، به این قبیله منتسب شده است. حضرت علی(ع) میثم را از آن زن خرید و آزاد کرد. چون نامش را پرسید، گفت سالم نام دارم. حضرت به او گفت پیامبر اکرم مرا آگاه کرده که والدین عجمی ات، تو را میثم نامیده اند. میثم سخن علی(ع) را تصدیق کرد و نامش را به میثم تغییر داد و کنیه اش ابوسالم شد. کنیهٔ دیگر او ابوصالح بود.
صالح، شُعَیب، عِمران و حمزه از جمله فرزندان میثم تمّار بودند که با مصاحبت اهل بیت (ع) بزرگ شدند. فرزندان آنان نیز از اصحاب و راویان ائمهٔ شیعه بودند. از آن جمله علی بن اسماعیل بن شعیب بن میثم از متکلمان شیعهٔ امامیه و از نخستین مؤلفان کتاب های کلامی است.