کلمه جو
صفحه اصلی

تزاحم امتثالی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تزاحم امتثالی به تنافی میان دو یا چند حکم فعلی در مقام امتثال می گویند.
تزاحم امتثالی، مقابل تزاحم ملاکی و تزاحم حفظی ، و به معنای تنافی میان دو یا چند حکم فعلی در مقام امتثال است؛ یعنی علت تنافی و تزاحم ، عجز و ناتوانی مکلف از انجام متعلق آن احکام در یک زمان است؛ پس تزاحم امتثالی در جایی است که مکلف در یک زمان با دو تکلیف فعلی رو به رو شود و نتواند آن دو را امتثال کند.
← مثال
تزاحم امتثالی همان تزاحم اصطلاحی است که از ابتکارات مرحوم «میرزای قمی» می باشد.
تعریف کتاب بحوث
در کتاب «بحوث فی علم الاصول» آمده است:«التزاحم الامتثالی و هو ما اذا کان الملاکان فی موضوعین و فعلین الا انه للتضاد بینهما لا یمکن الجمع فی مقام الامتثال فهذا التزاحم انما هو فی مرحلة الامتثال الناشی من ضیق القدرة علی الجمع و القدرة تکون دخیلة فی التحریک و الامر».
فرق تزاحم ملاکی و تزاحم امتثالی
...


کلمات دیگر: