[ویکی نور] علم القلوب اثری است منسوب به محمد بن علی بن عطیه حارثی مشهور به ابوطالب مکی (متوفی 386ق) با موضوع اخلاقیات صوفیه که به زبان عربی و در سده چهارم هجری نوشته شده است.
این اثر به تصحیح عبدالقادر احمد عطا در مکتبة القاهره به سال 1384ق چاپ و منتشر شده است. دکتر نصرالله پورجوادی معتقد است که این کتاب به غلط به ابوطالب مکی صاحب کتاب قوت القلوب نسبت داده شده است. وی می افزاید: با وجود این که بعضی از دوستان مصحح قبل از چاپ اثر به او تذکر داده اند که این اثر از ابوطالب مکی نیست ولی او به این تذکر اعتنا نکرده و همچنان نام ابوطالب مکی را در صفحه عنوان کتاب آورده است .
آنچه باعث اهمیت کتاب می شود، آن است که نویسنده در نقل اقوال بزرگان زهاد و صوفیه و تشریح و توسعه آن ها، اهتمام ویژه ای مصروف داشته و آن ها را با دقت خاصی، در ذیل عناوین مطرح شده در کتاب، مرتب نموده است .
کتاب با مقدمه محقق، آغاز و مطالب در پانزده باب، تقسیم و در آن ها موضوعاتی چون حکمت، علم، توحید، معرفت، وصف عارف، اخلاص، نیّت، جوع، صفت مؤمن و محبّت مطرح شده است .
نویسنده در خلال مطالب، به دنبال بحث از عمل قلب و نقش آن در تصحیح اعمال و جوارح و همچنین، عمل قلبی محض از جمله، توحید، تفرید، حکمت و علم (که ارتباطی به جوارح ندارد)، می باشد. وی برای قسمت دوم، اهمیت ویژه ای قائل شده است، به گونه ای که بیش از نیمی از کتاب، به مباحث مربوط به نیت و اخلاص، اختصاص یافته است و به همین دلیل، این اثر، از اهم مراجع و منابع این ابواب، محسوب می گردد.
این اثر به تصحیح عبدالقادر احمد عطا در مکتبة القاهره به سال 1384ق چاپ و منتشر شده است. دکتر نصرالله پورجوادی معتقد است که این کتاب به غلط به ابوطالب مکی صاحب کتاب قوت القلوب نسبت داده شده است. وی می افزاید: با وجود این که بعضی از دوستان مصحح قبل از چاپ اثر به او تذکر داده اند که این اثر از ابوطالب مکی نیست ولی او به این تذکر اعتنا نکرده و همچنان نام ابوطالب مکی را در صفحه عنوان کتاب آورده است .
آنچه باعث اهمیت کتاب می شود، آن است که نویسنده در نقل اقوال بزرگان زهاد و صوفیه و تشریح و توسعه آن ها، اهتمام ویژه ای مصروف داشته و آن ها را با دقت خاصی، در ذیل عناوین مطرح شده در کتاب، مرتب نموده است .
کتاب با مقدمه محقق، آغاز و مطالب در پانزده باب، تقسیم و در آن ها موضوعاتی چون حکمت، علم، توحید، معرفت، وصف عارف، اخلاص، نیّت، جوع، صفت مؤمن و محبّت مطرح شده است .
نویسنده در خلال مطالب، به دنبال بحث از عمل قلب و نقش آن در تصحیح اعمال و جوارح و همچنین، عمل قلبی محض از جمله، توحید، تفرید، حکمت و علم (که ارتباطی به جوارح ندارد)، می باشد. وی برای قسمت دوم، اهمیت ویژه ای قائل شده است، به گونه ای که بیش از نیمی از کتاب، به مباحث مربوط به نیت و اخلاص، اختصاص یافته است و به همین دلیل، این اثر، از اهم مراجع و منابع این ابواب، محسوب می گردد.
wikinoor: توحید ، معرفت ، وصف عارف، اخلاص ، نیت ، جوع، صفت مؤمن و محبت مطرح شده است. نویسنده در خلال مطالب، به دنبال بحث از عمل قلب و نقش آن در تصحیح اعمال و جوارح و همچنین، عمل قلبی محض از جمله، توحید، تفرید، حکمت و علم (که ارتباطی به جوارح ندارد)، می باشد. وی برای قسمت دوم، اهمیت ویژه ای قائل شده است، به گونه ای که بیش از نیمی از کتاب، به مباحث مربوط به نیت و اخلاص ، اختصاص یافته است و به همین دلیل، این اثر، از اهم مراجع و منابع این ابواب، محسوب می گردد. در این کتاب، مانند کتاب های قدیم صوفیه ، از جمله «قوت القلوب» ابوطالب مکی و «تهذیب اسرار» خرگوشی و رساله قشیری، اقوال و حکایات صوفیه در باب هر یک از این موضوعات نقل شده است. بخشی از این اقوال و حکایات و به طور کلی مطالبی که مؤلف در این اثر نقل کرده است، از کتاب «قوت القلوب» ابوطالب مکی گرفته شده است. مؤلف خود بارها از ابوطالب نام برده و وقتی خواسته است مطلبی از او نقل کند در ابتدا با ذکر «قال ابوطالب» یا «قال ابوطالب المکی» مشخص کرده است که او مطلب خود را از کتاب قوت القلوب مکی اخذ کرده و گاهی نیز از خود کتاب قوت القلوب به عنوان ماخذ خود یاد کرده است؛ مثلا در یک جا می گوید: «قال ابوطالب محمد بن عطیه المکی فی کتابه المترجم بقوت القلوب». گاهی نیز بدون این که از ابوطالب مکی نام ببرد، مطالبی از کتاب قوت القلوب نقل می کند. در واقع می توان گفت که مهمترین منبع و ماخذ مؤلف، کتاب قوت القلوب ابوطالب مکی است.
گزارش محتوا
...
گزارش محتوا
...
wikifeqh: علم_القلوب _(کتاب)