کلمه جو
صفحه اصلی

گرکان

فرهنگ فارسی

قصبه ایست جزو دهستان آشتیان بخش طرخوران شهرستان اراک واقع در ۱۵ کیلومتری جنوب خاوری طرخوران کوهستانی و سردسیر دارای ۲۱۷۸ تن سکنه محصول غله انگور . قلعه ای خرابه بنام حاجی عبدالله و دیگری بنام سرپل از آثار باستانی آن میباشد .

لغت نامه دهخدا

گرکان . [ گ َ ] (اِ) نوعی گز در راه کرمان به بندرعباس .


گرکان . [ گ َ رَ ] (اِخ ) دهی است از دهستان یوسف وند بخش سلسله ٔ شهرستان خرم آباد،واقع در 23 هزارگزی شمال باختری اشتر و 4 هزارگزی باختر جاده ٔ اتومبیل رو خرم آباد به کرمانشاه . منطقه ای است سردسیر و مالاریائی . دارای 540 تن سکنه است . آب آنجا از رودخانه ٔ کهمان تأمین میشود. محصول آن غلات وتریاک و حبوبات و لبنیات است . شغل اهالی زراعت و گله داری راه آن مالرو است . ساکنین از طایفه ٔ یوسف وند هستند. این آبادی در دو محل بفاصله ٔ 2 هزار گز دور ازهم واقع شده اند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).


گرکان . [ گ ُ ] (اِخ ) ده کوچکی است از دهستان گوک بخش شهداد شهرستان کرمان ، واقع در 105000گزی جنوب شهداد، سر راه فرعی گوک به شهداد، دارای 20 تن سکنه است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8).


گرکان. [ گ َ ] ( اِ ) نوعی گز در راه کرمان به بندرعباس.

گرکان. [ گ ُ ] ( اِخ ) ده کوچکی است از دهستان گوک بخش شهداد شهرستان کرمان ، واقع در 105000گزی جنوب شهداد، سر راه فرعی گوک به شهداد، دارای 20 تن سکنه است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8 ).

گرکان. [ گ َ رَ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان یوسف وند بخش سلسله شهرستان خرم آباد،واقع در 23 هزارگزی شمال باختری اشتر و 4 هزارگزی باختر جاده اتومبیل رو خرم آباد به کرمانشاه. منطقه ای است سردسیر و مالاریائی. دارای 540 تن سکنه است. آب آنجا از رودخانه کهمان تأمین میشود. محصول آن غلات وتریاک و حبوبات و لبنیات است. شغل اهالی زراعت و گله داری راه آن مالرو است. ساکنین از طایفه یوسف وند هستند. این آبادی در دو محل بفاصله 2 هزار گز دور ازهم واقع شده اند. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 ).

دانشنامه عمومی

مختصات: ۳۴°۳۲′۵۶″ شمالی ۴۹°۵۷′۴۶″ شرقی / ۳۴٫۵۴۸۸۹°شمالی ۴۹٫۹۶۲۷۸°شرقی / 34.54889; 49.96278
وب سایت روستای گرکان
گَرَکان روستایی است در بخش مرکزی شهرستان آشتیان و حدود ششصد و شصت نفر (سرشماری سال نود و پنج)جمعیت دارد.
گرکان با مختصات جغرافیایی: ۴۵ درجه و ۵۰ دقیقه طول شرقی و ۲۴ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی. ارتفاع آن از سطح دریا تقریباً ۲۰۰۰ متر است. فاصله آن تا شهر آشتیان از راه آسفالته ۵ کیلومتر و از راه طبیعی خاکی و غیر آسفالته ۲۸۰۰ متر می باشد. راه آسفالته اراک – گرکان ۷۶ کیلومتر است. در جنوب خاوری شهر تفرش و شمال باختری شهر آشتیان قرار دارد. کوه نسبتاً بلندی به نام «کلاهه» (در اصطلاح معمولی اهالی گرکان کوه کله) به ارتفاع ۲۹۴۰ متر در شمال شرقی گرکان و در نزدیکی آن کوهی بنام میراب قرار دارد. قنات های چندی در دامنه جنوبی کوه کلاهه در گرکان حفر شده است که برخی از آن ها امروز نیز دایر هستند.
آب اصلی گرکان از چشمه سارهایی که در جنوب شرقی کوه کلاهه جاری هستند (تورک، گله گشگا، کیلان) تشکیل شده است و از مجاری به نام سُفت عبور کرده و سپس از دره معروف به درهٔ آسیاب ها گذشته، باغات و دشت عمده گرکان را مشروب می کند. آب اصلی گرکان به اندازه ای است که تا سال ۱۳۰۵ تعداد ۱۹ آسیاب آبی که در مسیر آن قرار داشتند در تمام ایام سال دایر بودند. اما پس از پیدایش آسیاب های موتوری از اهمیت آن ها کاسته شد و امروز همه آن ها خراب و حتی آثار خرابه های آن ها نیز در حال از بین رفتن و محو شدن است.

پیشنهاد کاربران

گرکان با نام اصلی گبر مکان و بعد گبرکان ودر صده های بعد گرکان محل زندگی گبرها یا زرتشتی قدیم که دارای چند آتشکده مهم بوده وتاریخ گرکان حداقل تا سه هزار سال قبل است .

گرکان یک واژه پارسی و با نگارش درست " گبرکان " به معنای چشمه گبری است و " گبری و گبری " به زرتشتیان گفته می شود و" کان " نیز به معنای چشمه و معدن است و با توجه به دیرینگی این بخش ، پسوند مکان که یک واژه تازی است نمی تواند در گبرمکان روایی داشته باشد.


کلمات دیگر: