کلمه جو
صفحه اصلی

ملات

فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - گلی که برای مالیدن روی دیوار سازند . ۲ - مخلوطی از شن و ماسه و آهک که در ساختمان بکار برند . ۳ - ماده ای که فواصل خشتها و آجرهای بنایی را بوسیله آن پر کنند : [ همه از خشتهائ آهنین و ملاط روی گداخته کرده ... ] ( مجمل التواریخ القصص ۴۹۱ )

لغت نامه دهخدا

ملات . [ م َ ] (اِ) اصلاً اصطلاح بنایی است و ملات گلی است نرم که با آن جرزهای تمیز و نماهای آجری و روی کار را می چینند و طبیعی است که هرگاه ملات را نازک بگیرند روی کار زیباتر می شود و در مقابل آجر بیشتر می برد و اگر ملات را کلفت بگیرند آجر کمتر مصرف می شود.به همین مناسبت اصطلاح کم ملات و پرملات در زندگی اجتماعی وارد شده است و هرگاه بخواهند بگویند در فلان کار سنگ تمام ترازو بگذار و جنس خوب بده و تقلب در کار مکن گویند کم ملات بگیر و بالعکس . اما بعضی مردم چون معنی اصلی این ترکیب را نمی دانند پرملات را به معنی خوب و صادقانه و جنس مرغوب و بی تقلب و کم ملات را به معنی عکس آن می گویند و مثلاً هرگاه بخواهند به چلوکبابی بگویند از کره و کباب مضایقه نکند و قدری بیشتر بگذاردمی گویند: این غذای ما را یک خرده پرملات بگیر. (فرهنگ لغات عامیانه ٔ جمال زاده ). ملاط. رجوع به ملاط شود.
- گِل ِ ملات ؛ آدم وارفته و بی بو و خاصیت را به گل ملات مانند کنند. (فرهنگ لغات عامیانه ٔ جمال زاده ).


ملات. [ م َ ] ( اِ ) اصلاً اصطلاح بنایی است و ملات گلی است نرم که با آن جرزهای تمیز و نماهای آجری و روی کار را می چینند و طبیعی است که هرگاه ملات را نازک بگیرند روی کار زیباتر می شود و در مقابل آجر بیشتر می برد و اگر ملات را کلفت بگیرند آجر کمتر مصرف می شود.به همین مناسبت اصطلاح کم ملات و پرملات در زندگی اجتماعی وارد شده است و هرگاه بخواهند بگویند در فلان کار سنگ تمام ترازو بگذار و جنس خوب بده و تقلب در کار مکن گویند کم ملات بگیر و بالعکس. اما بعضی مردم چون معنی اصلی این ترکیب را نمی دانند پرملات را به معنی خوب و صادقانه و جنس مرغوب و بی تقلب و کم ملات را به معنی عکس آن می گویند و مثلاً هرگاه بخواهند به چلوکبابی بگویند از کره و کباب مضایقه نکند و قدری بیشتر بگذاردمی گویند: این غذای ما را یک خرده پرملات بگیر. ( فرهنگ لغات عامیانه جمال زاده ). ملاط. رجوع به ملاط شود.
- گِل ِ ملات ؛ آدم وارفته و بی بو و خاصیت را به گل ملات مانند کنند. ( فرهنگ لغات عامیانه جمال زاده ).

ملاة. [ م َ ] ( ع اِ ) دشت سنگریزه و سراب ناک. ج ، مَلا. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( آنندراج ). دشت سنگریزه ناک و سراب ناک. ( ناظم الاطباء ).

دانشنامه عمومی

ملات ماده خمیری شکلی است که مصالح بنایی را به یکدیگر می چسباند و آن ها را به دیوار و سایر اجزای ساختمان بدل می سازد. عمل پنجگانه زیر را انجام می دهند:
به طور کلی مقاومت آن به وضع اقلیم، مکان و محیط و نوع و کاربرد ساختمان بستگی کامل دارد. به همین دلیل است که نوع آن انتخاب می گردد. مثلاً که برای ساختمان یک حمام بکار می رود، با آن کع برای ساختن یک بادگیر مصرف می شود کاملاً متفاوت است.
مجموعه ای از یک یا چند ماده چسبنده (سیمان، آهک، گچ و…)ماده پرکننده (ماسه شسته و دانه بندی شده) ماده روان کننده (آب) هستند و به میزان کافی به منظور ایجاد حالت خمیری و مخلوط کارایی دارند. این مصالح باید به دقت اندازه گیری و مخلوط شوند تا تعادل مطلوبی به برای برآوردن خصوصیات اساسی آن بدهند. مواد خمیری و چسبنده ای است که جهت اتصال رجها به یکدیگر و برای به وجود آوردن جسم واحدی از اسکلت و استخوان بندی ساختمان به کار می رود. وجود این ماده باعث می گردد که ساختمان به صورت یکپارچه در آید. از این ماده جهت کارهای گوناگون ساختمانی استفاده می شود؛ که انواع مختلفی دارد.
۱- هوازی: ترکیبات فعل و انفعالات آن ها در هوای خشک انجام شده و مقاوم می گردند.→چنانچه هوازی در مجاورت رطوبت قرار گیرد ابتدا در آن ها دگرگونی به وجود آمده و چنانچه اندود باشند طبله کرده و اگر در بین رجها به کار رفته باشد، اسکلت دچار نقایصی فنی شده و بالاخره ماهیت خود را از دست داده و در نتیجه سبب تخریب بنا می گردد.
۲- آبی: که در مجاورت رطوبت یا در زیر آب خودگیری خود را انجام می دهند و سخت می گردند.→چنانچه آبی کا بنا به نوع مواد چسبنده خود، در هوای خشک واقع شوند، وجود گرما باعث پوک شدن می شود. پوکی در سبب جدا شدن رجها از یکدیگر و به مرور زمان سبب جابجایی در قطعات به کار رفته در اسکلت بنا می گردد.

گویش مازنی

/melaat/ جایی که بیش از حد گل و لای جمع شده و غیرقابل عبور و مرور باشد

جایی که بیش از حد گل و لای جمع شده و غیرقابل عبور و مرور باشد ...


پیشنهاد کاربران

mortar


کلمات دیگر: