کلمه جو
صفحه اصلی

جنگ روانی

فارسی به انگلیسی

psychological warfare

فرهنگ فارسی

استفادۀ روشمند از تبلیغات با هدف تأثیرگذاری بر افکار و احساسات و نگرش و رفتار نیروهای دشمن برای دستیابی به اهداف ملی


دانشنامه عمومی

جنگ روانی یکی از پیش پا افتاده ترین اصول زندگی بشر بر روی کرهٔ زمین است و اصولاً راز بقای او علاوه بر جنگ کلاسیک و فیزیکی، جنگ روانی نیز بوده است.تاکنون تعاریف متنوعی برای جنگ روانی بیان گردیده است. اما می توان از جمع بندی تعاریف موجود، جنگ روانی را اینگونه تعریف نمود: استفاده برنامه ریزی شده از تبلیغات به وسیله عوامل آشکاری همچون رادیو، تلویزیون، مطبوعات و ... و عوامل پنهانی مانند شایعه به منظور تحریف عقاید، تضعیف روحیه و بی اعتبار کردن انگیزه ها و کاستن از اقتدار حکومت مخالف می باشد.
جنگ فیزیکی
جنگ روانی (عصبی)
جنگ در معنی منحصربه فرد خودش دارای دو گونه است:
جنگ فیزیکی امری کاملاً شناخته شده است و لازم نیست در موردش بیش تر گفته شود ولی معنی جنگ روانی در دیدگاه های بسیاری از مردم ناشناخته مانده است.تاریخچه جنگ روانی را می توان به سال ها پیش و تمدن های اولیه یانسان بازگرداند. به زمان جنگ ها و مبارزات قبایل و افراد با یکدیگر که علاوه بر عملیات جنگیدن (فیزیکی) از اداها و نمودهای خاصی نیز برای ترساندن حریف استفاده می کردند. بی شک بشر این فن را از طبیعت عاریه گرفته و به گسترش آن پرداخته است. طبیعت که شامل موجودات غریزی پیرامون انسان می شود، با به کاربردن قوانین ساده در دل همدیگر رعب و وحشت ایجاد می کردند تا از نابودی خود جلوگیری کنند.جنگ فیزیکی و روانی در بیشتر جنبه ها با هم تفاوت دارند ولی در کل اگر بخواهیم آن ها را درست بررسی کنیم، جنگ روانی و جنگ فیزیکی در وجود دشمن با یکدیگر یکسانند. زیرا وجود دشمن (همان نابودکنندهٔ طبیعی) موجبات انسجام گروه یا دسته ها را فراهم می کند تا در برابر دشمن فرضی ایستادگی کنند؛ ولی در کل جنگ روانی بخشی از جنگ فیزیکی می باشد.
همان طور که اشاره شد جنگ روانی یکی از پیش پا افتاده ترین اصول زندگی بشر بر روی کرهٔ زمین است و اصولاً راز بقای او علاوه بر جنگ کلاسیک و فیزیکی، جنگ روانی نیز بوده است ولی در چند دههٔ اخیر که رسانه ها و اطلاعات رشد بسیار زیادی کرده اند و به قولی، انفجار اطلاعات رخ داده است، دیگر جنگ روانی یک امر عادی و پیش پا افتاده برای بقاء محسوب نمی شود، بلکه نبردی است برای تسلط بر افکار و اذهان حال این نبرد می تواند برای برتری بر یک کلیت باشد یا می تواند تنها برای قبولاندن چیزی جزئی در ذهن مردم باشد.بعد از گذرهای اخیر در جهان و علی الخصوص بعد از جنگ جهانی دوم، دکترین های مختلفی برای ایجاد جنگ روانی و به چالش کشیدن اذهان به وجود آمد. از سخنرانی های مهیج هیتلر در مقابل سپاهیانش که به نوعی هیجان گرایی نازیستی منجر می شد بگیرید تا پیام های کوتاه و به ظاهر بی اهمیتی که هر روزه از تلویزیون های ملی و جهانی پخش می شوند و به ترتیبی خاص افکار و سیاست ها را جهت گیری شده، به مردم تحویل می دهند. نقش مخاطب در باور کردن یا نکردن این فوران های اطلاعاتی زیاد مورد اهمیت نیست، زیرا به هر ترتیب که شده این اطلاعات جهت گیری شده به خورد مخاطب (چه قبول فردی و چه قبول اجتماعی) داده می شوند.

فرهنگستان زبان و ادب

{psychological warfare} [علوم نظامی] استفادۀ روشمند از تبلیغات با هدف تأثیرگذاری بر افکار و احساسات و نگرش و رفتار نیروهای دشمن برای دستیابی به اهداف ملی

پیشنهاد کاربران

جنگ در معنی منحصر به فرد خودش دارای دو گونه است:
جنگ فیزیکی
جنگ روانی ( عصبی )
جنگ فیزیکی امری کاملاً شناخته شده است و لازم نیست در موردش بیش تر گفته شود ولی معنی جنگ روانی در دیدگاه های بسیاری از مردم ناشناخته مانده است. تاریخچه جنگ روانی را می توان به سالها پیش و تمدن های اولیه یبشر بازگرداند. به زمان جنگ ها و مبارزات قبایل و افراد با یکدیگر که علاوه بر عملیات جنگیدن ( فیزیکی ) از اداها و نمودهای خاصی نیز برای ترساندن حریف استفاده می کردند. بی شک بشر این فن را از طبیعت عاریه گرفته و به گسترش آن پرداخته است. طبیعت که شامل موجودات غریزی پیرامون انسان می شود، با به کاربردن قوانین ساده در دل همدیگر رعب و وحشت ایجاد می کردند تا از نابودی خود جلوگیری کنند. جنگ فیزیکی و روانی در بیشتر جنبه ها با هم تفاوت دارند ولی در کل اگر بخواهیم آن ها را درست بررسی کنیم، جنگ روانی و جنگ فیزیکی در وجود دشمن با یکدیگر یکسانند. زیرا وجود دشمن ( همان نابود کننده ی طبیعی ) موجبات انسجام گروه و یا دسته ها را فراهم می کند تا در برابر دشمن فرضی ایستادگی کنند. ولی در کل جنگ روانی بخشی از جنگ فیزیکی می باشد.
تعاریف جنگ روانی
همان طور که اشاره شد جنگ روانی یکی از پیش پا افتاده ترین اصول زندگی بشر بر روی کره ی زمین است و اصولاً راز بقای او علاوه بر جنگ کلاسیک و فیزیکی، جنگ روانی نیز بوده است ولی در چند دههٔ اخیر که رسانه ها و اطلاعات رشد بسیار زیادی کرده اند و به قولی، انفجار اطلاعات رخ داده است، دیگر جنگ روانی یک امر عادی و پیشپا افتاده برای بقاء محسوب نمی شود، بلکه نبردی است برای تسلط بر افکار و اذهان حال این نبرد می تواند برای برتری بر یک کلیت باشد و یا می تواند تنها برای قبولاندن چیزی جزئی در ذهن مردم باشد. بعد از گذرهای اخیر در جهان و الاخصوص بعد از جنگ جهانی دوم, دکترین های مختلفی برای ایجاد جنگ روانی و به چالش کشیدن اذهان به وجود آمد. از سخنرانی های مهیج هیتلر در مقابل سپاهیانش که به نوعی هیجان گرایی نازیستی منجر می شد بگیرید تا پیام های کوتاه و به ظاهر بی اهمیتی که هر روزه از تلویزون های ملی و جهانی پخش می شوند و به ترتیبی خاص افکار و سیاست ها را جهتگیری شده، به مردم تحویل می دهند. نقش مخاطب در باور کردن و یا نکردن این فوران های اطلاعاتی زیاد مورد اهمیت نیست، زیرا به هر ترتیب که شده این اطلاعات جهتگیری شده به خورد مخاطب ( چه قبول فردی و چه قبول اجتماعی ) داده می شوند.
یکی از اصول اساسی جنگ روانی جهل مخاطب است، زیرا مخاطب جاهل هیچ گاه به دنبال یافتن حقیقت نمی رود و یا اگر به حقیقت هم بر حسب اتفاق برخورد بکند، آنچه را که از قبل در ذهنش فرو کرده اند را قبول می کند تا حقیقتی بیرونی و ملموس تر.
جنگ روانی همچنین طیف وسیعی از فعالیتها تروریستی و خشونت مآبانهٔ سمبلیک را ( که بمنظور ارعاب ویا ترغیب مخالفان به تطبیق رفتار خود طراحی می شوند ) را نیز در بر می گیرد. این دیدگاه فعالیتهای پنهانی نظیر جاسوسی, براندازی، آدم کشی ودیگر اشکال تروریسم و سانسور را در قلمرو جنگ روانی قرار می دهد و به عبارتی با دستکاری کردن ماهیت ها، به مقصودهای پلید خودش دست پیدا می کند. مهم ترین جنبهٔ جنگ روانی، شکل دادن به نگرشهای عمومی ملت است حال این جنگ روانی ممکن است از طریق رسانه ها و به صورت شعار نمود یابد و یا به صورتی عملی تر به صورت قتل و ارعاب. درجهٔ نزدیکی دولت ها به واژه هایی مانند دیکتاتوری، از واژه های اساسی که در جنگ های روانی و دکترین هایشان برداشت می شود، می باشد.
چگونه به وجود آوردن جنگ روانی [ویرایش]
در بسیاری از متونی در رابطه با جنگ روانی بحث کرده اند، از متون ابتدای تمدن مانند کتاب دولت افلاطون تا دکترین های جدید و معتبر جهانی ولی در این میان می توان ۱۷۰ روش برای دامن زدن به جنگ روانی را نام برد. این روش ها گاهی سیاهترین و ننگ آورترین قوانینی است که برای فریب دادن ملت ها به کار گرفته می شوند و گاهی نیز دیدی مفیدتر بر آنها حکم فرماست و در صدد بهبود دادن ناخودآگاه مردم در رابطه با امور جاری زندگی و جامعه هستند.
عوامل موثر در جنگ روانی:
عوامل ذهنی الف:شناخت ذهنی افراد مخاطب ب:انگیزه های فردی ج:گرایشهای روانی
عوامل محیطی الف: تفاوتهای، بینشی - مذهبی ب:تفاوتهای قومی نژادی ج:تفاوتهای طبقاتی ( ثروتی )
این درجه بندی ها بر اساس دادن راهبردهایی مناسب برای در دست گرفتن تدبیر اداره کردن جنگ روانی در مواقع لزوم می باشد. عوامل ذهنی، بیشتر به نوع تأثیراتی که جنگ های روانی بر ذهن فردیت هر مخاطب می گذارند نظر دارد و می کوشد تا می تواند این تأثیرات را بهتر و بیشتر کند. عوامل محیطی، بر اصول حکمفرما بر جامعه ناظر است و سعی می کند از نقاط کوری که در دیدگاه های جامعه وجود دارد برای بهره برداری ها خود استفاده کند و یا مقرضانه به آنها نپردازد.
برخی از ویژگیهای کارکنان جنگ روانی که در خدمت رسانه ها و دولت ها خدمت می کنند باید اینها باشد: * از نزدیک با خصوصیات روانی و اجتماعی و روحییات فردی جامعه آشنایی داشته باشند. زیرا در این صورت مخاطبین بهتر به آنها اعتماد خواهند کرد و از طرفی بیشتر می توانند به خواص قومی و ملیتی نزدیک شوند.
تسلط کامل به زبان جامعه. راز ارتباط برقرار کردن با بومی های یک جامعه تسلط بر دایرهٔ واژگانی آنها است. کسی که برای این سرویس ها کار می کند باید مانند مردم کوچه و بازار ( با کلمات و لحنها، مشکلات، دردها و بسیاری دیگر از شاخصه های آنها ) باشد.
سطح بالای سواد و آگاهی در رابطه با مسایل مربوط به جامعه.
دارا بودن فکری خلاق وتحلیلی از مسایل سیاسی.
از دیگر جنبه های جنگ روانی می توان دلایل پذیرش و یا نپذیرفتن آن را نام برد. کسانی که تحت دکترین ها به تحقیق و تفحص در این موارد همت می گمارند باید از گفتن کلمات کلی و انتزاعی بپرهیزند و نیز از طرح مباحث ایدئولوژیک و عمیق نیز دوری کنند ز . . .

نوعی جنگ جدید. جنگی مبتنی بر اصول روانشناسی فردی و اجتماعی. نبرد تبلیغاتی و روانى براى مأیوس کردن، تهدید کردن، ارعاب نمودن، دلسرد کردن، نا امید کردن، ایجاد دو دستگى و تحیر و تحریک عصبیتها. .

با یاد او
جنگ روانی، بزرگترین حیله ی انسان به محسوب می شود. حیله گری، جرم است و مصداق فریبکاری و دروغگویی است.
افرادی که دست به ایجاد فضایی متشنج و یا ایجاد جنگ روانی میزنند، مجرم می باشند و باید شدیدا با آنها برخورد کرد.


کلمات دیگر: