طاهر بن محمد صفاری

طاهر بن محمد بن عمرو بن لیث (۲۸۷ تا ۲۹۶ هجری/۹۰۰ تا ۹۰۸ میلادی) امیر صفاری بود.
طاهر نوهٔ عمرو لیث بود. پس از به بند افتادن عمرو طاهر در زرنگ به جانشینی او رسید. یعقوب برادر او نیز حضور مؤثری در حکومت وی داشتند. طاهر همچنین با جناحی نیرومند از فرزندان لیث رودررو بود که داعیهٔ فرمانروایی بر سیستان را داشتند، مانند علی برادر یعقوب و عمرو که در زمان روی کار آمدن طاهر از مصادر امور کنار گذاشته شده بود. ولی قدرت برتر در این امارت در دست برده ای ترک به نام سبُکری بود که تمایلات جاه طلبانه و خیال استقلال در سر داشت. با این همه در این زمان صفاریان کرمان را به قلمرو خود افزودند و در ۹۰۱ میلادی به فارس لشکرکشیدند و پس از ضمیمه کردن آن ناحیه سبکری به عنوان حاکم گماشته صفاریان در فارس ماند.
در منابع برجای مانده طاهر و برادر ش یعقوب را متهم به عشرت جویی و بر باد دادن خزانه های صفاری نموده اند که موجب تضعیف صفاریان و تقویت سبکری شد. در ۹۰۵ میلادی سبکری از فرستادن خراج کرمان و فارس به زرنگ خودداری نمود، اگرچه هنوز هم در شیراز سکه را به نام طاهر ضرب می نمود.
سرانجام لیث بن علی صفاری نیرویی گردآورد و دعوی حکومت بر سیستان را نمود. در ۹۰۹ میلادی سپاهیان سیستان لیث را به عنوان امیر پذیرفتند. طاهر و یعقوب که به پشتیبانی سبکری امیدوار بودند گریختند، ولی او در جهت تعقیب منافعش آن دو را دستگیر نموده به سوی خلیفه در بغداد فرستاد. از آن پس آن دو با احترام در دربار خلیفه زیستند.

طاهِر بن محمّد صفّاری (سیستان ۲۶۹ـ بغداد بعد از ۳۱۰ق)
سومین امیر (حک: ۲۸۷ـ۲۹۶ق) سلسله صفّاری. طاهر پسر محمد بن عمرو و نوۀ عمرولیث بود که پس از درگذشت پدرش، در ۲۷۴ق، همراه برادرش یعقوب، تحت حمایت پدربزرگ خود قرار گرفت. پس از اسارت عمرولیث به دست امیر اسماعیل سامانی، این دو از میدان گریختند. سپس بزرگان دولت صفاری آن ها را به امارت برداشتند و در محرم ۲۸۷ق خطبه به نام آن ها خواندند. تلاش او برای تصرف فارس و خوزستان با مقاومت سپاه معتضد، خلیفۀ عباسی، روبه رو شد. خلیفه با ارسال منشور امارت سیستان برای امیراِسماعیل سامانی، او را به جنگ با طاهر تحریک کرد و طاهر ناچار به عقب نشینی شد. با مرگ خلیفه، طاهر، یعقوب را به نیابت خود گماشت و با شتاب فارس را تصرف و در ۲۹۱ق، با خلیفۀ جدید، مکتفی، صلح کرد و امارت فارس را به اقطاع گرفت. از آن پس، به دلیل خوش گذرانی و غفلت طاهر و یعقوب در امور ملک داری زمینۀ ضعف شدید قدرت صفاریان فراهم شد. سرانجام با شورش فارس و پیشروی لیث بن علی و تطمیع سران سپاه صفاری عملاً قدرت از طاهر منتزع شد. او را همراه یعقوب دستگیر و روانۀ بغداد کردند. آن ها تا سالیان بعد نیز در بغداد ماندند و ظاهراً در همان جا درگذشتند.