[ویکی فقه] استعمال لفظ در نوع، اطلاق لفظ و اراده نوع آن است.
یکی از اقسام استعمال لفظ در لفظ، استعمال لفظ در نوع می باشد که به معنای اطلاق لفظ و اراده نوع آن است، مانند: کلمه «زید» در جمله «زید لفظ»؛ به این معنا که لفظ زید در کلام هر کسی و با هر کیفیتی که باشد (مبتدا، فاعل، مفعول و.. . ) عنوان لفظ برآن صادق است و حتی خود این «زید» که از دهان متکلم خارج می شود لفظ است. در این صورت، گفته می شود لفظی اطلاق شده و نوع آن اراده شده است؛ یعنی متکلم با آوردن یک فرد، کلی طبیعی را در ذهن احضار کرده است.
← اختلاف اصولیون
مرحوم «آخوند» برای استعمال لفظ و اراده نوع، به مثالی اشاره کرده که شامل خود مثال نمی شود، ولی موارد دیگر را در بر می گیرد، مثل این که گفته شود: «ضَرَب فعل ماض»، که این «ضَرَب» حکایتگر تمام «ضَرَب» ها است. که فعل ماضی می باشد، اما شخص این «ضرب»ای که در جمله استعمال شده، فعل ماضی نیست، بلکه مبتدا است و اگر فعل ماضی بود نمی توانست مبتدا واقع شود.
یکی از اقسام استعمال لفظ در لفظ، استعمال لفظ در نوع می باشد که به معنای اطلاق لفظ و اراده نوع آن است، مانند: کلمه «زید» در جمله «زید لفظ»؛ به این معنا که لفظ زید در کلام هر کسی و با هر کیفیتی که باشد (مبتدا، فاعل، مفعول و.. . ) عنوان لفظ برآن صادق است و حتی خود این «زید» که از دهان متکلم خارج می شود لفظ است. در این صورت، گفته می شود لفظی اطلاق شده و نوع آن اراده شده است؛ یعنی متکلم با آوردن یک فرد، کلی طبیعی را در ذهن احضار کرده است.
← اختلاف اصولیون
مرحوم «آخوند» برای استعمال لفظ و اراده نوع، به مثالی اشاره کرده که شامل خود مثال نمی شود، ولی موارد دیگر را در بر می گیرد، مثل این که گفته شود: «ضَرَب فعل ماض»، که این «ضَرَب» حکایتگر تمام «ضَرَب» ها است. که فعل ماضی می باشد، اما شخص این «ضرب»ای که در جمله استعمال شده، فعل ماضی نیست، بلکه مبتدا است و اگر فعل ماضی بود نمی توانست مبتدا واقع شود.
wikifeqh: اطلاق_لفظ_در_نوع