کلمه جو
صفحه اصلی

اوستیای جنوبی

دانشنامه عمومی

مختصات: ۴۲°۱۴′ شمالی ۴۳°۵۸′ شرقی / ۴۲٫۲۳۳°شمالی ۴۳٫۹۶۷°شرقی / 42.233; 43.967
ادوارد کوکویتی
پرچم اوستیا
اوسِتیای جنوبی، (اوستی: Хуссар Ирыстон) تلفظ: خوسّآر ایرِئستون، (به گرجی: სამხრეთ ოსეთი) تلفظ: سامخرِت اُسِتی، (به روسی: Южная Осетия) تلفظ: یوژنآیآ اُسِتیآ با نام رسمی جمهوری اوستیای جنوبی یک سرزمین مورد مناقشه و دولتی ست که به طور محدود مورد شناسایی قرار گرفته است.
پس از جنگ اوستیای جنوبی در سال ۲۰۰۸ میلادی، نیروهای اوستیایی و روسی کنترل کامل این سرزمین را عملاً در دست گرفتند. تاکنون کشورهای روسیه، ونزوئلا، نیکاراگوئه، نائورو و تووالو وسوریه سرزمین اوستیای جنوبی را به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخته اند.
سرزمین اوستیا شامل دو بخش شمالی و جنوبی است. اوستیای شمالی-آلانیا یکی از ۸۵ واحد فدرال روسیه است. در حالی که اوستیای جنوبی به صورت یک جمهوری خودمختار اداره می شود. در سده های چهارم تا اول پیش از میلاد سکاها و سرمت ها با آلان ها پیوند حاصل کردند. در سدهٔ سیزدهم میلادی گروه کثیری از مردم این سرزمین به دست مغول ها و تاتارها کشته شدند. در سدهٔ ۱۵ تا ۱۸ میلادی تشکیل قومی مجدد از آنها آغاز شد. گرجی ها مردم اوستی را آوس و روس ها آنان را یَس (یاس) می نامیدند. پس از پایان هجوم مغول ها، مردم ساکن در اوستیای جنوبی زیر سلطهٔ اشراف و ملاکان گرجی قرار گرفتند. در سال ۱۷۷۴ میلادی روس ها بر سرزمین اوستیا مسلط شدند. در سال ۱۸۰۱ میلادی، اوستیای جنوبی به همراه گرجستان به تحت الحمایگی روسیه درآمد. در نیمه نخست سدهٔ ۱۹ میلادی طی سال های ۱۸۰۴، ۱۸۱۰، ۱۸۳۰، ۱۸۴۰ و ۱۸۵۰ مردم این سرزمین علیه روسیه قیام کردند و سر به شورش برداشتند. پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ اوستیایی ها از اطاعت روسیه سر باز زدند، ولی سرکوب شدند. سرانجام سرزمین اوستیا به دو قسمت تجزیه شد. بخش شمالی آن جزء روسیه شد و بخش جنوبی آن به صورت جزیی از گرجستان درآمد. اوستیای جنوبی در ۱۹۲۲ میلادی به صورت یک استان خودمختار درآمد.

دانشنامه آزاد فارسی

اوسِتیایِ جنوبی (South Ossetia)
ناحیه ای خودمختار در جمهوری گرجستان، بخشی از ناحیۀ اوستیا، با ۱۰۰هزار نفر جمعیت (۲۰۰۶). اوستیای جنوبی در دامنههای جنوبی کوه های قفقاز بزرگ، در ارتفاع حدود ۱۰۰۰متری از سطح دریا، قرار دارد. مرکز آن، شهر تسخینوالیاست. از رودهای آن برای تولید نیروی برقابی استفاده می شود، و در کمتر از ۱۰ درصد زمین های آن کشاورزی صورت می گیرد. حبوبات، انگور، و میوه در آن کشت می شوند، و در زمین های مرتفع تر جنگل داری و پرورش گوسفند، بز، و گاو رواج دارد. مسیحیان ارتدوکس یونانی، ساکنان اوستیای جنوبی را تشکیل می دهند. اوستی ها استقلال از گرجستان و وحدت دوباره با آلانیا(اوستیای شمالی سابق)، را خواستار بودند. درگیری ها بین اوستی ها و گرجی ها در اوستیای جنوبی از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۲ سبب فرار هزاران نفر اوستی از اوستیای جنوبی به آلانیا شد. به دنبال آن اینگوش های مقیم اوستیای جنوبی هم به اینگوش گریختند. اوستی ها خواهان آن بودند که به عنوان پیش شرط تجدید وحدت با آلانیا، به اوستیای جنوبی وضعیت جمهوری خودمختار اعطا شود. آنان در سپتامبر ۱۹۹۰ استقلال منطقه را از شوروی اعلام کردند که گورباچف، رئیس جمهوری شوروی، آن را رد کرد. حرکت های جدایی طلبانه با سرکوب شدید دولت گرجستان روبه رو شد و در دسامبر ۱۹۹۰ به دنبال درگیری بین پلیس و اوستی ها در تسخینوالی، مرکز اوستیای جنوبی، و شهر جاوا (ژاوا)حالت فوق العاده اعلام شد. خشونت در ژوئن ۱۹۹۲ به اوج رسید و ملّی گرایان مسلّح اوستیای جنوبی تلاش خود را برای اتحاد دو ناحیه آغاز کردند و دامنۀ خشونت را به آلانیا کشاندند و تنش بین گرجستان و روسیه افزایش یافت. قرارداد صلح ۲۴ ژوئن کارساز نبود، اما با امضای موافقت نامۀ آتش بس در ژوئیه، سربازان صلح بان گرجی و روس در منطقه مستقر شدند. در سپتامبر ۱۹۹۶ لودویگ چیبیرفبه عنوان رئیس جمهور اوستیای جنوبی انتخاب شد که البته دولت گرجستان آن را غیرقانونی خواند. بحران بار دیگر در ۲۰۰۸ به اوج خود رسید. در ماه اوت ۲۰۰۸ نیروی گرجستان برای بازپس گرفتن اوستیای جنوبی و استقرار حکومت مرکزی به آن جا حمله کرد. بلافاصله ارتش روسیه وارد اوستیا و درپی آن وارد خاک گرجستان شد. پس از یک هفته جنگ با میانجیگری رئیس جمهور فرانسه آتش بس اعلام شد و نیروی روسی کم کم از خاک گرجستان خارج شدند. به دنبال آن اوستیای جنوبی و نیز ناحیه خودمختار ابخاز اعلان استقلال کردند و دولت روسیه آن ها را به رسمیت شناخت.


کلمات دیگر: