ایمنی

ایمنی(به انگلیسی: Safety) یکی از پرکاربردترین واژه هایی است که در رابطه با انسان و در زمینه هایی چون پزشکی، صنعت و مواردی از این قبیل استفاده می شود. ایمنی شاخه ای از علم است که به تجزیه و تحلیل عوامل مخاطره آمیز می پردازد و آنرا آنالیز کرده و راهکارهای کنترل و کاهش آنرا پیگیری می کند.حوادث ناشی از کار به حدی از نگران کنندگی رسیده، که تبعات انسانی و اقتصادی آن مانعی جدی بر سر راه توسعه کشور به حساب می آید. اما سؤال اینست، که چگونه می توان این مسئله را به دغدغه شماره یک تصمیم گیران و فعالان اجرایی کشور تبدیل کرد؟
پیشگیری همواره ارزان تر از درمان است و این مقوله ای است که در تمام زمینه ها مصداق دارد. در پزشکی ، پیشگیری و واکسینه کردن به مراتب از ابتلا به بیماری و درمان آن ارزانتر است . در گذشته برنامه های ایمنی بر اساس یک فلسفه ، بعد از واقعه به بررسی و کنترل حوادث می پرداختند بدین معنی که مهندسی ایمنی بعد از وقوع یک حادثه وارد عمل شده و سعی میکرد که با انجام تحقیقات لازم علل بروز حادثه را مشخص کرده و از نتایج حاصله بعنوان پایه ای برای پیشگیری از وقوع حوادث مشابه استفاده کند؛ در این روش ایمنی باید حادثه ای رخ میداد تا مهندسی ایمنی بتواند وارد عمل شود که این امر باعث تحمیل هزینه های زیادی به سیستم می شد.با توسعه و گسترش سیستم های حساس و بسیار پیچیده این ایده قوت گرفت که برای بررسی وضعیت ایمنی سیستم ها دیگر نمی توان به حوادث اجازه وقوع داد لذا سعی گردید که روشهایی برای تجزیه و تحلیل حوادث ابداع شوند که بتوانند پتانسیل وقوع خطر را قبل از عملیات یک سیستم شناسایی کنند و نتیجه این تلاشها باعث شد که امروزه ایمنی سیستم بر اساس یک برنامه طرح ریزی شده ،دارای نظم،سازماندهی شده و در قالب یک فرآیند قبل از واقعه در آید که بر پایه روش آنالیز – کنترل قرار دارد.در فلسفه امروزی ایمنی سیستم تاکید بر روی سطح قابل قبول از ایمنی در فاز طراحی و قبل از تولید یا عملیات واقعی محصول یا سیستم و ارزیابی خطرات سیستم قبل از تحمل خسارت می باشد.
تاکنون تعاریف بسیاری برای واژه ایمنی به کار رفته شده، برخی از این تعاریف به شرح زیر است:
در استاندارد ISO8402:1992 واژه ایمنی به صورت زیر تعریف شده است:

ایمِنی (immunity)
مصونیت جانداران در مقابل میکروارگانیسم های خارجی، ازجمله میکروب ها و ویروس ها، و یاخته های سرطانی(← سرطان). یاخته هایی که مصونیت را ایجاد می کنند، یاخته های سفید خونیا لوکوسیت، و جزئی از دستگاه ایمنی اند. لکوسیت ها انواع گوناگون دارند. نوتروفیلها و ماکروفاژها، که میکروب های مهاجم یا اجسام نامطلوب را می بلعند، و یاخته های کشندۀ طبیعی، که یاخته های آلوده به ویروس و یاخته های سرطانی را از بین می برند، از آن جمله اند. برخی از مهم ترین یاخته های دستگاه ایمنی یاخته های بیو یاخته های تیاند. یاخته های ایمنی فعالیت های خود را با گروهی از ناقل های شیمیایی، با نام لنفوکاینها، هماهنگ می کنند؛ مثلاً اینترفرونناقلی ضد ویروس است. گره های لنفاوینقش عمده ای در سازمان دهی پاسخ ایمنیدارند. موانع فیزیکی مثل پوست، اشک، اسید معده، و ترشّحات مخاطی راه های تنفّسی نیز در ایجاد مصونیت دخیل اند. ایدزاز بیماری های ویروسی است و بر دستگاه ایمنی اثر می گذارد.