خلاصه الافکار

خلاصةالافکار. خلاصةالافکار تذکره ای عمومی از ابوطالب خان تبریزی اصفهانی است. تبریزی آن را میان سال های ۱۲۰۵ تا ۱۲۰۷ ه‍.ق نوشته است. این کتاب شرح حالی دربارهٔ ۴۹۲ شاعر را دربرمی گیرد.

خُلاصَة الاَفکار
تذکره ای عمومی به فارسی، از ابوطالب تبریزی اصفهانی. مؤلف این تذکره را در یک مقدمه، که دربارۀ شعر فارسی و تذکره نویسی است، ۲۸ حدیقه، یک ذیل در ذکر نام و ثبت چند بیتی از ۱۶۰ شاعر ناشناخته و یک خاتمه در شرح احوال ۲۳ شاعر هم عصر خود نوشته است. ارزش این تذکره در خاتمۀ آن است. این تذکره میان سال های ۱۲۰۶ ـ ۱۲۰۷ق به نام آصف الدوله، حاکم اوده، به پایان رسیده است. جالب این است که خود مؤلف در مقدمه اشاره به شرایط تذکره نویسی کرده، اما خود به آن شرایط توجه ای نداشته است. این تذکره از منابع مهم مجمع الفصحا بوده است.

[ویکی فقه] خلاصة الافکار. خلاصة الافکار، تذکره عمومی در احوال و نمونه اشعار گروهی از شاعران فارسی زبان، نوشته ابوطالب تبریزی اصفهانی مشهور به لندنی (۱۱۶۶ـ۱۲۲۰)، نویسنده شاعر و جهانگرد ایرانی مقیم هند میباشد.
از ابوطالب خان آثار متعددی برجای مانده است. خلاصة الافکار تذکره ای در شرح احوال ۴۹۲ تن از شاعران متقدم و متأخر و معاصر مؤلف و حاوی یک مقدمه، ۲۸ حدیقه و یک ذیل و یک خاتمه است که به ترتیب الفبایی مرتب شده و کل مجموعه آن مشتمل بر ۳۱ جزء است. در مقدمه، مطالبی درباره سبب تألیف و شیوه کتاب آورده و آنگاه به شرح شرایط تذکره نویسی پرداخته است. در ۲۸ حدیقه کتاب، سرگذشت ۳۰۹ شاعر و در ذیل آن به احوال ۱۶۰ سراینده و در خاتمه به ذکر احوال خود و ۲۳ شاعر معاصر که همنشین وی بوده اند پرداخته است. متن کتاب با احوال ابوسعید ابوالخیر (متوفی ۴۴۰) آغاز می شود و با سرگذشت محمد یوسف جرفادقانی خاتمه می یابد. ذیل با احوال ادهم کاشانی (متوفی ۹۶۹) شروع می شود. نخستین کسی که در خاتمه به شرح حالش پرداخته، میر محمدحسین ــحامی او در نگارش کتاب ــ است و در آخر آن به طور مشروح زندگی خود و نیاکانش را گزارش داده است.