کلمه جو
صفحه اصلی

مزار شریف

فرهنگ فارسی

شهری است در افغانستان و مردم آن معتقدند که مرقد حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام در آنجا است . جمعیت آن در حدود ۴۵/٠٠٠ تن است .
شهری در افغانستان

لغت نامه دهخدا

مزارشریف. [ م َ رِ ش َ ] ( اِخ ) شهری در افغانستان مرکز ریاست ترکستان افغانستان پانزده کیلومتری مشرق بلخ سکنه آن 75000تن دارای صنایع است. اهمیت این شهر بخاطر مقبره ای است که بزعم مردم آن سامان از امیرالمؤمنین علی علیه السلام است. این مرقد را سلطان علی میرزا در آغاز قرن نهم هجری ( 802 هَ.ق. - 1420 م. ) بنا کرد. میرخواندمؤلف روضةالصفا درباره این مرقد چنین مینویسد: درشهور سنه خمس وثمانین و ثمانمأئه. ( 885 هَ.ق. ) که میرزا بایقرا در بلخ بود شمس الدین محمد از فرزندان بایزید بسطامی به بلخ رفت و کتابی تاریخی که در زمان سلطان سنجر تصنیف شده بود نشان داد در آن کتاب نوشته بود که مرقد علی بن ابیطالب ( ع ) در خواجه خیران در فلان موضع است میرزا بایقرا سادات و اعیان و قضات را جمع کرد و بدان دهکده که در سه فرسخی بلخ است رفتند در آنجا گنبدی بود و قبری داشت آن قبر را بکندند لوحی از سنگ سفید پیدا شد که برآن نوشته بود «هذا قبرأسداﷲ أخ رسول اﷲ علی ولی اﷲ» میرزا بایقرا قاصدی به هرات فرستاد. خاقان منصور بفرمود قبه ای در کمال ارتفاع بر آن قبر بنیاد کردند و در اطراف آن ایوانها و بیوتات ساختند و قریه خواجه خیران از کثرت عمارت و زراعت صفت مصر گرفت.... ( بریتانیکا. سرزمینهای خلافت شرقی ص 449. خواندمیر جزء سوم ص 238. اعلام المنجد ).

دانشنامه عمومی

مَزار شَریف یا مَزاری شّریف مرکز ولایت بلخ در شمال افغانستان و چهارمین شهر بزرگ افغانستان (پس از شهرهای کابل، هرات و قندهار) است که دارای جمعیتی بالغ بر ۶۹۳۰۰۰ نفر بنا به سرشماری سال ۲۰۱۵ می باشد. مزار شریف در پانزده کیلومتری شرق بلخ واقع شده و از سمت جنوب شرقی در فاصله ۴۲۵ کیلومتری کابل، پایتخت افغانستان قرار دارد. این شهر از سمت شرق در همسایگی قندور، از غرب به فاصله ۷۲۸ کیلومتری هرات باستان، از جنوب ۹۰۹ کیلومتر با قندهار و نهایتاً از سمت شمال با ازبکستان و بخش هایی از تاجیکستان مرز مشترک دارد.بخشی از رود آمو دریا (جیحون) که به عبارتی پرآب ترین و مهمترین رود در منطقه آسیای میانه است و از ارتفاعات پامیر سرچشمه می گیرد؛ با عبور از مناطق شمالی افغانستان نظیر قسمت هایی از شمال مزار شریف و قندوز در نزدیکی مرزهای ازبکستان و تاجیکستان، سرانجام به دریاچه آرال واقع در ازبکستان و قزاقستان می ریزد.
ولایت بلخ
مزار شریف به حکم پیشینه و تمدن غنی و طولانی، آثار تاریخی و اماکن مذهبی و زیارتی و موقعیت حساس جغرافیایی و ژئوپُلیتیکی اش به عنوان منطقه ای بسیار مهم و استراتژیک در شمال افغانستان و منطقه آسیای میانه شناخته می شود.مزار شریف به لحاظ فرهنگ و تمدن نقطه تلاقی آثار تاریخی و تمدنی برجای مانده از عصر زرتشت، تمدن هلنیستی و عصر اسلام و مسلمانان است.منطقه مزار شریف در گذشته به عنوان بخشی از قلمرو خراسان بزرگ بود که در دوره های مختلف تاریخی به وسیله طاهریان، صفاریان، سامانیان، غوریان، ایلخانان، تیموریان و بخشی از خانات بخارا اداره می شده است.
امروزه مزار شریف در میان سایر مراکز ولایات و استان های افغانستان دارای بالاترین درصد ساخت و ساز (۹۱٪)و توسعه فضای شهری - پس از سال ها جنگ و درگیری داخلی که هنوز هم ادامه دارد- می باشد.
این شهر را برای آن مزار شریف می خوانند که به روایتی مرقد (شریف) علی بن ابی طالب پسر عمو و داماد پیامبر اسلام محمد بن عبدالله در مسجد کبود (مسجد آبی) این شهر قرار داد. وی انسان بسیار عارف و زاهد انتشار دهنده اسلام در افغانستان وسایر کشورهای اطراف بوده است بنا به روایات مستدل و دقیق تر و اعتقاد بسیاری از مسلمانان محل دفن علی ابن ابیطالب در نجف اشرف عراق قرار دارد.

دانشنامه آزاد فارسی

مَزار شریف
مسجد کبود، مزارشریف
بزرگ ترین شهر ترکستان افغانستان و کرسی استان بلخ در شمال این کشور. مرکز تجارت پوست های قیمتی قراگل است. جمعیت شهر را در سال های اخیر در حدود ۲۴۶,۹۰۰ نفر تخمین زده اند. مردم شهر و اطراف آن عمدتاً از ازبک ها هستند. این شهر به واسطۀ مزار منسوب به حضرت علی (ع) اعتبار یافته و به همین سبب مزار شریف خوانده شده است. این مزار در ۸۸۵ق، در زمان سلطان حسین بایقرا و براساس مندرجات کتابی که در زمان سلطان سنجر سلجوقی نوشته شده بود، شکل گرفت. مزارشریف در دورۀ جنگ های افغانستان، مرکز قدرت ژنرال عبدالرشید دوستم، سرکردۀ ازبکان، بود.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] مزار شریف، مرکز ولایت بلخ افغانستان. مقبره منسوب به علی بن ابی طالب(ع)، امام اول شیعیان در این شهر واقع است. مزار شریف در حدود ۱۵ کیلومتری شهر تاریخی بلخ قرار دارد. اهل سنت در افغانستان معتقدند که پیکر امام علی(ع)از نجف به این شهر منتقل شده است؛ اما شیعیان ضمن احترام به مدفن مزار شریف، بنابر شواهد و ادله تاریخی و کلامی، معتقدند که مدفن امام علی(ع)در نجف قرار دارد.
«مزار شریف» به فارسی به معنای زیارتگاه یا مدفن گرامی است. این نام را به سبب وجود مقبره منسوب به امام اول شیعیان و خلیفه چهارم اهل سنت، علی بن ابی طالب(ع) در این شهر به آن داده اند. گویا نام پیشین آن خواجه خیران بوده است.
مزار شریف در شمال افغانستان و در پانزده کیلومتری شرق ویرانه های شهر تاریخی بلخ واقع است. این شهر ۳۶۸ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

پیشنهاد کاربران

این شهر را برای آن مزار شریف می خوانند که به گمان شخصی که در خواب دیده است، گوییا علی بن ابی طالب رضی الله عنه ر این شهر در مسجد کبود مزارشریف مدفون باشد. حال آنکه زردشت مدفون آنجا می باشد.
همچنان هر سال در نوروز که یک جشن زردشتی است و با اسلام و مسلمانان سر و کاری ندارد، در مزار شریف بر پا می شود، که به نام جشن گل سرخ مشهور است. و این جشن ۴۰ روز دوام می کند. که حوالی مقبره با برپا کردن مجالس رقص و تنفروشی و فحشا مزین می شود. و با باورهای خرافاتی که بر افراشتن جهنده ( پرچم ) روضه سال نو را آغاز می کنند و الی چهل روز این ژنده بر افراشته می باشد و به تاریخ ده ثور دو باره پایین می شود. چیزی که بدعت در دین می باشد و بس.


کلمات دیگر: