نجف
فارسی به انگلیسی
فرهنگ اسم ها
معنی: نام شهری در عراق، نام شهری در عراق که آرامگاه علی ( ع ) در آن واقع شده است
فرهنگ فارسی
نجف علی خان از پارسی گویان متاخر هند است و در شاه جهان آباد میزیسته .
لغت نامه دهخدا
نجف . [ ن َ ج َ ] (اِخ ) عبدالکریم (شیخ ...) لکهنوئی . از پارسی گویان هند است . او راست :
ناله خیزد ز دلم گاهی و آهی گاهی
چون به خاطر گذرد یاد نگاهی گاهی .
رخ برافروخته و جلوه کنان می آئی
از کجا راست بگو آفت جان می آئی .
(از تذکره ٔ صبح گلشن ص 504) (از قاموس الاعلام ج 6).
نجف . [ ن َ ] (ع مص ) بریدن درخت را. (از منتهی الارب ) (آنندراج ). بریدن درخت از ریشه . (المنجد) (از اقرب الموارد). || تراشیدن تیر را. (منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء). || سخت دوشیدن گوسپند را. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد).
- شاه نجف ؛ کنایه از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام است .
- شحنه ٔ نجف ؛ کنایه از امیرالمؤمنین علی علیه السلام است :
حافظ اگر قدم زنی در ره خاندان به صدق
بدرقه ٔ رهت شود همت شحنه ٔ نجف .
حافظ.
بیانم دلنشین این و آن کن
به جان بنشسته ٔ پیر و جوان کن
جوانم کن به فکر نوجوانه
که نارد پیریم دور زمانه .
(از تذکره ٔ صبح گلشن ص 505).
و نیز رجوع به قاموس الاعلام ج 6 شود.
نیست دمی خالی از خشم و غضب چرخ پیر
شب ز کواکب پلنگ روز ز خورشید شیر.
نقش نگه درست ز خطش نشسته است
این سرمه مومیائی چشم شکسته است .
(از تذکره ٔ نصرآبادی ص 26).
و نیز رجوع به مجمعالفصحا ج 1 ص 61 و نگارستان ص 118 و تذکره ٔ حسینی ص 353 شود.
نجف . [ ن َ ج َ ] (ع اِ) جای بلند دراز نرم که آب بر آن نرود، و آن در میانه ٔ وادی می باشد و گاهی در میانه ٔ زمین ، یا آن زمین مستدیر بلنداطراف است . (منتهی الارب ) (آنندراج ). یا آن زمین مستدیری است که بر اطرافش مشرف باشد.(از اقرب الموارد). جای بلند که آب بدان نرسد. (فرهنگ خطی ). ج ، نجاف . || توده ٔ خاک و ریگ . پشته . (منتهی الارب ) (از آنندراج ) (ناظم الاطباء). تل . (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (المنجد). نَجَفة. (از المنجد). ج ، نجاف . || پوست صلیان . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد).
نجف . [ ن ُ ج ُ ] (ع ص ، اِ) ج ِ نجیف . رجوع به نجیف شود.
نجف. [ ن َ ج َ ] ( ع اِ ) جای بلند دراز نرم که آب بر آن نرود، و آن در میانه وادی می باشد و گاهی در میانه زمین ، یا آن زمین مستدیر بلنداطراف است. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). یا آن زمین مستدیری است که بر اطرافش مشرف باشد.( از اقرب الموارد ). جای بلند که آب بدان نرسد. ( فرهنگ خطی ). ج ، نجاف. || توده خاک و ریگ. پشته. ( منتهی الارب ) ( از آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). تل. ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ) ( المنجد ). نَجَفة. ( از المنجد ). ج ، نجاف. || پوست صلیان. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ).
نجف. [ ن َ ج َ ] ( اِخ ) شهری است در عراق از استان [ لواء ] کربلا. در حدود 25000 نفر جمعیت دارد. مشهد امیرالمؤمنین علی علیه السلام بدانجاست و بدین مناسبت از شهرهای مقدس و مورد احترام شیعیان است و همه ساله در ایام مخصوص گروه بسیاری از شیعیان برای زیارت بدانجا میروند. نجف بزرگترین مرکز علمی شیعه امامیه است و در آنجا مدارس مخصوص تدریس علوم دینی از قدیم الایام ساخته شده است. علمای بزرگ شیعه برای کامل ساختن تحصیلات خود و نیل به مقام اجتهاد از بلاد مختلف شیعه نشین بدین شهر میروند و مراجع تقلید و پیشوایان بزرگ شیعه دوازده امامی یا از علمای متوطن در این شهرند یادرجات علمی خود را نزد فقهای این شهر طی کرده اند.
- شاه نجف ؛ کنایه از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام است.
- شحنه نجف ؛ کنایه از امیرالمؤمنین علی علیه السلام است :
حافظ اگر قدم زنی در ره خاندان به صدق
بدرقه رهت شود همت شحنه نجف.
نجف. [ ن ُ ج ُ ] ( ع ص ، اِ ) ج ِ نجیف. رجوع به نجیف شود.
نجف. [ ن َ ج َ ] ( اِخ ) نجفقلی خان ، فرزند علی بیگ زنگنه ، متخلص به نجف. از سرداران عهد شاه عباس دوم صفوی است و به روایت نصرآبادی مدتی فرمانروای مرو و سپس حاکم قندهار بوده است و در جنگ با ازبکان رشادتی نموده. ذوق شعری داشته ، او راست :
نیست دمی خالی از خشم و غضب چرخ پیر
شب ز کواکب پلنگ روز ز خورشید شیر.
دانشنامه عمومی
قبر آدم
قبر نوح
قبر هود
قبر صالح
مسجد حنانه
مسجد سهله
قبرستان وادی السلام
۳۲°۰۰′شمالی ۴۴°۱۲′شرقی / ۳۲٫۰۰°شمالی ۴۴٫۲۰°شرقی / 32.00; 44.20
نجف
نَجَف (به عربی: مدینة النجف یا النّجف الأشرف) نام شهری در کشور عراق است که در این شهر، مرقد منور و حرم علی بن ابی طالب نخستین امام شیعیان واقع شده است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۱٬۲۷۹ نفر (۳۸۴خانوار) بوده است.
دانشنامه آزاد فارسی
قبرستان وادی السلام، نجف اشرف
(یا: مشهد علی) شهری در نزدیکی رود فرات، در عراق، به فاصلۀ ۱۰کیلومتری شهر قدیمی کوفه، مرکز خلافت امام اول شیعیان. جمعیت آن ۵۲۹,۴۰۰ نفر است (۲۰۰۱). مهم ترین شهر زیارتی شیعیان، پس از مکه و مدینه، است. پس از شهادت علی بن ابی طالب، پیروانش پیکر آن امام را از بیم امویان پنهانی به خاک سپردند. به همین سبب مواضع متعددی برای قبر آن حضرت مشهور شد که یکی از آن ها شهر نجف (یا نجف اشرف یا مشهد علی) است. شیعیان افغانستان مدفن امام را در مزارشریف می پندارند. محل زیارتگاه علی بن ابی طالب از اعصار پیش از اسلام مورد احترام بوده است و مشهور است که قبور آدم و نوح نیز در آن جاست. ظاهراً شهر نجف را هارون الرشید بنا نهاد، اما نخستین گنبد بزرگ مدفن، به دستور ابوالهیجاء همدانی ساخته و با فرش ها و پرده های گرانبها آراسته شد. پس از ابوالهیجاء، عضدالدولۀ دیلمی به زیارت قبر شریف مشرف شد و آن را تعمیر کرد. عضدالدوله و دو پسرش، شرف الدوله و بهاءالدوله، نیز در آن جا دفن شده اند. سنی های متعصب بغداد در ۴۳۳ق این شهر را به آتش کشیدند، اما بخش اعظم آن به سرعت بازسازی شد. ملکشاه سلجوقی و خواجه نظام الملک در ۴۷۹ق به زیارت مشهدان (نجف و کربلا) رفتند. حاکم مغول بغداد در ۶۶۱ق از فرات به نجف نهری کشید که گل ولای آن را پر کرد. این نهر در ۹۱۴ق به فرمان شاه اسماعیل صفوی لایروبی و ترمیم و به نام نهر شاه معروف شد. در ۱۹۱۲، آب این نهر با لوله های آهنی به نجف منتقل شد. ایرانیان در ۱۰۳۲ق مدتی بغداد، نجف، و کربلا را فتح کردند، اما در ۱۰۴۸ق بار دیگر عثمانی بر آن مسلط شد. طی دو قرن بعد این شهر مورد حملۀ قبایل بدوی سمت صحرای سوریه و حملات وهابیون بود. نجف در دوران عثمانی تاحدی خودمختاری داشت. در اواسط قرن ۱۸ شورش هایی علیه باب عالی، دربار عثمانی، درگرفت که بی رحمانه سرکوب شد. نجف به رهبری علمای بزرگ شیعه در پیروزی انقلاب مشروطیت ایران و شورش عراق علیه سلطۀ بریتانیا (۱۹۲۰) نقش مهمی داشت. اگرچه با تأسیس حوزۀ علمیۀ قم نجف دیگر یگانه مرکز مهم علوم دینی اسلام شیعه شمرده نمی شد، همچنان اهمیت پیشین خود را حفظ کرده است. در زمان اقامت امام خمینی در این شهر (۱۳۴۴ـ۱۳۵۷) نجف پایگاه اصلی مخالفان رژیم سابق ایران بود. پیش از اخراج انبوه ایرانیان از عراق در دوران حکومت حزب بعث در عراق، یک چهارم جمعیت نجف ایرانی بودند. گورستان بزرگ وادی السلام در این شهر است.
نقل قول ها
• «این درست است که اکثریت در عراق، عرب های شیعه هستند اما آنها وابستگی و پیروی از ایران را نمی پذیرند. نجف، واتیکان شیعه در جهان است و نه قم... همه مراقد امامان و بزرگان شیعه، اینجا در عراق هستند و در ایران تنها مرقد یک امام وجود دارد که او را امام غریب می خوانند. علاوه بر این، حوزه علمیه مرکزی همیشه در عراق بوده است. نجف اشرف، پایه است و این تفاوت بزرگ میان ایران و عراق است...» -> جلال طالبانی
دانشنامه اسلامی
نجف در ۱۶۵ کیلومتری جنوب غربی بغداد و ۷۷ کیلومتری جنوب شرقی کربلا و ۱۰ کیلومتری جنوب کوفه در مختصات ۳۱. ۹۹° شمالی و ۴۴.۳۳° غربی قرار گرفته و زاویه انحراف قبله آن ۲۱ درجه و ۵۲ دقیقه و ۵۶ ثانیه است. وجود شهر باستانی حیره در مجاورت آن، که تمدن درخشانی در تاریخ عراق دارد، از سابقه تاریخی این منطقه خبر می دهد. وادی السلام در شمال و دریای خشک شده نجف در مغرب و صحرایی متصل به بادیه الشام که تا عربستان و اردن و سوریه ادامه دارد در مغرب آن واقع شده است. مساحت کل شهر ۷۵۰۰ هکتار است که از این میزان حدود ۵۰۰۰ هکتار بافت شهری است. در ۸۰ سال اخیر از جانب شمالی، جنوبی و شرقی قلب تاریخی شهر توسعه یافته است. در سرشماری سال ۲۰۰۳ میلادی حدود ۵۸۵۰۰۰ نفر جمعیت داشته است.
وجه تسمیه
دو وجه تسمیه برای این نام گذاری ذکر شده است:
← مکان مرتفع
شهر نجف در لسان روایات و مردم به نام های دیگری هم خوانده شده است:
← الغریّ
...
بابل (دوران باستان) مدائن (دوره ساسانیان) کوفه (دوره بنی هاشم) سامرا (دوره بنی عباس) بغداد (دوره بنی عباس) حله (دوره مزیدیان)
نجف در 160 کیلومتری جنوب بغداد در مختصات 31. 99° شمالی و 44.33° غربی قرار گرفته و زاویه انحراف قبله آن 21 درجه و 52 دقیقه و 56 ثانیه است. این شهر به ترتیب 75 و 55 کیلومتر با شهرهای مهم کربلا و حله فاصله دارد، و در جنوب آن ها قرار گرفته است. مساحت کل شهر 7500 هکتار است که از این میزان حدود 5000 هکتار بافت شهری است. در 80 سال اخیر از جانب شمالی، جنوبی و شرقی قلب تاریخی شهر توسعه یافته است.
یکی از وجوهی که برای تسمیه این شهر بیان شده است آن است که این شهر را از آن رو نجف نامیده اند که نسبت به زمین های مجاور بلند، و به سبب آن که مستطیل شکل و یا دایره ای است، آب بر سطح آن جمع نمی شود. به گفته یاقوت حموی نجف ساحل دریای شور است که در قدیم به حیره متصل بود
وجه تسمیه دیگر این شهر برگرفته از روایتی است که ابی نعیم از حضرت امام صادق علیه السلام نقل کرده که آن جناب فرمودند: نجف همان کوهی بود که پسر نوح گفت: «سَآوِی إِلی جَبَلٍ یَعْصِمُنِی مِنَ الْماءِ» (بزودی بالای کوهی خواهم رفت که من را از غرق شدن در آب حفظ می کند.) و روی زمین کوهی بزرگتر و مرتفع تر از آن نبود، باری حق عزوجل به کوه خطاب فرمود: ای کوه، آیا از من به تو باید پناه برده شود؟ پس کوه بلافاصله تکه تکه گردید و به طرف بلاد و سرزمین های شام پرتاب و به ریگهای ریز و کوچکی مبدل گشت و بعد از آن به صورت دریایی عظیم درآمد و به دریای «نی» نامیدنش سپس خشک شد و به آن نی جف گفتند بعد از آن مردم آن سرزمین را «نجف» خواندند زیرا اداء آن بر زبانشان سهل تر و آسان تر بود.
در لغت به معنای نیک می باشد و غریان نام دو بنای مشهور نزدیک به کوفه بود که گفته می شد قبل از اسلام توسط منذر پسر امرئ القیس یکی از پادشاهان حیره بنا شده اند و حضرت امام علی علیه السلام نیز در حوالی همان موضع به خاک سپرده شد بعدها یکی از آن دو بنا ویران شده و لفظ الغری و نیز الغُریّان که تثنیه می باشد بکار برده شد.
در لغت به محل اجتماع مردم و مجمع افراد گفته می شود. مرقدهای مطهر ائمه اطهار علیهم السلام به دلیل آن که همواره محل ازدحام و تردد زائرین از نقاط دور و نزدیک می باشند به مشهد موصوف شده اند. برای تمایز بین ائمه نام مبارک هر امام نیز پس از مشهد ذکر می گردد مثلا گفته می شود مشهدالرضا علیه السلام یا مشهدالحسین علیه السلام و...، در عراق مشهد به طور مطلق به نجف اطلاق می گردد.
این دو نام علاوه بر هم در روایات و هم در لسان مردم بکار برده شده ولی نام های ذیل فقط در روایات بر نجف اطلاق شده است:
جایگاه های زیارتی این شهر عبارتند از:
پیشنهاد کاربران
شاخه
طایفه تاج الدین عبدالهی منجزی
نجف خان بختیاروند پسر تاج الدین عبدالله *عبدال*بختیاروند ایلخان پسر
علی صالح خان بختیاروند ایلخان پسر یوسف خان پسر تاج الدین امیر قنبر پسر رستم خان بختیاروند *الله وردری*پسر
شاه منصور خان آتش بیگی بختیاروند ایلخان پسر خلیل خان ایل بیگی بختیاروند ایلخان
طایفه تاج الدین عبدالهی منجزی
تیره ها ( نجف وند. عبدالله وند. صالح وند.
آدینه وند. طاهروند. ظاهر وند . شهباز وند
. نوروز وند *نوروزی *. . . . . )