ناوبری

ناوبری دانش هدایت و راهیابی وسایط نقلیه بین دو نقطه است. به طور خاص این هدایت بیشتر در مورد هواپیما و کشتی بین دو نقطه بر روی کره زمین است هرچند فضاپیماها نیز از سامانه های مشابهی استفاده می کنند.
ناوبری به دو دسته کلی تقسیم می شود:
۲- ناوبری اینرسیایی
این شکل اصلی ناوبری در اکثر هواگردها و کشتی هاست و مبتنی بر اصول اینرسی عمل می کند. به این معنی که شتاب و چرخش و میدان مغناطیسی سیستم به ترتیب توسط سنسورهای شتاب سنج و ژیروسکپ و مگنتومتر حس شده و سپس با انجام یک سری عملیت ریاضی و فیلترینگ، میزان چرخش و در مدل های پیشرفته تر میزان تغییر موقعیت محاسبه می شود. این سیستم در اندازه گیری میزان چرخش دقت مناسبی دارد و مورد استفاده قرار می گیرد اما در اندازه گیری میزان تغییر مکان اگر از سنسورهای با دقت بسیار بالا استفاده نشود، خروجی خطاهایی دارد که لازم است در بازه های زمانی چند دقیقه ای با سیستم دیگری تطابق داده شود و خطای آن گرفته شود.

ناوبَری (navigation)
زاویه یاب
علم و فن تعیین موقعیت، مسیر، و مسافت طی شده با کشتی، هواپیما یا سایر وسایل نقلیه. در روش های سنتی، از قطب نمای مغناطیسی و زاویه یاب استفاه می کنند. امروزه، معمولاً علاوه بر قطب نمای الکتریکی و روش های بسیار پیچیدۀ الکترونیکی، فرستنده های سیگنال های رادیویی، به کار گرفته می شوند. در ناوبری ماهواره ای، از ماهواره هایی استفاده می کنند که سیگنال های زمانی و مکانی را پخش و ارسال می کنند. سیستم مکان یابی جهانی (جی پی اِس) امریکا در ۱۹۹۲ عرضه شد. این سیستم پس از تکمیل، ۲۴ ماهوارۀ ناوستار را به کار می گیرد تا کاربران، ازجمله رانندگان اتومبیل و عابران، بتوانند موقعیت خود را با مثلث بندی سه ماهواره در محدودۀ پانزده متری تعیین کنند. در ۱۹۹۲، تعداد ۸۵ کشورموافقت کردند که در آزمایش سیستم ناوبری جدیدی شرکت کنند که از فناوری نظامی فضایی به جامانده از جنگ سرد استفاده می کند. این سیستم جدید که فَنْز یا سیستم ناوبری آینده نام دارد، از ۲۴ ماهوارۀ گلوناس روسیه و ۲۴ ماهوارۀ جی پی اِس امریکا استفاده می کند. رفته رفته رایانه های کوچکی در هواپیماهای غیرنظامی نصب خواهد شد که داده های ارسالی ماهواره ها را پردازش می کنند. این امر به هواگردها توان ناوبری دقیق در همۀ جهان را خواهد داد. علایمی که از حداقل سه ماهواره دریافت می شوند، هواگرد را با دقتی درحد چند متر هدایت خواهند کرد. فَنْز را با چهار ماهوارۀ اینمارست و به منظور برقراری ارتباط بین خلبان ها و مسئولان کنترل پرواز، در سطح جهان به کار خواهند گرفت.