هزار

الف

عدد۱٠٠٠ده صدتا، بلبل یانوعی ازبلبل، هزار آواوهزاردستان
۱- عددی اصلی معادل ده بارصد :الف : (( دراین ورطه کشتی فروشد هزار که پیدانشد تختهای برکنار. ) (سعدی ) ۲- هزاردستان هزار آواز. توضیح در فرهنگها هزاروهزار آوا راعندلیب وبلبل دانستهاند. اماازقول بیرونی وبیت ذیل بر میاید که ((هزار ) ) جزعندلیب (بلبل )است : (( صدهزاران گل شکفت وبانگ مرغی برنخاست عندلیبان راچه پیش آمد هزاران راچه شد? ) ) (حافظ ) وشاید هزارومرکبات آن دراصل بنوعی ازبلبل اطلاق میشده . ۳- بازی چهارم ازهفت بازی نرددههزاردههزاران هزاران داوهزار.

(هِ ) ۱ - عدد ۱٠٠٠. ۲ - (اِ. ) بلبل و هزاردستان .

هزار. [ هََ / هَِ ] ( عدد، ص ، اِ ) ده صد را گویند و به عربی الف خوانند. ( برهان ) :
میلفنج دشمن که دشمن یکی
فراوان و، دوست ار هزار اندکی.یکی مؤاجر و بی شرم و ناخوشی که ترا
هزاربار خرانبار بیش کرده عسس.هزار زاره کنم ، نشنوند زاره من
به خلوت اندر نزدیک خویش زاره کنم.در این بلاد فزون دارد ازهزار کلات
به هر یک اندر دینار تنگها بر تنگ.از لب تو مر مرا هزار نوید است
وز سر زلفت هزار گونه زلفین.گفتم فغان کنم ز تو ای بت هزار بار
گفتا که از فغان بود اندر جهان فغان.شاها هزار سال به عز اندرون بزی
و آنگه هزار سال به ملک اندرون ببال.نی نی دروغ گفتم این چه شمار باشد
باری نبید خوردن کم از هزار باشد.خلق شمارند و او هزار، ازیراک
هر چه شمار است جمله زیر هزاراست.یکی شاه و از خصم و دشمن هزاری
یکی شیر و از گور و آهو قطاری.هزارت صف گل دمیده ز سنگ
ز صد برگ و دو روی و از هفت رنگ.از آن آهن لعل گون تیغ چار
هم ازروهنی و پر الک هزار.ما راگمان فتد که بمانی هزار سال
معلوم صدهزار یقین در گمان ماست.در این ورطه کشتی فروشد هزار
که پیدا نشد تخته ای بر کنار. || ( اِ ) هزاردستان. ( منتهی الارب ). بلبل که عربان عندلیب خوانند. ( برهان ) :
بر آنکه مهر گلی در دلش قرار گرفت
روا بود که تحمل کند جفاش هزار.|| بازی چهارم نرد هم هست که ده هزار باشد و در این زمانه داوهزار میگویند. ( برهان ).

---

هزار. [ هََ ] ( اِخ ) قریه ای است در دو فرسنگ و نیمی میانه جنوب و مشرق تل بیضا. ( فارسنامه ناصری ). شهرکی است خرم و آبادان و بانعمت به ناحیت پارس. ( حدودالعالم ).

---

هزار. [ هََ ] ( اِخ ) کوهی است در شمال غربی بم در کرمان ، دنباله آن قهرود و ارتفاع آن پنج هزار گز است. ( از جغرافیای طبیعی کیهان ).

---

هزار. [ هَِ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان بیضا از بخش اردکان شهرستان شیراز که دارای 140 تن سکنه است.از چشمه مشروب میشود. محصول عمده اش غله و برنج و کار مردم زراعت است. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 7 ).

۱. (ریاضی ) عدد اصلی برابر با ده صدتا، عدد «۱۰۰۰».
۲. یک ریال.
۳. [قدیمی] نوعی بلبل، هزارآوا، هزاردستان، هزاران.

بلبل