کلمه جو
صفحه اصلی

مقدمات قیاس

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مقدمات قیاس، به معنای دو قضیه تشکیل دهنده قیاس برای رسیدن به قضیه مطلوب است.
هر یک از دو قضیه ای که قیاس از آنها ترکیب یافته است، به نام مقدمه یا ماده قیاس خوانده می شود، چنانکه مجموع آن دو، به لحاظ اینکه نتیجه، متولد از آنها است، قیاس خوانده می شود. بنابراین، مراد از مواد و مقدمات قیاس، قضایایی است که از ترکیب آنها با رعایت شرایط نتیجه یا همان مطلوب، حاصل می شود. دو مقدمه در قیاس اقترانی را صغرا و کبرا گویند. اما نسبت به قیاس استثنایی، که از یک قضیه شرطیه و یک قضیه حملیه تشکیل شده، برای دو مقدمه نام خاصی قرارداد نشده است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری.• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.• مظفر، محمدرضا، المنطق.• ابن سینا، حسین بن عبدالله، النجاة.• ابن سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.• علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.• ابوالبرکات ابن ملکا، هبه الله بن علی، الکتاب المعتبر فی الحکمة.• تفتازانی، عبدالله بن شهاب الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق.• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.


کلمات دیگر: