حسن بن سفیان نسوی

[ویکی فقه] حسن بن سُفیان نَسَوی، محدّث و فقیه خراسانی در قرن سوم بود.
اصل او از روستای بالوز در سه فرسخی نسا، از شهرهای خراسان، بود و ازاین رو وی را نسوی یا نسایی و بالوزی خوانده اند. کنیه اش ابوالعباس بود که استادش، ابوالحسن علی بن حجر سعدی (متوفی ۲۴۴)، آن را به وی داد. تاریخ ولادت او مشخص نیست. چون سمعانی وفات وی را در ۳۰۳ در نود و چند سالگی ذکر کرده، خطای ذهبی، که تولد او را در سال دویست و هشتاد و اندی دانسته است، روشن میشود.

مقام علمی نسوی
نسوی برای کسب علم سفرهای زیادی کرد و از بسیاری حدیث شنید و روایت کرد، از جمله در مرو از اسحاق بن راهویه، در بلخ از قتیبة بن سعید، در بغداد از احمد بن حنبل و یحیی بن مَعین، در بصره از ابراهیم بن حجاج سامی، در کوفه از ابو بکر بن ابی شَیْبَه عَبْسی، در مکه از ابراهیم بن منذر خَرامی، در مدینه از ابو مُصعب احمد بن ابی بکر زهری، در مصر از حرملة بن یحیی تُجیبی، و در دمشق از ابو ولید هشام بن عمار سلمی روایت کرده است. وی حافظ و محدّث و راوی آثار و مصنفات محدّثان پیش از خود در خراسان بود. مصنفات عبداللّه بن مبارک را از حبان بن موسی، مُوَطّأ مالک را از حرملة بن یحیی، امهات آثار کوفه را از ابی بکر بن ابیشیبه، سنن را از مسیب بن واضح، تفسیر را از محمد بن ابی بکر مقدمی و بیش تر مسند ابن راهویه را روایت میکرد و بسیاری برای شنیدن حدیث و آموختن فقه از وی، به سویش سفر میکردند.

شاگردان نسوی
برخی از شاگردان وی عبارت بودند از: ابو بکر محمد بن اسحاق بن خزیمه، که از اقران او بود. ابو بکر احمد بن ابراهیم اسماعیلی؛ ابو احمدعبداللّه بن عدی جرجانی؛ ابو بکر محمد بن حسن نقاش؛ ابو بکرعبداللّه بن محمد بن مسلم اسفرائینی؛ ابو عبداللّه محمد بن یعقوب شیبانی.

نسوی از منظر دیگران
...