کلمه جو
صفحه اصلی

کوه اربوس

دانشنامه عمومی

با کوه البروس اشتباه گرفته نشود.
کوه اربوس (به انگلیسی: Mount Erebus) قله ای آتشفشانی واقع در جزیره راس در دریای راس در شرق جنوبگان است. این کوه جنوبی ترین آتشفشان فعال کره زمین است. اربوس ۳۷۹۴ متر ارتفاع دارد و در مقایسه با سه کوه آتشفشانی مهم دیگری که جزیرهٔ راس را شکل داده اند بزرگ ترین آن ها است.اربوس یکی از تنها سه آتشفشان فعال در جنوبگان است که آخرین فوران آن در سال ۲۰۱۱ به ثبت رسیده است. همچنین در سال ۱۹۰۸ گروهی کوهنورد به سرپرستی تی دابلیو ای دیوید، زمین شناس بریتانیایی نخستین صعود خود به قلهٔ آن را انجام دادند.کوه اربوس همچنین صحنهٔ برخورد پرواز شماره ۹۰۱ ایر نیوزیلند با آن در سال ۱۹۷۹ بوده است.
کوه اربوس در سال ۱۸۴۱ توسط ناخدا جیمز راس، جهانگرد بریتانیایی کشف شد و او نام یکی از دو کشتی اکتشافی خود موسوم به اربوس را بر روی این کوه نهاد. همچنین در نوشته های او به فوران این آتشفشان پوشیده از یخچال در آن سال اشاره شده است. اربوس در دهه هفتاد میلادی تقریباً هر سال انفجاراتی داشت و در سال ۱۹۸۴ انفجار بزرگ آتشفشانی آن دود و گدازه زیادی را به راه انداخت. از سال ۱۹۷۲ به بعد فعالیت های مداوم دریاچهٔ گدازه که با انفجارهای کوچک و گهگاه انفجارهای بزرگ استرومبولی همراه بوده و منجر به پرتاب بمب آتشفشانی به لبه های دهانه می شود به ثبت رسیده است؛ هرچند گمان می رود که چنین فعالیت هایی در بیشتر طول عمر معاصر آتشفشان اربوس وجود داشته است.
قلهٔ عمدتاً فونولیتی کوه اربوس در نتیجهٔ یک یا دو نسل از تشکیل کاسه های آتشفشانی دگرگون شده که جوان ترین آن ها در اواخر دورهٔ پلیستوسن شکل گرفته اند پدید آمده است. این کوه دارای دهانه ٔ آتشفشانی ای بیضوی با عمق ۱۱۰ و عرض ۵۰۰ در ۶۰۰ متر در قلهٔ خود است و در فاصلهٔ ۱۰۰ متری از دهانهٔ داخلی آن دریاچهٔ گدازهٔ فعالی قرار دارد.


کلمات دیگر: