بزاق

ترشح بُزاق (Saliva) برای لغزنده کردن غذا و تغییر شیمیایی آن لازم است.بزاق کمک می کند که غذا در دهان انسان نرم شود و این کار غذا را نرم کرده و در نتیجه کار معده رابرای هضم راحت تر می سازدبزاق جویدن را آسان می سازد. که خود بزاق از دیواره های ته دهان ترشح می شود از دیگر موارد ی که فایدهٔ بزاق را معلوم می کند این است که بزاق برای چشیدن مزه ها لازم است و ما بدون بزاق نمی توانیم مزه ها را تشخیص دهیم. در ضمن بزاق زبان را نرم و گلو را مرطوب می سازد و از خشک شدن گلو و دهان و زبان جلوگیری می کند که اگر گلو و دهان خشک شود انسان اذیت شده و به گلو آسیب می رسد و خشک شدن زبان باعث اختلال حس چشایی و ترک زبان می شود.یکی دیگر از وظایف بزاق تنظیم عامل ph حفره دهانی می باشد که این باعث می شود عمر دندان ها افزایش یابند و در مقابل خوردگی و پوسیدگی های اسیدی مقاومت کند البته باید متذکر شد که در صورتی که مواد غذایی به دندان ها بچسبند یا مقدار زیادی اسید تولید کنند وظیفه بزاق به خوبی انجام نمی شود و همچنین بزاق ضدعفونی کننده است و دارای آنزیمی به نام لیزوزیم می باشد.
غدد موجود در بافت همبند زیر مخاط دهان که به طور مداوم ترشح می کنند، غدد بزاقی فرعی نامیده می شوند، که علاوه بر این ها سه زوج غده بزاقی اصلی به نام های بناگوشی، تحت فکی و زیر زبانی در دهان دیده می شود. غدد بزاقی از قسمت های مترشحه و مجاری تشکیل شده اند. سه نوع قسمت مترشحه به اسامی آسینی سروزی، آسینی موکوسی و آسین های مختلط و سه نوع مجرا به اسامی مجاری رابط، مجاری مخطط و مجاری بین لبولی قابل تشخیص می باشند.
آسین های کروی هستند که از سلول های هرمی بلند تشکیل شده اند و حفره وسطی آسین نامشخص است. هسته سلول ها گرد و در نزدیک قاعده قرار گرفته و سیتوپلاسم آن ها در سطح راسی حاوی گرانول های ترشحی است. با میکروسکوپ الکترونی شبکه آندوپلاسمی دانه دار گسترده ای در قاعده سلول های سروزی مشاهده می گردد که دلیل بر فعال بودن آن ها از نظر پروتئین سازی است . ترشحات آسین های سروزی، مایع سروزی است که از پروتئینها و آنزیمهای مترشحه به وسیلهٔ سلول ها و آب و املاح تشکیل شده است. سلول های سروزی بر روی غشای پایه قرار گرفته اند.
آسین های کروی یا لوله ای هستند که از سلول های هرمی کوتاه و حفره وسطی نسبتاً مشخص تشکیل شده اند. هسته سلول ها پهن، چسبیده به قاعده سلول قرار گرفته اند. چون محتویات سلول های موکوسی ضمن آماده سازی بافت، حل شده و از بین می روند، آسین های موکوسی زیر میکروسکوپ کف آلود و روشن دیده می شوند.با میکروسکوپ الکترونی مشاهده شده است که سلول ها حاوی گرانول های موکوسی متعدد در سیتوپلاسم راس خود و شبکه آندوپلاسمی توسعه نیافته می باشند. ترشحات آسین های موکوسی، مایع موکوسی است که از گلیکو پروتئین های اسیدی مترشحه از سلول ها و آب و املاح تشکیل شده است . در آسین های موکوسی همانند آسین های سروزی سلول های مترشحه بر روی غشای پایه قرار گرفته اند.

بُزاق (saliva)
در مهره داران، ترشحات قلیاییِ غدد بزاقی. به هضم غذا در دهان و بلع آن کمک می کند. در پستانداران، حاوی آنزیم آمیلاز است که نشاسته را به گلوکز تجزیه می کند. غدد بزاقی پشه ها و سایر حشرات خون خوار مواد ضدانعقاد تولید می کنند.