صادق رضازاده شفق

صادق رضازاده شفق (۱۲۷۴–۱۳۵۰) ادیب، محقق و مترجم ایرانی است.
رسالهٔ تورک متفکرینک نظر انتباهه، ۱۹۲۴ آلمان
راه رهایی ایران، ۱۳۳۵ قمری
یادگار مسافرت سوئیس، ۱۳۲۸
تاریخ مختصر ایران، پاول هرن (ترجمه)
کورش کبیر، هارولد لمب (ترجمه)، ۱۳۳۵
تاریخ ادبیات فارسی، هرمان اته (ترجمه) ۱۳۳۷
مادرشاه از نظر خاورشناسان، ۱۳۳۹
تحقیق در فهم، جان لاک (ترجمه)، ۱۳۳۹
چند بحث اجتماعی، ۱۳۴۰
تاریخ ادبیات ایران (۱۳۴۲)
درس هایی از تاریخ، ۱۳۴۲
اسکندر مقدونی، هارولد لمب (ترجمه)
یک روز از زندگی داریوش، یوستی (ترجمه)
ادیان شرق و فکر غرب، رادکریشنان (ترجمه)، ۱۳۴۴
گزیدهٔ اوپانیشادها
فرهنگ شاهنامه و ملاحظاتی دربارهٔ فردوسی
سرود مهر (دیوان شعر)، ۱۳۴۲
ایران از نظر خاورشناسان، ۱۳۵۰
صادق رضازادهٔ شفق در ۱۲۷۱ خورشیدی در تبریز متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه پرورش تبریز و تحصیلات متوسطه را در مدرسه مموریال (مدرسهٔ آمریکایی) در تبریز به پایان رساند. مقارن واقعهٔ به توپ بستن مجلس توسط محمدعلی شاه در سال ۱۲۸۷ صادق رضازاده شفق با عده ای از همدرسان و همفکران به رهبری معلم جوان آمریکایی خود هوارد باسکرویل دسته ای به نام فوج نجات تشکیل دادند و به مجاهدان مشروطه پیوستند تا آنکه در یکی از شبیخون ها در ۳ فروردین ۱۲۸۸ باسکرویل هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد. پس از فتح تهران توسط مشروطه خواهان و برقراری حکومت مشروطه، صادق رضازاده که هنوز محصل مدرسهٔ آمریکایی بود با چند تن از آزادیخواهان انجمنی به نام جمعیت وطن خواهان تشکیل دادند و روزنامهٔ شفق را به مدیریت آقا رضازاده پدر صادق از شهریور ۱۲۸۹ منتشر کردند که هفته ای یک بار منتشر می شد و مقالات عمده را صادق رضازاده می نوشت و چنین بود که کلمهٔ شفق به نام خانوادگی او افزوده شد.
پس از اشغال تبریز توسط قوای روسیهٔ تزاری در ۱۲۹۰ صادق رضازادهٔ شفق به ناچار مخفی شد و سپس در ۱۲۹۱ مخفیانه به ترکیه رفت. در آنجا در دبستان ایرانیان استانبول به معلمی زبان فارسی و تاریخ مشغول شد. در ۱۲۹۳ وارد مدرسهٔ عالی شبانه روزی آمریکایی در استانبول به نام رابرت کالج شد و در ۱۲۹۷ با اخذ درجهٔ لیسانس فارغ التحصیل شد. بلافاصله به معلمی همان کالج انتخاب شد و تا دو سال به این کار اشتغال داشت.از سال ۱۲۹۵ که در بحبوحهٔ جنگ جهانی اول عده ای از نمایندگان مجلس شورای ملی و آزادیخواهان و از جمله عارف قزوینی به استانبول مهاجرت کردند، صادق رضازاده با آنان مراوده یافت. درهمین دوران با عده ای از رجال ایرانی چون تقی زاده، محمد قزوینی و پورداود که در برلین مستقر بودند همکاری فکری و قلمی داشت. در سال ۱۳۰۱ به برلین رفت و در دانشگاه برلین به ادامهٔ تحصیل پرداخت. در سال ۱۳۰۷ به اخذ دانشنامهٔ دکتری در فلسفه از دانشگاه برلین نایل شد. طی همین دوره بود که به تنظیم دیوان اشعار عارف قزوینی پرداخت که در ۱۳۰۴ در برلین انتشار یافت.
صادق رضازادهٔ شفق در سال ۱۳۰۷ به تهران بازگشت و با تأسیس دارالمعلمین عالی در همان سال برای تدریس تاریخ و کلیات فلسفه به استخدام دارالمعلمین عالی درآمد. پس از تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ علاوه بر تاریخ و کلیات فلسفه، تدریس تاریخ ادبیات ایران از آغاز تا اسلام را نیز به عهده گرفت. از ابتدای تأسیس فرهنگستان ایران در سال ۱۳۱۴ رضازادهٔ شفق از اعضای مؤسس و پیوستهٔ فرهنگستان بود.

صادق رضازاده شفق (۱۸۹۵ م/ ۱۲۷۴–۱۳۵۰ / ۱۹۷۱م) ادیب، محقق و مترجم ایرانی.
•

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
شاعر، نویسنده، روزنامه نگار و مترجم. در تبریز متولد شد و زبان فرانسوی و انگلیسی را در مدرسه ی کاتولیک و امریکایی تبریز فراگرفت. مدتی مدیریت مدرسه ی حیات تبریز را به عهده داشت و در سال 1328 ق روزنامه ی «شفق» را در تبریز منتشر کرد و در سال 1330 ف بر اثر سخنرانی هایی که بر علیه استیلای دولت روس می کرد از طرف آن دولت به اعدام محکوم شد و به استانبول گریخت و از کالج رابرت آنجا به دریافت لیسانس نائل گردید، در سال 1340 ق به ایران بازگشت و بعد از مدت کوتاهی به برلن رفت و در آنجا موفق به دریافت دکترای فلسفه شد.
سپس به ایران آمد و در دارالمعلمین عالی به تدریس فلسفه و ادبیات فارسی قبل از اسلام پرداخت او زبانهای روسی، فرانسوی، ترکی، آلمانی و انگلیسی را به خوبی می دانست و در دانشگاه تهران ادبیات فارسی و فلسفه تدریس می کرد. در اولین دوره ی مجلس سنا و دوره های چهاردهم و پانزدهم مجلس شورای ملی نماینده بود.
وی در تهران درگذشت و در گورستان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. از آثار اوست: «تاریخ ادبیات ایران»؛ «ایران از نظر خاورشناسان»؛ «ستارخان»؛ تدوین «دیوان عارف»؛ «فرهنگ شاهنامه و ملاحظاتی درباره ی فردوسی» و ترجمه های: «اسکندر مقدونی»؛ «تاریخ مختصر ایران»؛ «زندگانی داریوش».