دوجایگاهی

دوجایگاهی یکی ازفرضیه های بحث برانگیز در روانشناسی است که مغز انسان را دارای دوبخش فرض می کند که یکی تصمیم گیرنده(سخنگو) و دیگری فرمان برنده است.
این اصطلاح توسط روانشناسی به نام جولیان جینز در سال ۱۹۶۷ در کتابش به نام « خاستگاه خودآگاهی در فروپاشی ذهن دوجایگاهی» طرحریزی شد که وی در آن بیان کرده است که در همه جا، تا ۳۰۰۰ سال پیش، حالت دوجایگاهی حالت عادی مغز انسان بوده است.وی با استفاده ازتشبیه و مثال تلاش کرده است که این حالت را توصیف کند و با مثال به بیان نظریه اش مبنی بر این که زبان (و به دنبالهٔ آن اندیشه) با استفاده از استعاره گسترش می یابد، پرداخته است. هرچند که ادعایش مورد قبول همه قرار نگرفته است.
در زمانی طبیعت انسان به دو بخش تقسیم می شده است. بخش مجری که خدا نامیده می شود و بخش پیرو که انسان نامیده می شود. این دو هیچیک هوشیارانه آگاه نبودند.
بنا به گفتهٔ جینز مردم باستان در حالت دوجایگاهی شبیه جنون جوانی در دنیای کنونی عمل می کرده اند و به جایی ارزیابی آگاهانه در افسانه ها و موقعیتهای غیرمترقبه دچار خیالات شده و خدایی یا صدایی که وی را نصیحت می کرده یا به وی فرمان می داده در ذهن او متصور می شده است و بدون هیچ پرسشی به فرمان او عمل می کرده است. دیگران با این قول مخالفت کرده و گفته اند که این حالت مغز در افراد پیرو گروه های تندرو دینی بازسازی می شده است.