غرر الحکم و درر الکلم

غُرَرُالحِکَم و دُرَرُالکَلِم (به معنای: اندرزهای برتر و سخنان چون دُر) کتابی است شامل گفتاوردهای علی بن ابی طالب که به شیوه الفبایی چیدمان شده و تعدادشان ۱۰۷۶۰ می باشد. عبدالواحد تمیمی آمِدی گرداورنده آن است که کتاب را در ۹۱ بخش (باب) فهرست بندی کرده است. آمدی غررالحکم و دررالکلم را به کمک کتاب های نهج البلاغه، صد کلمه جاحط، تحف العقول ابن شعبه حرانی و دستور معالم الحکم قاضی قضاعی، به رشته تحریر درآورده است.نبو
آمدی در قرن پنجم و ششم هجری قمری می زیسته است. به استثناء دانسته هایی که میرزا عبدالله افندی تشریح کرده است اطلاعات زیادی از زندگی نگارنده کتاب، عبدالواحد تمیمی آمدی در دست نمی باشد. در این شرح حال افندی از آمدی به عنوان «فاضل عامل محدث امامی شیعه» نقل می کند. پاره ای دیگر از دانشمندان علوم دینی، آمدی را از عالمان امامیه برشمرده اند.
علامه مجلسی از دانشمندان مذهب شیعه در آغاز کتاب بحار، آمدی را از حکیمان امامیه محسوب می کند. ابن شهر آشوب و حاج میرزا حسین نوری نیز در آثار خود از آمدی تجلیل نموده اند آمدی نزد احمد غزالی شاگردی کرده و استاد ابن شهرآشوب بوده است. الاحکام من قصة سید الانام و جواهرالکلام فی الحکم از آثار دیگر آمدی می باشند. سرشناسی آمدی به سبب نگارش کتاب غررالحکم و دررالکلم می باشد. نگارنده، در ابتدای کتاب، هدف خویش را از تألیف آن، چنین بیان می دارد:.mw-parser-output blockquote.templatequote{margin-top:0}.mw-parser-output blockquote.templatequote div.templatequotecite{line-height:1em;text-align:right;padding-right:2em;margin-top:0}.mw-parser-output blockquote.templatequote div.templatequotecite cite{font-size:85%}
آنچه مرا بر تألیف این احادیث واداشت، به درستی چیزی بود که ابوعثمان جاحظ را خوشحال ساخته بود و آن چیز، صد واژه از واژگانی بود که دربردارنده انواع سودها و بخشاینده لذت ها به گوش ها بود، و آن کلمات را جاحظ از کلمات امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب گرد آورده بود. من همینکه آن را از جاحظ دیدم، خندیدم و پیش خود گفتم، عجبا! پناه بر خدا از این مرد! با اینکه او دانشمند زمان و یگانه در میان عالمان است، با آن سابقه دانش و اوج بلندش در علم چه شده است که از ماه تمام روشن، چشم پوشیده و از بسیار به کم ساخته است؟ پس از آن بر آن شدم از سخنان آن حضرت گرد آورم و برخی از حکمت ها و اندکی از بسیار از سخنان آن حضرت را که سخنوران جهان و حکیمان دوران از آوردن مانندش ناامیدند، گرد آوردم.

غُرَرُالحِکَم و دُرَرُالکَلِم
کتابی به عربی تألیف عبدالواحد آمِدی ( ـ۵۵۰ق)، عالم شیعی، که در آن مجموعۀ بزرگی از سخنان نغز و کوتاه امیرالمؤمنین علی (ع) به ترتیب الفبایی گرد آمده است. آمدی این کتاب را در پاسخ به کتاب جاحظ که تنها صد کلمه از سخنان حضرت را برگزیده بود، نوشته است. آقاجمال خوانساری در قرن ۱۲ق به فرمان شاه سلطان حسین صفوی این کتاب را به فارسی ترجمه و شرح کرد که به همت میرجلال الدین محدث ارموی در ۱۳۴۶ش در شش جلد و یک جلد فهرست مصنوعی منتشر شده است.

غرر الحکم و درر الکلم کتابی است شامل گفتاوردهای علی بن ابی طالب که به شیوه الفبایی چیدمان شده و تعدادشان ۱۰۷۶۰ می باشد. عبدالواحد تمیمی آمدی گرداورنده آن است که کتاب را در ۹۱ بخش (باب) فهرست بندی کرده است.
•

[ویکی نور] غرر الحکم و درر الکلم، تألیف عبدالواحد آمدی تمیمی از علمای قرن پنجم هجری است که توسط سید مهدی رجایی تصحیح شده است.
از آن جا که کتاب شناسی این کتاب شریف، در ضمن شروح و ترجمه های دیگر این اثر آمده است، تکرار آن در این نوشتار اطاله کلام است و لذا به این مختصر بسنده می شود:
کتاب، با مقدمه ای به قلم مصحح کتاب آغاز شده است. شرح حال مؤلف، اعتقادات و تألیفات او، شیوه تصحیح کتاب با استفاده از نسخ متعدد خطی و چاپی و مصادر مورد استفاده در شرح حال مؤلف، بخش های مختلف مقدمه را تشکیل می دهند.
کتاب، فاقد پانوشت و حواشی است. در انتهای اثر، احادیث ساقطه از کتاب، اختلاف نسخ و فهرست مطالب ذکر شده است.
شرح محقق بارع جمال الدین محمد خوانساری بر غُرر الحکَم و دُرَر الکَلم