[ویکی فقه] عطف خاص بر عام به یکی از انوع عطف اطلاق می شود و بیانگر فضل و برتری «خاص» می باشد.
یکی از انواع عطف که از گونه های اطناب نیز شمرده شده «عطف خاص بر عام» است. البته منظور از آن، خاص و عام به اصطلاح اصولی نیست؛ بلکه فراگیرتر بودن عام در مقایسه با خاص است. فایده این گونه عطف، اظهار فضل و برتری «خاص» است؛ گویا خاص از جنس عام نیست. برخی آن را «عطف تجرید» نامیده اند؛ یعنی گویا خاص از جمله جدا و به تنهایی ذکر شده است؛
مثال
مانند:۱. (حافظوا علی الصلوات والصلاة الوسطی)؛ «توجه کامل داشته باشید نمازها را، به ویژه نماز وسطی». در این آیه «الصلاة الوسطی» خاص و به «الصلوات» (عام)، عطف شده است.۲. (من کان عدوا لله وملآئکته ورسله وجبریل ومیکال…)؛ «هر کس با خدا و فرشتگان و رسولان و جبرئیل و میکائیل دشمن است…». در این آیه با این که «جبرئیل» و «میکائیل» جزء فرشتگان هستند، جداگانه ذکر و به «ملائکته و رسله» عطف شده اند.
یکی از انواع عطف که از گونه های اطناب نیز شمرده شده «عطف خاص بر عام» است. البته منظور از آن، خاص و عام به اصطلاح اصولی نیست؛ بلکه فراگیرتر بودن عام در مقایسه با خاص است. فایده این گونه عطف، اظهار فضل و برتری «خاص» است؛ گویا خاص از جنس عام نیست. برخی آن را «عطف تجرید» نامیده اند؛ یعنی گویا خاص از جمله جدا و به تنهایی ذکر شده است؛
مثال
مانند:۱. (حافظوا علی الصلوات والصلاة الوسطی)؛ «توجه کامل داشته باشید نمازها را، به ویژه نماز وسطی». در این آیه «الصلاة الوسطی» خاص و به «الصلوات» (عام)، عطف شده است.۲. (من کان عدوا لله وملآئکته ورسله وجبریل ومیکال…)؛ «هر کس با خدا و فرشتگان و رسولان و جبرئیل و میکائیل دشمن است…». در این آیه با این که «جبرئیل» و «میکائیل» جزء فرشتگان هستند، جداگانه ذکر و به «ملائکته و رسله» عطف شده اند.
wikifeqh: عطف_خاص_بر_عام