مریم گلی

مریم گلی معمولی (نام علمی: Salvia officinalis) گیاهی است چند ساله و علفی، ریشه راست و دارای انشعابات فراوان ساقه راست و ارتفاع آن بین ۸۰–۵۰ سانتی متر می باشد. ساقه های جوان به رنگ سبز تیره وپوشیده از کرکهای انبوه و خاکستری رنگ است. با افزایش عمر گیاه، ساقه چوبی ور نگ آن قهوه ای می شود. برگ ها بلند ونیزه ای شکل می باشند. برگ های پایینی دارای دمبرگ بلند هستند در حالی که برگ های قسمت فوقانی ساقه، دمبرگ کوتاهی دارند. سطح فوقانی و تحتانی برگ ها پوشیده از کرکهای ظریف می باشد. گل ها به رنگ بنفش متمایل به آبی، صورتی یا سفید و به صورت مجتمع در قسمت فوقانی ساقه ها روی چرخه های مخصوصی مشاهده می شوند. روی هرچرخه ۸–۵ گل وجود دارد میوه فندقه و به رنگ قهوه ای روشن یا تیره است. قطر تاج گیاه حدود ۵۵ سانتی متر است. وزن هزار دانه ۶۱/۵۵ گرم و طول دوره جوانه زنی ۱۲ روز می باشد. این گیاه از راسته لب گلی ها (Lamiales) و تیره نعنائیان (Lamiaceae) است.
پلی فنول
فیتو استروژن
توژون
رزمارینیک اسید
اولئانیک اسید
سابینن (۱۶/۱۹ درصد)، بتا-پینن (۱۹ درصد)، آلفا-پینن (۳۰/۱۶درصد)، آلفا-ترپینولن (۴۱/۱۴ درصد)، ۱،۸-سینئول (۸۶/۱۰ درصد) و لیمونن (۷۳/۳ درصد) بالاترین مقدار ترکیبات فرار این گیاه را تشکیل دادند. ۵۸ ترکیب فرار در گیاه مریم گلی ارغوانی شناسایی شد. بیشترین میزان ترکیبات فرار گیاه مریم گلی ارغوانی به ترتیب کامفن (۸۵/۲۸ درصد)، آلفا-پینن (۳۳/۱۲ درصد)، کامفور (۷۳/۱۰ درصد)، لیمونن (۰۱/۹ درصد)، ۱،۸-سینئول (۴۷/۵ درصد)، بتا-پینن (۵۸/۴ درصد) و بورنیل استات (۷۵/۳ درصد) بود. بخش اصلی ترکیبات فرار گیاهان مریم گلی لبه دار و ارغوانی از نوع مونوترپن ها (به ترتیب ۵۷/۹۱ و ۲۸/۸۴ درصد) و سزکوئی ترپن ها (به ترتیب ۱۲/۵ و ۵۸/۷ درصد) بودند.
پرورش مریم گلی باید در زمین های اصلاح شده، قابل نفوذ، حاصلخیز و نسبتاً مرطوب صورت گیرد. بهترین رشد آن در خاکهای رسی غنی و زهکش دار صورت می گیردو اراضی رو به آفتاب را ترجیح می دهد. گیاهی است مدیترانه ای که در طول رویش به گرما و هوای خشک نیازدارد. مقاومت آن بر گرما زیاد است. این گیاه در زمستان در دمای پایین تر از ۱۵- درجه سانتیگراد دچار سرمازدگی شده و طی ۶–۵ روز خشک می شود. هوای گرم و خاک هایی با بافت متوسط که حاوی مقادیر مناسبی ترکیبات کلسیم باشند برای آن مناسب است؛ و در افزایش مواد موثره نقش زیادی دارد. خاکهای شنی و فقیر از عناصر غذایی، مناطق سرد و رطوبت فراوان از عوامل محدودکننده رشد این گیاه هستند. محدوده pH خاک برای کشت مریم گلی ۲/۸–۹/۴ است که pH مناسب آن ۴/۶ می باشد. این گیاه ۷–۵ سال عمر می کند و تا ۴ سال بازدهی اقتصادی دارد. بذور در درجه حرارت ۱۵–۱۲ سانتی گراد شروع به رویش می کنند.
اسانس (توژان حدود ۵۰درصد)، مواد تلخ و دی ترپن، فلاو نوئید، اسیدهای فنو لیک، تانن
از مریم گلی در طب سنتی برای درمان اختلالات دستگاه گوارش مانند نفخ و اسهال و به صورت غرغره در بهبود التهاب دهان و حلق و خون ریزی لثه استفاده می شود. امروزه مریم گلی به عنوان آنتی باکتریال، ضد قارچ، ضد ویروس، ضد تعرق، پایین آورنده فشار خون، ضد التهاب، قابض، افزایش دهنده اشتها و مدر مورد استفاده قرار می گیرد.از پیکر رویشی این گیاه در تهیه قطره خوراکی و عصاره هایی جهت استفاده موضعی استفاده می شود. قطره خوراکی که از این گیاه تهیه می شود، در کاهش تعرق و گُرگرفتگی در دوران یائسگی مؤثر است. همچنین عصاره های موضعی به دست آمده، کمک به بهبود آکنه و تبخال می کنند.

مَریم گُلی (sage)
مَریم گُلی
(یا: سالوی) گیاهان علفی یک ساله و چندساله ای، متعلق به تیرۀ نعناع، جنس سالویا salvia. دارای گل های معطر سبز و خاکستری رنگی اند که از آن برای طعم دادن به غذا در آشپزی استفاده می کنند. بلندی آن ها گاه به ۵۰ سانتی متر می رسد و دارای گل های آبی متمایل به بنفش یا صورتی رنگ اند. در ۱۹۹۵، به این واقعیت پی بردند که روغن مریم گلی از عمل آنزیم استیل کولین استراز، که احتمالاً عامل کاهش حافظه در بیماری الزایمر است، جلوگیری می کند. از جنس مریم گلی۵۸ گونه در ایران می روید.